Στα πλαίσια της εκδήλωσης αυτής πέρυσι για πρώτη φορά σκεφτήκαμε να εντάξουμε και άλλη μια παράμετρο του πολιτισμού μας, ίσως την σημαντικότερη σε επίπεδο έκφρασης, μιας και το τραγούδι αποτελεί την κυριότερη εκφραστική ανάγκη του ανθρώπου σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Έχοντας λοιπόν εμείς σαν Κρήτη μια τόσο πλούσια παράδοση και μάλιστα μια παράδοση που αποτελεί το πιο ζωντανό κύτταρο της Ελληνικής παραδοσιακής μουσικής έχομε απλωμένο μπροστά μας ένα τεράστιο υλικό, που, αν μη τι άλλο, έχουμε υποχρέωση για τη διατήρηση του και τη σωστή προβολή του στους νεότερους, όπως επίσης και την, σαν ελάχιστο φόρο τιμής, αναγνώριση των σημαντικών μορφών που δημιούργησαν ή μετέφεραν ως τις μέρες μας την παράδοση αυτή.
Ένας από αυτούς τους σημαντικούς για την Κρητική μουσική καλλιτέχνες είναι ο Γιώργης Καλομοίρης που έχουμε απόψε κοντά μας για να τον τιμήσουμε για την μεγάλη σε όγκο και αξία προσφορά του στην κρητική μουσική και παράλληλα να μας τιμήσει και εκείνος με την παρουσία του. Πέρυσι παρουσιάζοντας τον Σπύρο και τη Χρυσούλα Σηφογιωργάκη μαζί με το Μαρκογιάννη είχα πει πως σε μια εποχή όπου οι λέξεις έχουν χάσει το ακριβές νόημα τους και οι όροι: μεγάλος και σημαντικός χρησιμοποιούνται ασύστολα, καλλιτέχνες όπως εκείνοι, είναι αυτοί που οριοθετούν το ακριβές νόημα των λέξεων και καταδεικνύουν τις διαφορές, ανεξάρτητα από το τι λέμε εμείς οι υπόλοιποι. Το ίδιο θα πω και απόψε για τον Καλομοίρη, γιατί είναι και εκείνος ένας από τους σημαντικούς καλλιτέχνες μιας παράδοσης που αντέχει στο χρόνο, κυρίως γιατί οι καλλιτέχνες αυτοί την πήραν στα χέρια τους και με θρησκευτική ευλάβεια προσέθεσαν τα δικά τους στοιχεία με απόλυτη προσοχή έτσι ώστε να μην διαταράξουν στο παραμικρό, την επικρατούσα ισορροπία. Έτσι η παράδοση αυτή ταξίδεψε στο χρόνο κι έφτασε ως τις μέρες μας, περνώντας μέσα από τις φωνές τους και πάνω από τις χορδές της λύρας τους. Ο Καλομοίρης, είναι ένας από αυτούς τους καλλιτέχνες που μπορούν να υπερηφανεύονται πώς συμμετείχαν ενεργά στο ταξίδι αυτό της παράδοσης, όπως και η παράδοση μπορεί να υπερηφανεύεται για κείνον.
Για τον Καλομοίρη το κάθε σύρσιμο του δοξαριού πάνω στις χορδές της λύρας δεν είναι μια απλή διαδικασία, είναι μια ερωτική πράξη, ένα χάδι πάνω στο σώμα της λύρας, ένα άγγιγμα απαλό σαν ανέμου ανάσα.
Και εκείνος, όπως και όλοι οι υπόλοιποι της γενιάς του, δημιούργησε τη δική του σχολή, μια σχολή υψηλού επιπέδου, όπου όλα κινούνται στη σφαίρα του απόλυτου. Εδώ, έστω και η παραμικρή έκπτωση στην ποιότητα, είναι κάτι το ανεπίτρεπτο. Έτσι τα πάντα περνούν από αμέτρητα στάδια μέχρι την τελική τους ωρίμανση. Ο λόγος που χρησιμοποιεί είναι το ακριβό απόσταγμα ψυχής και οι λέξεις τρίματα ευαισθησίας του καλλιτέχνη, που μπορεί ο ίδιος σε μια έκρηξη σεμνότητας να το παρουσιάζει σαν φτώχεια είναι όμως ο πλούτος του αυτός.
Άφησμε μένα το φτωχό κι άμε να βρείς λεφτάδες
Γιατί σε μένα δε θα βρείς μονάχα μαντινάδες
Κι άλλοτε ο απλός τρυφερός λόγος παίρνει τις διαστάσεις υψηλής ποίησης που ζηλεύει ακόμη και ένας μεγάλος μάστορας του λόγου όπως ο Η. Κατσούλης:
Εικόνισμα μου σ’ έβαλα στη κλίνη μου αποπάνω
Κι αντί για λάδι δάκρυα μεσ’ στο καντήλι βάνω
Ο λόγος αυτός τόσο άμεσος, τόσο πηγαίος, τόσο περιεκτικός, αποκτά ένα επιπλέον ειδικό βάρος, όταν περνά μέσα από την υπερήφανη λυγμική φωνή του Καλομοίρη. Τότε γεμίζει χρώματα και μυρωδιές του Ψηλορείτη και εικόνες του τόπου μας, και μορφές αραχνοΰφαντες που έρχονται σαν Δροσουλήτες και χάνονται ξανά στα βάθη του ονείρου
Αυτός λοιπόν είναι ο κύριος Γιώργος Καλομοίρης, ένας σεμνός εργάτης της παράδοσης μας, τόσο απλός, τόσο διπλανός μας, γιατί εκεί τον τοποθετεί η αξιοπρέπεια του. Ο Καλομοίρης, όπως όλοι οι σημαντικοί, δεν χρειάζεται να μιλήσει ο ίδιος για τον εαυτό του, και δεν το ’κανε ποτέ. Είναι το έργο του αυτό που μίλησε , μιλιεί και θα μιλιεί στη καρδιά μας.
Κύριε Γιώργο, καλώς όρισες απόψε στο χωριό μας.
