europi01Στο λιμάνι Αγ. Νικολάου, τοποθετείται μόνιμα το γλυπτό η αρπαγή της Ευρώπης

Του  ΚΩΣΤΗ Ε. ΜΑΥΡΙΚΑΚΗ

Στο νότιο άκρο του τουριστικού λιμένα Αγ. Νικολάου Κρήτης, σε σημείο ορατό τόσο από την ακτή του οικιστικού συγκροτήματος της πόλης όσο και από τα πλοία που προσεγγίζουν τον Άγιο Νικόλαο, «τη Βενετία του νότου» όπως εύστοχα έχει χαρακτηριστεί, θα τοποθετηθεί η καλλιτεχνική δημιουργία των ντόπιων καλλιτεχνών αδελφών Νίκου και Παντελή Σωτηριάδη, «η αρπαγή της Ευρώπης», που έγινε με βάση σχέδιο προπλάσματος που εκπόνησε ο γνωστός και καταξιωμένος Αγιονικολιώτης σκηνοθέτης Νίκος Κούνδουρος.

Σε καιρούς δίσεχτους για την ελληνική, ευρωπαϊκή αλλά και διεθνή πραγματικότητα, σε μέρες οδύνης για την γηραιά ήπειρο που δοκιμάζονται τα θεμέλια της ίδιας της ιδέας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και που αναζητούνται δρόμοι για νέους βηματισμούς, ένας δημοφιλής αρχαιοελληνικός μύθος γεννιέται ξανά, μέσα από τους εικαστικούς δρόμους. Ίσως στους δύσκολους καιρούς που έρχονται η αρχαία ελληνική μυθολογία να αποτελεί μια καλή παρακαταθήκη για παραμυθία και καταφυγή.

Παρόμοιο έργο με τον ίδιο μύθο, σε σχέδιο και κατασκευή των αδελφών Σωτηριάδη, όπως είναι γνωστό τοποθετήθηκε στην είσοδο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο και τα αποκαλυπτήρια έγιναν με επίσημη εκδήλωση στις 25 Οκτωβρίου 2005, μπροστά από την είσοδό του, στη λεωφόρο του προέδρου Robert Schuman. Το έργο αυτό είχε αποτελέσει τότε δωρεά του Δήμου Αγ. Νικολάου στο Ευρωκοινοβούλιο, με στόχο να προβάλλει το νησί μέσα από την ιστορία, τον πολιτισμό και την κουλτούρα του.

Σήμερα παρόμοια γλυπτική σύνθεση, του ίδιου μύθου, σε σχέδιο του Ν. Κούνδουρου, αφού τελικά δεν θα τοποθετηθεί στη Ζάκρο όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί, θα παραμείνει στον Άγιο Νικόλαο.

Έτσι η βασιλοπούλα των Φοινίκων, η Ευρώπη που την ξελόγιασε ο Δίας θα ατενίζει τα καταγάλανα νερά του κόλπου του Μεραμπέλλου με την γαλάζια προέκτασή τους στο βαθύ ατέρμονο μπλε της Μεσογείου, για να φτάσουν μέχρι την πατρίδα της, τη Φοινίκη.

Δεν έχει σημασία αν ο Δίας μεταμορφωμένος ταυρί βγήκε στη Λεβήνα ή στη Ζάκρο. Είναι χαρακτηριστική η εξαίσια λυρική περιγραφή του συντοπίτη μας συγγραφέα από τη Βουλισμένη Μεραμπέλλου, του Μανώλη Γιαλουράκη: «…Μάζευε τότες παπαρούνες στον κάμπο στο Λίβανο, την είδε ο Δίας απ’ τον Ψηλορείτη και την πόθησε. Γίνηκε ταύρος και πήγε ως τη Φοινίκη κολυμπώντας. Βλέπει το ζώο η Ευρώπη και της άρεσε, άρχισε να το χαϊδεύει και να το φιλά, στο τέλος η τρελή το καβαλίκεψε. Αυτό ‘τανε. Έγινε καπνός και βγήκε στη Λεβήνα. Ανάστατη γίνηκε η Φοινίκη απ’ την αρπαγή, ξεκίνησε ο αδερφός της ο Κάδμος να τη βρει, το πλοίο πήρε την κόκκινη γραμμή π’ αφήσανε στα κύματα οι παπαρούνες, φτάνει στην Κρήτη. Βγαίνει στο λιμάνι, πάει στη Γόρτυνα, ρωτά: μάταια. Βλέπει ένα πλατάνι και πάει να ξαποστάσει στη σκιά και το πλατάνι γέρνει και γίνεται άγριο, τεράστια χέρια και κλαδιά του τον αποδιώχνουν. Φοβήθηκε, έφυγε, πήρε τα μάτια του, πήγε στη Θήβα κι έγινε βασιλιάς, δε ματαγύρισε στη Φοινίκη. Και η Ευρώπη; Τη χάρηκε ο Δίας κ’ έπειτα την πάντρεψε, της πήρε το βασιλιά της Κρήτης Αστερίωνα. Για να τα πούμε καλύτερα, δεν την πάντρεψε. Την άφησε ένα βράδυ έξω απ’ την πόρτα του, ζήτησε εκείνη άσυλο κι αυτός τρελάθηκε σαν την είδε, μήπως δεν είχε για κείνηνα τρελαθεί κι ο Δίας; Του ‘καμε τρία παιδιά. Τον Μίνωα, το Ραδάμανθη και το Σαρπηδόνα. Δικά του ήτανε; Ο Μίνως καυχήθηκε πως ήτανε γιος του Κρηταγενή, ο Δίας συναντούσε πάντα κρυφά την Ευρώπη».

Ο Άγ. Νικόλαος, «η Βενετία του νότου» σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς θα θυμίζει ξανά στους επισκέπτες της σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, ότι η συναρπαστική ελληνική μυθολογία εξακολουθεί να κρατά καλά κρυμμένες μυστικές διαχρονικές αξίες και συμβολισμούς, εξαιρετικά χρήσιμους σ’ έναν κόσμο που παραπαίει….

 

ΚΩΣΤΗΣ Ε. ΜΑΥΡΙΚΑΚΗΣ

MERABELLO LIBRO D’ ORO

Print Friendly, PDF & Email

Από manos