Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσίασε η ομιλία του Αρχιμ. Δοσίθεου Κανέλλου με θέμα «Από Αλώσεως εις Aλωσιν», η οποία πλαισιώθηκε με σχετικά τραγούδια για το θρήνο της Πόλης από τη Χορωδία του Συλλόγου Μικρασιατών Ιεράπετρας.
Την εκδήλωση διοργάνωσε την Τρίτη (29 Μαΐου) στην αίθουσα του Δήμου Ιεράπετρας «Μελίνα Μερκούρη» η Ιερά Μητρόπολη Ιεραπύτνης και Σητείας με αφορμή την 554η επέτειο από την άλωση της Πόλεως.
Ο Πανοσιολογιώτατος ομιλητής επεσήμανε ότι ο Μάιος είναι ο μήνας της Κωνσταντινουπόλεως, αφού στις 11 του μήνα εορτάζονται τα γενέθλια της Θεοφυλάκτου και Βασιλεύουσας Πόλεως, «της προκαθεζομένης της Ευρώπης», στις 21 εορτάζεται η μνήμη του κτίτορός της Αίου Κωνσταντίνου και στις 29 η αποφράδα ημέρα της Αλώσεώς της.
Προχωρώντας σε μια συνοπτική αναδρομή ο π. Δοσίθεος υπογράμμισε ότι προάγγελος της Αλώσεως του 1453 από τους Οθωμανούς υπήρξε η ¶λωση της Πόλεως από τους Φράγκους Σταυροφόρους το 1204. Η πρώτη μάλιστα ήταν πολύ μεγαλύτερης σημασίας και έκτασης σε λεηλασίες ιερών λειψάνων, ιερών κειμηλίων και άλλων μνημείων της Βασιλεύουσας, διήρκεσε 60 ολόκληρα χρόνια όταν η Πόλη αριθμούσε 1,5 εκατομ. πληθυσμό και ήταν η μεγαλύτερη πόλη της οικουμένης. Ο ομιλητής αναφέρθηκε σε άγνωστες πτυχές και λεπτομέρειες της ιστορίας και τόνισε ότι η κατάληψη της πόλεως έγινε το 1453 σε τρεις μέρες από τα στρατεύματα του Μωάμεθ του Πορθητή, όταν η Πόλη είχε μόνο 50.000 κατοίκους και μόλις 6000 μάχιμους.
Ωστόσο οι ομογενείς της Πόλεως επέδειξαν αξιοζήλευτη πίστη με αποτέλεσμα να κτίσουν νέες εκκλησίες και σταδιακά να λάβουν υψηλά αξιώματα μέσα στον κρατικό μηχανισμό βοηθώντας με τον τρόπο τους τούς ομοεθνείς τους. Μάλιστα στα 1750 οι 350.000 Έλληνες της Πόλεως, πολλοί από τους οποίους είχαν πάει από την Ρούμελη, την Ήπειρο και την Πελοπόννησο, ήταν η πολυπληθέστερη εθνότητα από τυς συνολικά 1.200.000 κατοίκους της και έφτασαν στο σημείο να ελέγχουν το εμπόριο της Πόλεως.
Ο π. Δοσίθεος, κλείνοντας την ομιλία του αναφέρθηκε στην σημερινή κατάσταση της Πόλεως, στις όχι ευοίωνες προοπτικές που διαγράφονται για το μέλλον της σημερινής μεγαλούπολης των 20 εκαομ. κατοίκων, όπου κυριαρχεί ο θρησκευτικός φανατισμός και ο αναλφαβητισμός και στο πολύπλευρο έργο του Οικουμενικού Πατριαρχείου, γύρω από το οποίο παραμένει συσπειρωμένη η ρωμαίικη ομογένεια, η οποία επιδεικνύει θαυμαστό ζήλο και αφοσίωση στα ιερά και τα όσια του Γένους μας και από χρέος κινούμενη εμμένει με ένα ευλογημένο πείσμα να ζει και να διατηρεί άσβεστη τη φλόγα της ιεράς αυτής παρακαταθήκης.
Τέλος, εξέφρασε την πίστη ότι παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες, το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η ομογένεια θα συνεχίσουν να κρατούν τη βαρύτιμη πράδοση της ρωμηοσύνης, όπως αποδεικνύεται από την συντήρηση παλαιών Ναών, την ανακαίνιση των Πατριαρχείων, του Νοσοκομείου, του Ψυχιατρείου, της Μεγάλης τους Γένους Σχολής και τη διατήρηση όλων των Ναών και Αγιασμάτων από τους λιγοστούς εναπομείναντες Ομογενείς.
Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης αποδόθηκαν τραγούδια της Αλώσεως από τη χορωδία του Συλλόγου Μικρασιατών Ιεράπετρας υπο τη διεύθυνση του Πρωτοψάλτου και Μουσικοδιδασκάλου Γ. Αρώνη και με τη συνοδεία των μουσικών Β. Βαρδάκη, Μ. Λιαπάκη, Γ. Σοκιανού. Τα τραγούδια που προέρχονται από τις περιοχές του Πόντου, της Ιωνίας, της Μακεδονίας και της Τραπεζούντος προλόγισε κατάλληλα η Πρόεδρος του Συλλόγου Μικρασιατών κ. Μ. Δραγασάκη.
Την εκδήλωση παρακολούθησε ο Ιερός Κλήρος της ευρύτερης περιοχής της Ιεράπετρας, ο Δήμαρχος Ιεράπετρας κ. Εμμ. Μαστοράκης, οι Αντιδήμαρχοι κ. Ν. Σπυριδάκης και Ι. Ροβυθάκης, ο πρ. Δήμαρχος κ. Ν. Χριστοφακάκης, δημοτικοί σύμβουλοι, εκπαιδευτικοί και αρκετός κόσμος.
