Προς το Ευσεβές Πλήρωμα της Εκκλησίας
Η εορτή του Μεγάλου Βασιλείου εγκαινίζει τον νέον ενιαυτόν της χρηστότητος του Κυρίου 2008.
Ο Μέγας Βασίλειος είναι ο εμπνευσμένος ποιμενάρχης της Καισάρειας, ο σοφός ερμηνευτής των Θείων Γραφών, ο ασύγκριτος δογματικός θεολόγος, ο αναμορφωτής του Μοναχισμού, ο διοργανωτής της βασιλείου τάξεως και τελετουργίας, ο θεμελιωτής της κοινωνικής πρόνοιας και φιλανθρωπίας.
Είναι «ο βασίλειος κόσμος της Εκκλησίας», «η θεία και ιερά της Χριστού Εκκλησίας μέλισσα», όπως τον εξυμνεί ο ιερός υμνογράφος. Το όνομά του απλώθηκε εις πάσαν την γην και αναδείχθηκε ουρανοφάντορας, φωστήρας της οικουμένης.
Ο Μέγας Βασίλειος έζησε σε μια δύσκολη περίοδο για τη ζωή της Εκκλησίας. Αντιμετώπισε πολλά θεολογικά ζητήματα και θεοπρεπώς εδογμάτισε για την Αγία Τριάδα, για το Άγιο Πνεύμα, μίλησε για την υπόσταση και το πρόσωπο και προετοίμασε την Εκκλησία να συγκροτήσει την δεύτερη Οικουμενική Σύνοδο, που συνήλθε δύο χρόνια μετά την κοίμησή του.
Ο Μέγας Βασίλειος «την φύσιν των όντων ετράνωσε» όπως διαφαίνεται στα υπέροχα κείμενα της «Εξαημέρου» του. Ερεύνησε τη φύση, διέκρινε την ουσία των όντων, τις ενέργειες της αγάπης και της πρόνοιας του Θεού. Επεσήμανε ότι ο πυρήνας του ανθρώπου βρίσκεται στην κατ’ εικόνα Θεού δημιουργία του από τον Τριαδικό Θεό.
Ο Μέγας Βασίλειος «φιλοσοφία και επιστήμη το του Χριστού έθνος το άγιον εποίμανε» και «κατεκόσμησε τα των ανθρώπων ήθη». Ταύτισε τον εαυτό του με τον κάθε άνθρωπο και τα προβλήματά του. Οργάνωσε τη φιλανθρωπία και συγκρότησε ευαγή καθιδρύματα, για τα οποία έγραφε ο θεολόγος Γρηγόριος «νόσος φιλοσοφείται, συμφορά μακαρίζεται και το συμπαθές δοκιμάζεται».
Ο Μέγας Βασίλειος έδωσε τα πάντα στο Θεό και στον άνθρωπο. Δεν κράτησε τίποτε για τον εαυτό του. Γι’ αυτό και όταν ο Έπαρχος τον απείλησε με εξορία, δήμευση και θάνατο με επισκοπική παρρησία του απάντησε: «Του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής. Δεν έχω τίποτε στη ζωή μου για να μου τα πάρεις παρά τα λίγα βιβλία και το τρίχινο ράσο μου. Και ο θάνατος που με απειλείς θα με φέρει πιο γρήγορα στον αγαπημένο μου Χριστό και θα με απαλλάξει από το βάρος των ασθενειών μου».
Να γιατί όταν κοιμήθηκε την 1η Ιανουαρίου του έτους 379, μόλις 49 χρόνων, «εκ της του ωθισμού βίας και συγκλονίσεως» (δηλαδή από το συνωστισμό και τη συγκίνηση) πέθαναν πολλοί άνθρωποι.
Αυτός είναι ο ιεράρχης της Καισάρειας Μέγας Βασίλειος. Γόνος μιας υπερπολύτεκνης οικογένειας που έδωσε πέντε Αγίους στην Εκκλησία.
Σας παρακαλώ πατρικά μιλείστε στα παιδιά σας για τον αληθινό Άγιο Βασίλειο, που δεν είναι μύθος, όπως τον παρουσιάζει η σύγχρονη απατηλή εικόνα του, για να ικανοποιήσει την εφήμερη ηδονή της κατάνάλωσης. Μιλείστε τους για τα αληθινά δώρα που μας έφερε, που αποτελούν πρότυπα συνεχούς αναφοράς όλων μας και μέσα σ’ αυτά εντάσσεται και το ευλογημένο έθιμο της Βασιλόπιττας.
Αγαπητοί μου,
Σήμερα σε όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες τελέστηκε η Θεία Λειτουργία που εκείνος έγραψε. Επικαλούμαστε τις πρεσβείες του. Να ευλογήσει ο Θεός «ο συγκαταβάς ημίν δια φιλανθρωπίαν» τον στέφανον του νέου ενιαυτού της χρηστότητός Του. Να χαρίσει εύκρατους και επωφελείς τους ανέμους. Να δώσει βροχές ειρηνικές στη γη για καρποφορία. Να σταματήσει τα σχίσματα των Εκκλησιών και να καταστείλει τα φρυάγματα των εθνών. Να επισυνάξει τους εσκορπισμένους, να παραμυθήσει τους ολιγόψυχους, να επαναφέρει τους πλανεμένους και να μας αναδείξει όλους υιούς φωτός και ημέρας, χαρίζοντάς μας την αγάπη και την ειρήνη Του.
Σας εύχομαι πατρικά ευφρόσυνο ευλογημένο, αγαθόδωρο το νέο έτος στη ζωή σας και στις οικογένειές σας.
