Rhynchophorus ferrugineus (Ρυγχοφόρος)Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται σωρεία δημοσιευμάτων που αφορούν το σκαθάρι των φοινικοειδών. Οι πολλαπλές, και ενδεχόμενα αντικρουόμενες πληροφορίες, συχνά δημιουργούν προβληματισμό και λανθασμένες εντυπώσεις στο κοινό. Για το λόγο αυτό, με βάση την επιστημονική γνώση και την εμπειρία εφαρμογής της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης Λασιθίου, θα θέλαμε να διευκρινίσουμε τα παρακάτω: Έντομο καραντίνας: Το έντομο Rhynchophorus ferrugineus (Ρυγχοφόρος) των φοινικοειδών είναι χαρακτηρισμένο σαν έντομο καραντίνας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και υπάρχει ειδική  Ευρωπαϊκή και αντίστοιχη Ελληνική φυτοϋγειονομική νομοθεσία, που περιγράφει ακριβώς ποιες ενέργειες πρέπει να γίνονται σε περίπτωση προσβολής φοινικοειδών.

Για την πιστή εφαρμογή αυτής της νομοθεσίας, το ελληνικό κράτος λογοδοτεί απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η μη τήρηση της νομοθεσίας επισύρει κινδύνους κυρώσεων για τη χώρα μας. Υπάρχει δε αρμόδια υπηρεσία της Ε.Ε. η οποία διενεργεί σχετικούς ελέγχους. Τέτοιος έλεγχος έγινε στις 09/02/2010 και μάλλον θα ακολουθήσει και άλλος, το επόμενο έτος.

Με βάση τη νομοθεσία, υπεύθυνη Υπηρεσία για το χειρισμό όλων των θεμάτων, που αφορούν το συγκεκριμένο πρόβλημα, είναι σε όλο το Νομό Λασιθίου η Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης, ενώ η Διεύθυνση Δασών είναι υπεύθυνη μόνο για το φοινικόδασος Βαϊου.

Έλεγχος – Παρεμβάσεις

Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λασιθίου με τη Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης Λασιθίου και με το αρμόδιο Τμήμα Φυτοπροστασίας και Προστασίας Περιβάλλοντος – πριν ακόμη από την εμφάνιση του προβλήματος στο Νομό (Φθινόπωρο 2008) και μέχρι σήμερα – έκανε και συνεχίζει να κάνει, ότι προβλέπεται στα πλαίσια της νομοθεσίας και των αρμοδιοτήτων της, προκειμένου να αποτρέψει και να δυσχεράνει την παραπέρα εξάπλωση του σκαθαριού.

Οι παρεμβάσεις έγιναν με πολλούς τρόπους. Στο επίπεδο της ενημέρωσης, υπήρχε ενημέρωση σ’ όλα τα ξενοδοχεία, διανομή φυλλαδίων, δελτία τύπου στα Μ.Μ.Ε., παροχή οδηγιών σε κάθε ιδιοκτήτη προσβεβλημένου δένδρου. Σε σχέση με την πρόληψη και την αντιμετώπιση έγιναν συνεχείς μακροσκοπικοί έλεγχοι αλλά και  καταστροφή ασθενών δέντρων και υπάρχει συνεχής παρακολούθηση της εξέλιξης του φαινομένου.

Μάλιστα με χρηματοδότηση της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Λασιθίου και της Κοινότητας Βραχασίου έγιναν πέρυσι μαζικές καταστροφές και ταφή των ασθενών φοινικόδεντρων.

Επιστημονικά δεδομένα

Η επιστημονική κοινότητα στη χώρα μας είναι ενήμερη για όλα τα δεδομένα που αφορούν την αντιμετώπιση του προβλήματος διεθνώς και έχει εκπαιδεύσει τους αρμόδιους φυτοϋγειονομικούς ελεγκτές της Υπηρεσίας μας, που είναι επιφορτισμένοι με το χειρισμό του θέματος.

Επίσης σημαντική έρευνα διενεργείται από διακεκριμένους εντομολόγους του Ε.ΘΙ.Α.Γ.Ε..

Αξίζει να τονίσουμε ότι η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λασιθίου έχει χρηματοδοτήσει σχετικό ερευνητικό πρόγραμμα ύψους 50.000 ευρώ, που εκτελεί το Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο με το Τ.Ε.Ι. Κρήτης.

Είναι λοιπόν λάθος να απαξιώνονται όλα τα επιστημονικά δεδομένα της χώρας μας, αλλά και τα  Διεθνή, να απαξιώνεται επίσης αλλά και να παραβλέπεται η Κοινοτική Νομοθεσία, όπως και όλες οι προσπάθειες που έχουν γίνει στο Νομό μας.

Η συγκέντρωση και ο συνδυασμός πληροφοριών από το διαδίκτυο δεν πρέπει να προβάλλεται σαν μια ξαφνική ανακάλυψη, λες και κανένας άλλος δεν γνωρίζει αυτά τα στοιχεία.  Αυτοί που πρέπει να ξέρουν (φυτοϋγειονομικοί ελεγκτές), ξέρουν εδώ και πολύ καιρό όλες τις επιστημονικές πληροφορίες, όπως προαναφέραμε. Το ζήτημα είναι πολύ σοβαρό, γιατί πράγματι η αντιμετώπιση του εντόμου αυτού δεν είναι εύκολη ή απλή υπόθεση.

Τι πρέπει να γίνει

Είναι ανεύθυνο να τρομοκρατούμε τους πολίτες με ανακοινώσεις του τύπου «κινδυνεύουν οι παραγωγικές καλλιέργειες», αφού το διαψεύδουν  τα επίσημα ορισμένα ερευνητικά ιδρύματα της χώρας για το φυτοϋγειονομικό έλεγχο του ρυγχοφόρου. Επίσης κάτι τέτοιο δεν  δείχνει η εμπειρία Χωρών, όπου υπάρχει πολλά χρόνια το σκαθάρι. Αυτή η πληροφόρηση μπορεί να οδηγήσει σε άσκοπη χρήση φυτοφαρμάκων, που είναι σίγουρο ότι θα επιβαρύνει τη δημόσια υγεία.

Εκείνο που πρέπει να γίνει είναι καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του, ανάλογα με τη θέση του, όπως:

1) Οι ιδιοκτήτες φοινικόδεντρων μόλις εμφανίσουν ύποπτα συμπτώματα τα δέντρα τους, άμεσα να ενημερώσουν την Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης (στο τηλέφωνο 284340507,40508) και να ακολουθήσουν πιστά τις οδηγίες που θα λάβουν.

2) Οι συλλογικοί φορείς (Δήμοι κ.τ.λ.) να συνεργαστούν στενά με την αρμόδια Υπηρεσία,  διαθέτοντας τα συνεργεία τους, χώρους ταφείς κ.τ.λ., ώστε άμεσα να καταστέλλονται οι νέες εστίες προσβολής και να εμποδίζεται διασπορά του εντόμου.

3) Οι έμποροι φυτοφαρμάκων με αίσθημα ευθύνης να τα χορηγούν στους ιδιοκτήτες φοινίκων μόνο όταν πραγματικά είναι απαραίτητο, φροντίζοντας να πωλούν μόνο εγκεκριμένα σκευάσματα και να δίνουν τις απαραίτητες οδηγίες, ώστε να κατοχυρώνεται η ασφάλεια των χρηστών και η λιγότερη δυνατή επιβάρυνση του περιβάλλοντος.

4) Συνολικά στην Κρήτη απαιτείται συνεργασία της Περιφέρειας, των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και των Δήμων για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα με πραγματικό ενδιαφέρον και να εξαντλήσουμε τη δυνατότητα διάθεσης κονδυλίων και μέσων,  ώστε να γίνει μαζική και συντονισμένη αντιμετώπιση του προβλήματος σε όλη την Κρήτη, προκειμένου να υπάρξει η βέλτιστη δυνατή λύση.

Αυτό κρίνεται απαραίτητο επειδή είναι ανάγκη να προστατευθεί το φοινικόδασος Βαϊου και οι άλλοι θύλακες παρουσίας του Κρητικού φοίνικα.

Παράλληλα είναι δύσκολη η υλοποίηση των ενδεδειγμένων μέτρων λόγω υψηλού κόστους, αλλά και λόγω δυσκολίας των εργασιών καταστροφής και προστασίας των φοινικόδεντρων. Είναι σίγουρο πως αν δεν αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το πρόβλημα στον κάθε ιδιοκτήτη, τώρα που ακόμα είναι στα Δυτικά του Νομού, θα φτάσει σύντομα και στα Ανατολικά, στο Βάϊ.

γ) Οι φοίνικες είτε το θέλουμε, είτε όχι αποτελούν τώρα πια κομμάτι της αισθητικής του τοπίου μας που σίγουρα θα γίνει φτωχότερο χωρίς την ύπαρξη τους.

Προτάσεις μπορεί να υπάρχουν πολλές και να φαίνονται ωραίες. Σίγουρα οι πλέον αρμόδιοι για να τις εκφράσουν είναι τα επιστημονικά στελέχη των αρμόδιων υπηρεσιών και φορέων και τα συλλογικά τους όργανα και όντως τις εκφράζουν όπου και όποτε χρειάζεται. Για την υλοποίηση τους όμως χρειάζονται κονδύλια, που χωρίς την ύπαρξη τους, αλλά και τη γενικότερη συνεισφορά όλων δεν μπορεί να γίνει κάτι ουσιαστικό.

Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Λασιθίου έχει αναλάβει πρωτοβουλία και έχει ενημερώσει επανειλημμένα την Περιφέρεια και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, αναφέροντας τους αναλυτικά τι πρέπει να γίνει για να αποτραπούν τα χειρότερα σενάρια.

Είναι πολύ θετικό το γεγονός ότι η σημερινή πολιτική ηγεσία του ΥΠ.Α.Α.Τ. αντιλαμβανόμενη το πρόβλημα ευαισθητοποιήθηκε και άμεσα εξασφάλισε χρηματοδότηση 400.000  προς την περιφέρεια  Κρήτης για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Προς το παρόν καλούμε όποιον πολίτη έχει πρόβλημα με τα φοινικοειδή του από το σκαθάρι ή χρειάζεται ενημέρωση να απευθύνεται στο Τμήμα Φυτοπροστασίας της Διεύθυνσης Αγροτικής Ανάπτυξης Λασιθίου, για να μπορεί να πάρει οδηγίες και να ληφθεί η απαιτούμενη μέριμνα.

Από το Γραφείο Τύπου της Νομαρχίας Λασιθίου

Print Friendly, PDF & Email

Από manos