Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Θεάτρου καθιερώθηκε το 1962 από το Διεθνές Ινστιτούτο Θεάτρου (ΔΙΘ). Γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 27 Μαρτίου από την παγκόσμια θεατρική κοινότητα. Το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΙΘ επιλέγει κάθε φορά μία διεθνώς αναγνωρισμένη προσωπικότητα του θεάτρου από μία χώρα-μέλος για να γράψει το μήνυμα το οποίο διαβάζεται σε όλα τα Θέατρα και μεταδίδεται από τα ΜΜΕ σε όλον τον κόσμο.
Φέτος το μήνυμα έγραψε o Μεξικάνος συγγραφέας Βίκτωρ Ούγκο Ράσκον Μπάντα.
Το μήνυμα είθισται να διαβάζεται πριν από την παράσταση.
Μία αχτίδα ελπίδας Κάθε μέρα θα έπρεπε να θεωρείται Παγκόσμια Ημέρα Θεάτρου, καθώς τους τελευταίους 20 αιώνες, η φλόγα του θέατρου καίει πάντα σταθερή σε κάποια γωνιά του κόσμου.
Το Θέατρο απειλείται πάντα από τον αφανισμό του, ειδικά μετά την άνοδο του κινηματογράφου, της τηλεόρασης και, στις μέρες μας, των ψηφιακών μέσων. Η τεχνολογία εισέβαλε στη σκηνή και εκμηδένισε την ανθρώπινη διάσταση. Επίσης, έγινε μια προσπάθεια να δημιουργηθεί "πλαστικό" θέατρο, ένα είδος ζωγραφικής της κίνησης που αντικατέστησε τον εκφωνούμενο λόγο. Τα έργα ανέβαιναν χωρίς διάλογο, χωρίς φώτα ή χωρίς ηθοποιούς, χρησιμοποιώντας μονάχα ανδρείκελα και κούκλες προβαλλόμενα με σύνθετα φωτιστικά εφφέ. Η τεχνολογία προσπάθησε να μετατρέψει το θέατρο σε μια επίδειξη βεγγαλικών ή σε μια εκθεσιακή ατραξιόν.
Αυτή τη στιγμή παρακολουθούμε την επιστροφή των ηθοποιών μπροστά στους θεατές. Σήμερα, βλέπουμε την επιστροφή του λόγου στη σκηνή. Το Θέατρο αρνήθηκε τη μαζική επικοινωνία και αναγνώρισε τα έμφυτα όριά του, δύο άνθρωποι κοιτάζονται μεταξύ τους, επικοινωνώντας συναισθήματα, αισθήματα, όνειρα και ελπίδες. Η σκηνική τέχνη εγκαταλείπει την αφήγηση ιστοριών για να πραγματευτεί ιδέες. -Το Θέατρο κινείται, φωτίζει, προκαλεί ανησυχία, ταράζει, εξυψώνει το πνεύμα, αποκαλύπτει, προκαλεί και αθετεί συμβάσεις. Πρόκειται για μια συζήτηση με την κοινωνία. Το Θέατρο είναι η πρώτη τέχνη που αντιμετωπίζει το κενό, τις σκιές και τη σιωπή για να κάνει τις λέξεις, την κίνηση, το φωτισμό και τη ζωή να αναδυθούν.
-Το Θέατρο είναι ένα ζωντανό πλάσμα που καταστρέφει τον εαυτό του όταν δημιουργείται, όμως πάντα ξεπροβάλλει μέσα από τις στάχτες. Είναι μια μαγική επικοινωνία όπου όλοι οι άνθρωποι δίνουν και παίρνουν κάτι το οποίο τους μεταμορφώνει.
-Το Θέατρο αντανακλά το υπαρξιακό άγχος του ανθρώπινου είδους και ξεδιαλύνει την ανθρώπινη κατάσταση. Δεν είναι οι δημιουργοί του που μιλούν μέσα από το Θέατρο, αλλά η κοινωνία της κάθε εποχής.
-Το Θέατρο έχει ορατούς εχθρούς, την έλλειψη της καλλιτεχνικής παιδείας στην παιδική ηλικία που εμποδίζει την ανακάλυψη και την απόλαυσή του, τη φτώχεια που εισβάλλει στον κόσμο, κρατώντας το κοινό μακριά, καθώς και την αδιαφορία και την ολιγωρία των κυβερνήσεων που θα έπρεπε να το προωθούν.
-Θεοί και άνθρωποι συνήθιζαν να μιλούν ο ένας στον άλλο επί σκηνής, όμως τώρα οι άνθρωποι μιλούν με άλλους ανθρώπους. Επομένως, το Θέατρο θα πρέπει να γίνει πιο σπουδαίο και καλύτερο από την ίδια τη ζωή. Το Θέατρο είναι μια πράξη πίστης στην αξία μια σοφής λέξης σε ένα παράλογο κόσμο. Είναι μια επίδειξη πίστης σε ανθρώπινα όντα που είναι υπεύθυνα για το πεπρωμένο τους.
-Θα πρέπει να βιώσουμε το Θέατρο για να καταλάβουμε τι συμβαίνει σε μας, να μεταγγίσουμε τον πόνο και τα βάσανα που υπάρχουν γύρω μας, αλλά και να ξεκλέψουμε μια αχτίδα ελπίδας μέσα στο χάος και τον εφιάλτη της καθημερινής ζωή μας.
Ζήτω οι πρωτεργάτες της τελετουργίας του Θεάτρου!
Ζήτω το Θέατρο!
Βίκτωρ Ούγκο Ράσκον Μπάντα
O Βίκτωρ Ούγκο Ράσκον Μπάντα γεννήθηκε το 1948 στην Ουρουατσίκ (Uruachic), μια πόλη με ορυχεία στην οροσειρά Τσιλουάχουα (Chiluahua, Νότιο Μεξικό). Εάν ακολουθούσε την οικογενειακή παράδοση θα έπρεπε να αφοσιωθεί στα ορυχεία, όμως όπως λέει χαρακτηριστικά ο ίδιος "με το όνομα που μου έδωσε η μητέρα μου με καταδίκασε να γίνω συγγραφέας και με την παιδική ηλικία που έζησα, μονάχα συγγραφέας θα μπορούσα να γίνω".
Το 1979 έγραψε το πρώτο έργο του Voces en el umbral (Φωνές στο κατώφλι), ένα καινοτόμο κείμενο. Το πρώτο έργο του που ανέβηκε στη σκηνή και ήταν η αρχή μιας καριέρας που χαρακτηρίστηκε από την καθολική αναγνώριση κοινού, κριτικής και ακαδημαϊκού κόσμου, ήταν το Los Ilegales (Οι παράνομοι).
Έχει τιμηθεί με πολλά εθνικά και διεθνή βραβεία: Ramon Lopez Velarde (1979), Teatro Nuestra America (1981), Juan Ruiz de Alarcon (1993) y Rodolfo Usigli (1993). Πρόσφατα τιμήθηκε με το βραβείο Xavier Villaurrutia, που δίνει η καλλιτεχνική κοινότητα της χώρας του μέσω του Εθνικού Ινστιτούτου Καλών Τεχνών και του Εθνικού Συμβουλίου για τον Πολιτισμό και την Τέχνη, για την αναγνώριση του έργου του. Το συγγραφικό του έργο, πάνω από 50 θεατρικά έργα και αρκετά σενάρια, χαρακτηρίζεται από ένα ευρύ φάσμα απεικόνισης της πολυπλοκότητας της ανθρώπινης ύπαρξης και της σχέσης της με το κοινωνικό περιβάλλον. Σύμφωνα με τον Βίκωρ Ούγκο Ράσκον Μπάντα η κοινωνία είναι που μιλάει μέσω του δημιουργού, του θεατρικού συγγραφέα.
Σημαντικά έργα του επίσης είναι τα: Contrabando (Λαθρεμπόριο, 1991), La mujer que cayo del cielo (Η γυναίκα που έπεσε από τον ουρανό, 1999), Sazon de mujer (Γεύση γυναίκας, 2001), Apaches (Απάτσι, 2003), Armas blancas (Λευκά Όπλα, 1982), Los ejecutivos (Οι εκτελεστές, 1996), La banca (Η τράπεζα, 1997).
Ο Βίκωρ Ούγκο Ράσκον Μπάντα είναι πρόεδρος της Εταιρείας Συγγραφέων του Μεξικό (SOGEM), Σύμβουλος του Εθνικού Συμβουλίου για τον Πολιτισμό και την Τέχνη, Ταμίας στο Συμβούλιο της Ακαδημίας της Τέχνης και Αντιπρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης των Συγγραφέων και Συνθετών. Επίσης πολλά εθνικά βραβεία έχουν το όνομά του.
