Είναι πλέον δεδομένο ότι για αρκετούς υποψηφίους δημοτικούς συμβούλους ο δήμος είναι μόνο η πόλη. Αν αυτή η διαπίστωση είναι λάθος ας βγούνε να περιγράψουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα χωριά και τις λύσεις που προτείνουν.
Δυστυχώς οι συνενώσεις του «Καποδίστρια» και του «Καλλικράτη» δεν έλαβαν υπ’ όψιν τις ιδιαιτερότητες- κοινωνικές, οικονομικές, πολιτιστικές- του αγροτικού χώρου με συνέπεια οι συνενώσεις χωριών με μεγάλα αστικά κέντρα να εντείνουν την ήδη υπάρχουσα παρακμή των κοινοτήτων.
Στην καλύτερη περίπτωση σήμερα τα χωριά καλούνται να παίξουν τον ρόλο του τουριστικού δορυφόρου στην ατελείωτη τουριστικολατρεία που προβάλλεται σαν όραμα.
Μία υποψήφια έγραψε χαρακτηριστικά:
«να αναβιώσουμε τα ήθη και τα έθιμα στα χωριά για να δημιουργήσουμε εναλλακτικό τουρισμό»! Να δημιουργήσουμε δηλαδή την αναπαράσταση της ζωής στη θέση της ίδιας της ζωής.
Ο εναλλακτικός τουρισμός προβάλλεται τα τελευταία χρόνια σαν καινούργιο τουριστικό προϊόν. Στη λογική όμως του τουρισμού χωρίς όρια. Ωστόσο η βασική φιλοσοφία του εναλλακτικού τουρισμού είναι η απάντηση στον μαζικό, καταστροφικό, ελεγχόμενο τουρισμό που κυριαρχεί στη περιοχή μας, «ένας συνετός περιβαλλοντικά τουρισμός, που δεν βλάπτει τα φυσικά αποθέματα», όπως πολύ σωστά έγραψε ο Γιώργος Μαργιολάκης σ΄ ένα εξαιρετικό άρθρο του πρόσφατα.
Πέρα όμως από τον τουρισμό τα χωριά και γενικότερα ο αγροτικός χώρος αντιμετωπίζουν μια σειρά από προβλήματα που κάνουν δύσκολη τη καθημερινότητα των κατοίκων κυρίως των ηλικιωμένων. Και κυρίως τα χωριά δεν είναι πλέον ελκυστικά για τους νέους.
Η αγροτική οδοποιία δεν συντηρείται επαρκώς ώστε να είναι με ασφάλεια προσβάσιμες οι παραγωγικές περιουσίες των αγροτοκτηνοτρόφων. Η διαχείριση του νερού της άρδευσης παρουσιάζει προβλήματα, το περσυνό καλοκαίρι για παράδειγμα ξεράθηκαν όλοι οι κήποι στον Κρούστα.
Ο δήμος θέλει να ξεφορτωθεί την άρδευση γιατί λέει δεν εγκρίνει η Επίτροπος το κόστος των υδρονομέων. Όπως δεν εγκρίνει και τη μεταφορά νερού για να ποτίζουν οι άνθρωποι τους κήπους τους. Αχ αυτή η Επίτροπος, φταίει για όλα τα κακά που μας έχουν βρει! Τώρα πως κατάφερε ο δήμος Μινώα – Πεδιάδος που είχε παρόμοια προβλήματα λειψυδρίας να γεμίσει τις δεξαμενές άρδευσης κάποιων χωριών, ένας θεός το ξέρει.
Εκεί φαίνεται δεν υπάρχει η Επίτροπος. Καταλαβαίνει κανείς πόσο σημαντικό πράγμα είναι για τον κάτοικο ενός χωριού ο κήπος. Όχι μόνο από άποψη ενασχόλησης μα και διατροφικής αυτάρκειας σε συνθήκες οικονομικής κρίσης.
Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει διάθεση διεκδίκησης για να βρεθούν λύσεις στα όποια προβλήματα αντιμετωπίζουν τα χωριά. Όσο το νερό το διαχειρίζονταν οι αυτόνομες κοινότητες, δεν υπήρχαν τέτοια προβλήματα, ή αν υπήρχαν επιλύονταν με κριτήριο τις τοπικές ανάγκες.
Όταν μπήκε το θέμα των αμιαντοσωλήνων της ύδρευσης στο Κρούστα και κάποιοι γράψαμε τότε για την αναγκαιότητα να αλλαχθούν, μας απάντησαν ότι κινδυνολογούμε κι ότι δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος για την υγεία μας. Τώρα γιατί διαφημίζεται σαν άμεσα υλοποιήσιμο έργο; Ευρωπαϊκή οδηγία ήταν και τότε και τώρα.
Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα χωριά και ο αγροτικός χώρος είναι πολλά. Να πούμε για το σφαγείο; Για την ανύπαρκτη ή ελάχιστη κατανάλωση τοπικών προϊόντων από τα ξενοδοχεία; Για την πολιτιστική περιθωριοποίησή τους;
Είναι πολλά και σύνθετα και αφορούν τον πρωτογενή τομέα και την καθημερινότητα των κατοίκων που είναι διαφορετική από αυτή των κατοίκων της πόλης.
Ακούμε για καινούργιο ιατρείο στη Κριτσά και ιατρείο δεν βλέπουμε. Ξέρουμε, μάθαμε, φταίει η γραφειοκρατία, η Επίτροπος, ο νέος νόμος (4412/16), ο κακός ο εαυτός μας. Δεν είναι μόνο παραλίες και παραλιακό μέτωπο ο δήμος.
Είναι και βουνά και φαράγγια και κτηνοτροφία και γεωργική παραγωγή. Ένα εξαιρετικό φυσικό περιβάλλον και προστατευόμενες περιοχές. Ένα βήμα επίλυσης των προβλημάτων θα ήταν οι γενικές συνελεύσεις που δεν έγιναν και τις προέβλεπε ο «Καλλικράτης».
Ποτέ όμως δεν είναι αργά. Είτε «αλλάΖουμε τον Δήμο», είτε χαράσσουμε «Νέα πορεία», είτε «Μαζί συνεχίζουμε», οφείλουμε να αλλάξουμε νοοτροπίες, να γίνει ο δήμος συμμετοχικός, να εκπονηθεί επιτέλους ένα αναπτυξιακό και διαχειριστικό σχέδιο για τον αγροτικό χώρο που θα εγκρίνουν οι τοπικές κοινωνίες και θα αποτελεί εγγύηση για το μέλλον τους. Γιατί εκτός από το «Δικαίωμα στην πόλη» υπάρχει και το δικαίωμα στα χωριά!
Γιώργης Λαγκαδινός
