Ένα μοναδικό φαινόμενο ζήσαμε το βράδυ του Σαββάτου (2/01), όταν η επιφάνεια της θάλασσας ανέβηκε σε τέτοιο σημείο τουλάχιστον 20 cm πάνω από τη συνήθη στάθμη αυτή την εποχή. Ένα φαινόμενο που έγινε αισθητό τελικά σε όλο το Αιγαίο, ίσως και πιο μακριά, δεν γνωρίζουμε. Η άνοδος άρχισε να γίνεται αισθητή από το βράδυ της Παρασκευής (1/01) και το φαινόμενο κορυφώθηκε κοντά στα μεσάνυχτα του Σαββάτου.
Η θάλασσα ήταν απόλυτα ήρεμη όταν συνέβαινε η άνοδος, δηλ. δεν υπήρχε καθόλου κυματισμός.
Σε επικοινωνία που είχαμε με το ISRAMAR στο Ισραήλ που παρακολουθεί εδώ και χρόνια τη στάθμη της Μεσογείου στις ακτές της χώρας, και δίδει πρόβλεψη για τη περιοχή στη διεύθυνση: isramar.ocean.org.il/TideHadera/default.aspx, μας απάντησαν ότι αυτού του είδους οι παλίρροιες στη Μεσόγειο είναι συνδυασμός της έλξης της σελήνης (κυρίως) του ήλιου, αλλά και της πίεσης της ατμόσφαιρας.
Συνήθως, οι διακυμάνσεις στο κέντρο της Μεσογείου, στη Κρήτη είναι της τάξης μερικών εκατοστών, οπότε το φαινόμενο για την ώρα είναι μάλλον υπερβολικό για τη περιοχή.
Ζητήσαμε παράλληλα την γνώμη του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε.) το οποίο μας ενημέρωσε ότι:
από τα δεδομένα των σταθμών μας και κυρίως του σταθμού ανοιχτά της Σαντορίνης καθώς και από τους χάρτες καιρού που επικρατούσαν στο Κρητικό πέλαγος την περίοδο που αναφέρεστε προκύπτουν τα εξής:
– Η ατμοσφαιρική πίεση στην περιοχή του Κρητικού την περίοδο που αναφέρεστε παρουσίασε άνοδο 3-4 mbars σε σχέση με τις προηγούμενες τιμές της, επομένως η άνοδος της στάθμης δεν μπορεί να συνδεθεί με την ατμοσφαιρική πίεση, αντιθέτως αυτή η μικρή άνοδος της ατμοσφαιρικής πίεσης πρέπει να προκάλεσε την συμπίεση της στάθμης κατά μερικά εκατοστά
– Από τα μέσα της 1/1 άρχισε η ενίσχυση της δυτικών ανέμων που έπνεεαν στο Κρητικό οι οποίοι έφτασαν μέχρι τα 6-7 μποφώρ στις 2/1 και οι οποίοι προς το τέλος της 2/1 και στις αρχές της 3/1 άρχισαν να εξασθενούν και να στρέφονται σε βόρειους. Επομένως για περίοδο περίπου μιάμισης μέρας έπνεεαν στο Κρητικό ισχυροί δυτικοί άνεμοι και οι οποίοι (σύμφωνα με το γνωστό στη ωκεανογραφική κοινότητα φαινόμενο Ekman) πρέπει να προκάλεσαν μεταφορά νερού σε ολόκληρη την θαλάσσια στήλη 90 μοίρες δεξιά της κίνησης, δηλαδή προς τις βόρειες ακτές της Κρήτης. Η σχετικά υψηλή ένταση των ανέμων όσο και η σταθερότητα της διεύθυνσης τους για σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα είναι πιθανό να έκαναν το φαινόμενο αυτό περισσότερο αισθητό. Επομένως πρόκειται μάλλον για ένα φαινόμενο που σχετίζεται με το ανεμολογικό πεδίο στην περιοχή του Κρητικού και γι’ αυτό το λόγο δεν καταγράφηκε στους ελεύθερα διαθέσιμους σταθμούς της Υδρογραφικής Υπηρεσίας, οι οποίοι βρίσκονται αρκετά βορειότερα. Θα προσπαθήσουμε να δούμε αν η Υδρογραφική Υπηρεσία διατηρεί κάποιους σταθμούς στη βόρεια πλευρά της Κρήτης και αν είναι δυνατό να έχουμε πρόσβαση στα δεδομένα αυτά, για να διαπιστώσουμε αν υπάρχουν και κάποια καταγεγραμμένα στοιχεία για την συγκεκριμένη περίοδο. Το βέβαιο είναι πάντως ότι δεν υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος λόγος ανησυχίας για το φαινόμενο αυτό.
Πάντως σε κάποια σημεία της χώρας όπως ο Αμβρακικός κόλπος ή κάποια νησιά όπως η Πάτμος ή η Σύμη, η θάλασσα πλησίασε πολύ κοντά και σε κάποιες περιπτώσεις ανέβηκε πάνω σε προβλήτες χαμηλού ύψους. Αυτή η επέλαση της θάλασσας, θορύβησε αρκετούς, οι οποίοι γνωρίζουν συμβάντα από την ιστορία του Αιγαίου. Όμως σίγουρα δεν πρόκειται για τσουνάμι.
Να φρεσκάρουμε λίγο τη μνήμη:
6 Ιουλίου 1956, υποθαλάσσια σεισμική δόνηση μεγέθους 7,8 Rihter στην Αμοργό, προκαλεί τσουνάμι 15 μέτρων, το οποίο φτάνει μέχρι τη Κρήτη, περί τα 2 μέτρα, βγάζει τις βάρκες στην ακτή, μπαίνει στα μαγαζιά σε Ηράκλειο, Άγιο Νικόλαο και Σητεία, έφτασε γύρω στα 3 μέτρα στη Τήνο και 30 εκατοστά στην ακτή του Ισραήλ.
Υποτίθεται ότι μετά τις ζημιές και τα θύματα που προκάλεσε το τσουνάμι στην Άπω Ανατολή τον Δεκέμβρη του 2004, βρίσκεται σε εξέλιξη πρόγραμμα εγκατάστασης σταθμών έγκαιρης προειδοποίησης (NEAMTWS του IOC/UNESCO).
