Τα βολβώδη φυτά είναι από τα τελειότερα δημιουργήματα του κόσμου, γιατί είναι ολοκληρωμένα φυτά που δίνουν γρήγορα άνθη με λίγες καλλιεργητικές φροντίδες. Καλλιεργούνται από αρχαιότατους χρόνους, τοιχογραφίες και ανθοδοχεία με παραστάσεις κρίνων έχουν βρεθεί στην Κρήτη που χρονολογούνται από το 1800 π. Χ. Οι Φαραώ της Αιγύπτου καλλιεργούσαν ανεμώνες, νάρκισσους και κρίνα.
Ο Σολόμωντας κατά την Παλαιά Διαθήκη της Αγίας Γραφής είχε κήπους με κρίνα και κρόκους. Οι Έλληνες από το 380 π.Χ. χρησιμοποιούσαν κρόκους, κρίνα ή υάκινθους για να κάνουν στεφάνια σε τελετές. Και ο Θεόφραστος το 340 π. Χ. γράφει για τις ανεμώνες, τους γλαδιόλους, τα κρίνα, τα κυκλάμινα, τις ρεναγκούλες και άλλα φυτά.
Τα βολβώδη φυτά στην αρχιτεκτονκή του τοπίου βρίσκουν άπειρες εφαρμογές, λόγω της μεγάλης ποικιλίας του φυλλώματος τους, των ανθέων τους, του αρώματος τους και του μεγάλου εύρους άνθησης τους.
Ανάλογα με την εποχή άνθησης τους κατατάσσονται, όπως και τα ετήσια σε δύο μεγάλες κατηγορίες: στα χειμωνιάτικα – ανοιξιάτικα και καλοκαιρινά– φθινοπωρινά.
Από τα 3000 περίπου είδη βολβώδων φυτών που υπάρχουν σ΄ ολόκληρο τον κόσμο μόνο ο μισός αριθμός από αυτά μπορούν να χαρακτηριστούν πραγματικά Βολβοί, ενώ τα άλλα είναι κορμοί, κόνδυλοι, κονδυλώδεις ρίζες και ριζώματα.
Οι πέντε αυτές κατηγορίες διαφέρουν κατά πολύ μεταξύ τους, ως προς την κατασκευή, το μέγεθος και την εσωτερική τους εμφάνιση. Παρ΄ όλο αυτά έχουν ένα βασικό κοινό χαρακτηριστικό. Την ιδιότητα δηλαδή να παίρνουν τις τροφές τους από τα φύλλα κατά την περίοδο της ανάπτυξης τους και τις αποθηκεύουν στο αποθηκευτικό τους σύστημα εξασφαλίζοντας μ΄ αυτόν τον τρόπο τα θρεπτικά συστατικά για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο που θα χρησιμοποιήσουν μετά την περίοδο του λήθαργου τους, όταν δηλαδή θα αρχίσουν να βλαστάνουν και να αναπτύσσονται τα φυτά.
Έδαφος
Τα φυτά της κατηγορίας που εξετάζουμε αναπτύσσονται καλά σε όλα σχεδόν τα εδάφη αλλά τ περισσότερα από αυτά ευδοκιμούν σε ελαφρά, βαθιά, πλούσια, ηλιαζόμενα και καλά αποστραγγιζόμενα. Αποφεύγονται τα πολύ συνεκτικά και τα πολύ ελαφριά. (Αυτό βέβαια δεν είναι πρόβλημα αφού μπορεί να διορθωθεί με την προσθήκη άμμου στην περίπτωση του συνεκτικού εδάφους με τη προσθήκη κοκκινοχώματος). Και στις δύο περιπτώσεις κοπριά, κομπόστα, φυτόχωμα και οργανικές ουσίες συμβάλλουν στη διόρθωση της φυσικής και χημικής σύστασης του εδάφους.
Τέλος, θα αναλύσουμε την προετοιμασία για τη φύτευση. Οι βολβοί, οι κορμοί, οι κόνδυλοι, οι κονδυλώδεις ρίζες και τα ριζώματα φυτεύονται εύκολα, όταν το έδαφος έχει ετοιμαστεί κατάλληλα. Στην περίπτωση που πρέπει να εξαχθούν από το έδαφος (αν απαιτείται, ανάλογα το είδος ), τότε φυλάσσονται σε σκοτεινό χώρο που αερίζεται καλά και δεν υπάρχει υγρασία για να περάσουν κανονικά τν περίοδο του λήθαργου τους.
Ορισμένα τέτοια φυτά είναι: τουλίπα, υάκινθος, νάρκισσος (βολβοί), κρόκος, φρέζια (κορμοί). Τα βολβομερή του κρίνου και ιδιαίτερα τα ριζώματα της ριδας και της Κάννας στρωματώνονται σε ξηρή άμμο, ενώ οι κονδυλώδεις ρίζες όπως η ντάλια σε υγρή άμμο.
Καλός αερισμός και δροσερό περιβάλλον είναι οι απαραίτητες προϋποθέσεις για την καλή συντήρηση των βολβών, κονδύλων κορμών, κονδυλωδών ριζών και ριζωμάτων μέχρι την εποχή που θα ξαναφυτευτούν.
Άννα Φρουζή
