Η Κινηματογραφική Λέσχη Αγ. Νικολάου προβάλει απόψε το βράδυ (7.12) στις 21:30 στον κινηματογράφο REX την ταινία «10 λεπτά αργότερα – η τρομπέτα», η οποία προβλήθηκε στη χώρα μας μόλις πριν από λίγους μήνες. Είναι μια σπονδυλωτή ταινία από εφτά συναρπαστικές ιστορίες, που τις συνδέει η εξαιρετική μουσική μιας τρομπέτας, σκηνοθετημένες από εφτά διαφορετικούς σκηνθέτες. Η ταινία ξεκίνησε ως μια ιδέα του Βρετανού παραγωγού Νίκολας Μακ Κλίντοκ να αναθέσει σε μια πλειάδα σκηνοθετών να γυρίσουν ένα δεκάλεπτο φιλμάκι με θέμα το «χρόνο». Αυτό που εντυπωσιάζει είναι το πόσο διαφορετικά εισέπραξε ο κάθε σκηνοθέτης την πολυσημία του αγγλικού όρου «time». Για παράδειγμα ο ¶κι Καουρισμάκι στο «Τα σκυλιά δεν έχουν κόλαση» αφηγείται ειρωνικά και αινιγματικά την ιστορία ενός μυστηριώδους άνδρα που πριν αναχωρήσει στη Σιβηρία για δουλειές, ψάχνει σε μπαρ την αγαπημένη του για να της κάνει πρόταση γάμου.
Το πέρασμα του χρόνου σχολιάζεται πολύ εύστοχα και από τον Βέρνερ Χέρτζοκ στο «Δέκα χιλιάδες χρόνια μεγαλύτερος», σχετικό με την πρώτη επαφή μιας νομαδικής φυλής του Αμαζονίου με τον «εκπολιτισμένο» κόμο, πίσω στο 1981. Από την άλλη, στο «Πώς με λήστεψαν» του Σπάικ Λι, διάφορα επώνυμα και ανώνυμα πρόσωπα σχολιάζουν το πώς σε μια νύχτα, στις προεδρικές εκλογές του 2000, ο Τζορτζ Μπους κατάφερε να «κλέψει» την προεδρία από τον Αλ Γκορ, στην καταμέτρηση των ψήφων της Πολιτείας της Φλόριτα, με τη «μεσολάβηση» του αδερφού του.
Ο Τζιμ Τζάρμους στη «Νύχτα στο τροχόσπιτο» αντιμετωπίζει με χιούμορ αλλά και οξυδέρκεια το δεκάλεπτο διάλειμμα μιας ηθοποιού (Κλόε Σεβινί) που προσπαθεί αποτυχημένα να βρει λίγα λεπτά ησυχας μακριά από το άγχος των γυρισμάτων μιας ταινίας. Τα «100 λουλούδια βαθιά κρυμμένα» του Κινέζου Τσεν Κάιγκε αναπαριστούν καρικατουρίστικα την τραγελαφική άρνηση ενός Κινέζου να δεχτεί πως το σπίτι του δεν υπάρχει πια, πικρή αναφορά στις ξαφνικές αλλαγές που λαμβάνουν χώρα στο ύγχρονο Πεκίνο. Τέλος τα «12 μίλια για την Τρόνα» του Βιμ Βέντερς είναι ένα είδος «ρόουντ-μούβι» γύρω από το ψυχεδελικό τριπ ενός άντρα που περιπλανιέται πανικόβλητος σε ένα ερημικό τοπίο της Αμερικής.
Το καλύτερο ίσως σκέτς στην αινία είναι το «Γραμμή ζωής» του Βίκτορ Εριθε όπου ο ποιητικός εξπρεσσιονισμός του σκηνοθέτη αναδεικνύει την εσωτερικότητα του χρόνου και όχι τη «χρονολογική» του διάσταση. Στην ιστορία αυτή βλέπουμε μια εικόνα της ζωής στην ισπανική επαρχία του 1940,την ώρα του μεσημεριάτικου ύπνου, όταν ένα νήπιο αρχίζει να αιμορραγεί, χωρίς να το πάρουν είδηση οι δικοί του.
Ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί τα εκφραστικά του μέσα, τ’ αντικείμενα, τους χώρους και τα πρόσωπα, με άλλους να κοιμούνται κι άλλους να συνεχίζουν με τις ασχολίες ή (όπως τα παιδιά)με τα παιχνίδια τους, με τέτοιο τρόπο ώστε να μας δώσει μια απλή και ποιητική καταγραφή της καθημερινής ζωής. Σε μια σπονδυλωτή ταινία από διάφορα σκετς, το αποτέλεσμα σίγουρα δεν είναι πάντα του ίδιου επιπέδου.
Πολύ περισσότερο εδώ, που το εύρημα του «περάσματος του χρόνου», μια κομψή και αφηρημένη ιδέα, αποτελεί ένα στοίχημα αναμέτρησης με τον πυρήνα της φιλοσοφίας και της υπαρξιακής αγωνίας του ανθρώπου και δυσκολεύει τα πράγματα αρκετά. Ωστόσο, ως σύνολο, η ταινία τελικά καταέρνει να δαμάσει την έννοια του αδηφάγου χρόνου.
Θα λέγαμε μάλιστα πως δίνει πλούσια τροφή για σκέψη πάνω σ’ ένα ζήτημα που μας απασχολεί έτσι κι αλλιώς, ακόμα περισσότερο τώρα, σε μια μεταιχμιακή περίοδο της Ιστορίας, όπως είναι α πρώτα χρόνια της καινούριας χιλιετίας.
