1823, γυναικόπαιδα από Μίλατο, Βουλισμένη, Λατσίδα και τη γύρω περιοχή, κλείνονται μέσα στο σπήλαιο που βρίσκεται λίγο πιο έξω από τη Μίλατο για να γλυτώσουν από τη μανία του Χασάν πασά.
Και επειδή η Ελληνική Ιστορία βρίθει καλοθελητών και πρόθυμων, η θέση προδίδεται στους Τούρκους, η πολιορκία κρατάει 20 μέρες και στο τέλος, όπως τραγουδά ο Δημήτρης Σγουρός στο κομμάτι Μίλατος:
“ερήμαξεν η Μίλατος δεν έχει μπλιο κουράγιο, ο θάνατος την έπνιξε εγίνηκε ναυάγιο”
Κάθε χρόνο τη Κυριακή του Θωμά, γίνεται μέσα στο σπήλαιο, η τελετή σεβασμού στη μνήμη όλων αυτών των αθώων που έχασαν τη ζωή τους για να είμαστε εμείς σήμερα ελεύθεροι και να μην εκτιμούμε αυτό το αγαθό.
Η σύμπτωση με την εορτή του Αγίου Γεωργίου και το κοντινό μοναστήρι στο Σεληνάρι, λιγόστεψε τον κόσμο που έφτασε μέχρι στον σπήλιο, παρ’ όλα αυτά η προσέλευση κρίνεται ικανοποιητική.
Στο μικρό παρεκκλήσι του άπιστου Θωμά μέσα στο σπήλαιο, έγινε η λειτουργία για να ακολουθήσει η δοξολογία χοροστατούντος του πρωτοσύγκελου της Ιεράς μητρόπολης Πέτρας και Χερρονήσου Τίτου.
Στα γεγονότα αναφέρθηκε με πολλά στοιχεία η φιλόλογος Έφη Μάμου, με το τυπικό να ολοκληρώνεται με κατάθεση στεφάνων από τις αρχές του τόπου και τον Εθνικό Ύμνο. Παρέστησαν ο υφυπουργός παιδείας Κώστας Ζουράρις, ο βουλευτής Λασιθίου Μανώλης Θραψανιώτης, η αντιπεριφειάρχης Πελαγία Πετράκη, οι δήμαρχοι Αγίου Νικολάου και Οροπεδίου Λασιθίου, Ζερβός και Στεφανάκης, ο αστυνομικός διευθυντής Λασιθίου Μανώλης Παπαδάκης, εκπρόσωποι κομμάτων και φορέων.
Τιμές απέδωσε άγημα της αεροπορίας και η φιλαρμονική Νεάπολης.
