Τέσσερις αγωγοί για την μεταφορά πετρελαίου σε μια μικρή και «κλειστή» θάλασσα, σαν την δική μας: Ανυπολόγιστες θα είναι οι συνέπειες από τα θαλάσσια είδη εισβολείς, εκτός από την πετρελαιορύπανση.
Θαλάσσιοι εισβολείς άρχισαν να αφανίζουν τα οικοσυστήματά μας! Ένας κίνδυνος που δεν φαίνεται, αλλά είναι πολύ μεγάλος. Ανησυχητικά τα νέα από την Κροατία: Άρχισε να εξαπλώνεται στο Ιόνιο το Ασιατικό Φύκι Ουντάρια.
Το EcoCorfu μετά την ενημέρωση που είχε για τις τελευταίες εξελίξεις, στην διεθνή συνάντηση Οικολογικών οργανώσεων που έγινε στην Κροατία, κρούει τον κώδωνα για τον νέο κίνδυνο που άρχισε να εμφανίζεται, σαν την μεγαλύτερη απειλή για το θαλάσσιο περιβάλλον στην Ιστορία της Ελλάδας, αλλά και ολόκληρης της Μεσογείου:
Ζωντανοί οργανισμοί από άλλες θάλασσες απειλούν να εισβάλλουν σε μεγάλες ποσότητες και να καταστρέψουν τα θαλάσσια οικοσυστήματά μας, αν τα προγράμματα μεταφοράς πετρελαίου γίνουν πραγματικότητα και δεν ληφθούν οι προφυλάξεις που προβλέπονται από τις ειδικές διεθνείς συνθήκες.
Ένα είδος τροπικού φυκιού, που ξεκίνησε από την Γαλλία, αφού πέρασε και κατέλαβε στην Ιταλία μέσα σε τέσσερα χρόνια, απλώνεται ήδη και στην χώρα μας. Πρόκειται για το φύκι «Ουντάρια Πιννατίφιντα» (Undaria pinnatifida), γνωστό ως «Ασιατικό φύκι», (Asian Kelp).
Τις ανησυχίες που είχαν διατυπωθεί στην Κέρκυρα, μετά από πληροφορίες ότι το «φύκι της Ιταλίας», έχει ήδη απλωθεί και στο Ιόνιο πέλαγος, επιβεβαίωσε, μετά από ερώτηση του EcoCorfu, ο κορυφαίος ερευνητής της θαλάσσιας βιολογίας και οικολογίας, Δόκτωρ Adam Benovic, σε συνάντηση εκπροσώπων ΜΚΟ από 14 χώρες της Νοτιοανατολικής Μεσογείου που έγινε πρόσφατα στο Σιζάκ της Κροατίας.
Ο Δρ Benovic, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ, εξπέρ στους κλάδους: «Θαλάσσια Βιολογία – Οικολογία», «καλλιέργεια των υδρόβιων οργανισμών», «Προστασία του Περιβάλλοντος», έκανε μεταξύ πολλών άλλων εργασιών, ένα από τα σημαντικότερα και παγκοσμίως μοναδικά, συγγράμματα έρευνας γύρω από την «βιολογία και οικολογία των νέων ειδών στην καλλιέργεια των υδρόβιων οργανισμών».
Όπως μας ενημέρωσε ο Δόκτωρ Benovic, αυτό το είδος του φυκιού εισβολέα προέρχεται από την βόρεια Ασία και εισέβαλε στην Μεσόγειο, μεταφερόμενο με σπόρια μέσα στο «Ύδωρ Έρματος» των μεγάλων καραβιών που έφθαναν στην Γαλλία. Τώρα μάλιστα, με την μικρή αύξηση στην ετήσια θερμοκρασία, οι συνθήκες στάθηκαν ακόμη ευνοϊκότερες για την ανάπτυξή του. Αποτέλεσμα: Εξαπλώνεται πολύ γρήγορα σχηματίζοντας λιβάδια που αντικαθιστούν και εξαφανίζουν κάθε άλλο είδος φυκιού και κάθε άλλο είδος θαλάσσιας βλάστησης. Αμέσως μετά, σαν συνέπεια, εξαφανίζεται το Πλαγκτόν. Επειδή το πλαγκτόν είναι το κύριο στήριγμα της σημαντική διαταραχή της διατροφικής αλυσίδας του θαλασσίου οικοσυστήματος,
(Α) καταρρέει τελείως το ίδιο το οικοσύστημα (!) Το πλούσιο σε βιοποικιλότητα θαλάσσιο οικοσύστημα μετατρέπεται σε …μονοκαλλιέργεια του φυκιού «Ουντάρια Πιννατίφιτα». Αυτό έχει άμεση και τραγική συνέπεια την:
(Β) Πολύ μεγάλη ζημιά στην Τοπική Οικονομία: Μείωση της ποσότητας των ψαριών στο ένα δέκατο μέχρι και ολοκληρωτική εξαφάνισή τους μαζί με κάθε άλλο είδος ζωής, όπως έχει ήδη συμβεί σε πολλά σημεία της Γαλλίας και της Ιταλίας.
Αυτό που προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία είναι η ταχύτητα με την οποία μεταδίδεται, με την οποία εξαπλώνεται από θάλασσα σε θάλασσα.
Αν, αρχίσουν να έρχονται μεγάλα τάνκερ να φορτώνουν πετρέλαιο από τους αγωγούς που θα καταλήγουν στις παραλίες μας, στο νερό που θα αδειάζουν θα περιέχονται ακόμη περισσότεροι ξένοι προς το περιβάλλον μας οργανισμοί με ακόμα μεγαλύτερους κινδύνους για την χώρα μας.
Μοιάζει απίστευτο , αλλά πρόκειται μάλλον για τον μεγαλύτερο κίνδυνο που έχει ως σήμερα απειλήσει το θαλάσσιο περιβάλλον της χώρας μας και που είναι πια «προ των πυλών». Οι θάλασσές μας είναι πάρα πολύ μικρές για να μπορέσουν να αντέξουν μιαν τετραπλή τέτοια απειλή, μια και τα νέα προγράμματα μεταφοράς πετρελαίου προβλέπουν τέσσερις αγωγούς οι οποίοι θα καταλήγουν εντός και πέριξ της χώρας μας και εκατοντάδες τάνκερ μεγίστου μεγέθους να διασχίζουν τα νερά μας.
Περίπου επτά χιλιάδες διαφορετικά ήδη, ταξιδεύουν κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο, σε διαφορετικά κλίματα. Πολλά από αυτά καταφέρνουν και επιβιώνουν. Αυτά μπορεί να είναι μικρόβια, φυτά, ή, θαλάσσιοι μικροοργανισμοί και ψάρια.
Σε ορισμένες περιπτώσεις υπήρξε επιμόλυνση των θαλασσών και των θαλασσίων ειδών με πολύ επικίνδυνους μικροοργανισμούς και υπήρξαν περιπτώσεις με ψάρια που είχαν μέσα τους δηλητήριο που προκάλεσαν θάνατο σε όσους τα έφαγαν.
Διάφορα τέτοια, σοβαρά περιστατικά, είχαν σαν αποτέλεσμα να αναπτυχθεί η και να υπογραφεί η διεθνής «Συνθήκη Διαχείρισης Ύδατος Έρματος» (Ballast Water Management Convention) με την τελική της μορφή τον Φεβρουάριο του 2004.
Μέχρι στιγμής, σε κανένα λιμάνι του κόσμου στάθηκε δυνατόν να εφαρμοστούν οι συνθήκες προστασίας και καθαρισμού του νερού έρματος από τα είδη εισβολείς που μεταφέρει.
Οι υπόλοιποι κίνδυνοι από την μεταφορά πετρελαίου, όπως έχουμε αναφέρει, είναι:
Ο κίνδυνος για μεγάλες πετρελαιοκηλίδες που σε κάνει να νιώθεις σαν να παίζουν «ρώσικη ρουλέτα» με το περιβάλλον που ζεις.
Το νερό που θα μεταφέρουν τα υπερμεγέθη τάνκερ (300.000 τόνοι) και θα το αδειάζουν όταν φθάσουν στο λιμάνι για να παραλάβουν πετρέλαιο, περιέχει όλο το πετρέλαιο που είχε επικαθήσει στα τοιχώματα του ντεπόζιτων μεταφοράς, όταν το καράβι τα άδειασε από το πετρέλαιο και τα ξαναγέμισε με νερό, προκαλώντας στην δική μας θάλασσα μια διαρκή και καθημερινά επαναλαμβανόμενη ρύπανση.
Μέχρι σήμερα, ο κίνδυνος των εισβολέων, δεν υπήρχε καθόλου για την θάλασσά μας, γιατί δεν γινόταν φόρτωση πετρελαίου (και από – φόρτωση νερού) στις περιοχές μας. Με τα καινούργια δεδομένα, στην ουσία, οι κίνδυνοι αυτοί που προϋπήρχαν σε άλλες χώρες, μετατίθενται στην Ελλάδα και την Αδριατική. Η Τουρκία, με σκοπό να γίνει ανταγωνιστική στην δημιουργία των άλλων τριών αγωγών οι οποίοι θα τους πάρουν την «πελατεία» που είχαν σε μονοπώλιο στα στενά του Βοσπόρου, φτιάχνει νέο, δικό της αγωγό, δημιουργώντας και δεύτερη εστία εισβολέων οργανισμών, λίγα χιλιόμετρα νοτιότερα τον αγωγό της Αλεξανδρούπολης, διπλασιάζοντας τους κινδύνους για το βόρειο Αιγαίο…
Κάποιοι αποφασίζουν για μας, εν αγνοία μας, γιατί κανένας δεν μας ενημέρωσε για τις συνέπειες γύρω από τα προγράμματα μεταφοράς πετρελαίου, στα οποία συμμετέχει κατά κύριο λόγο και η Ελλάδα. Βιαστήκαμε να χαρούμε, όταν μάθαμε για τον αγωγό που θα άλλαζε τα μονοπώλια προς όφελος δικών μας και των χωρών φιλικών προς εμάς. Τώρα πρέπει να μελετήσουμε τις συνέπειες που μέχρι τώρα ήταν απρόβλεπτες.
Τον Ιανουάριο ο Δρ Benovic θα επισκεφτεί την χώρα μας καλεσμένος από το Δίκτυο ΜΚΟ Νοτιοανατολικής Ευρώπης για να μας δώσει μια λεπτομερή ενημέρωση γύρω από το θέμα αυτό.
Δημήτρης Φαναριώτης
Εκπρόσωπος EcoCorfu στο δίκτυο ΜΚΟ Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
fanariotis@ecocorfu.gr
