Με το σύνθημα «Παιδεία – Πολιτισμός Το σχολείο δημιουργεί και προχωρεί» το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων προκήρυξε και φέτος, για 12η συνεχή χρονιά, τους Πανελλήνιους Μαθητικούς Καλλιτεχνικούς Αγώνες. Λειτουργώντας ως επίσημος σχολικός θεσμός που αγκαλιάζει σφικτά τις έννοιες της Τέχνης, της Παιδείας και του Πολιτισμού, οι Πανελλήνιοι Μαθητικοί Καλλιτεχνικοί Αγώνες επιδιώκουν να συμβάλλουν με τον τρόπο τους ώστε το σημερινό σχολείο να μεταμορφωθεί σ’ ένα χώρο δημιουργίας και συνεργασίας. Μέσα από τη σύνθεση των γνώσεων, τη φαντασία, και την αγάπη του ωραίου, ενθαρρύνουν το ενδιαφέρον των μαθητών για τις τέχνες και κάνουν το σχολείο χώρο έφρασης και δημιουργικής επικοινωνίας που ανοίγει δυναμικά στην κοινωνία.
Μαθητές από όλη την Ελλάδα και από ελληνικά σχολεία του εξωτερικού ανταποκρίνονται θετικά στην σπουδαία αυτή πολιτισμική πρόκληση. Τόσο η ολοένα αυξανόμνη συμμετοχή τους, όσο και ο ενθουσιασμός τους, δείχνουν ξεκάθαρα πως οι Καλλιτεχνικοί Αγώνες αντιπροσωπεύουν ένα τεράστιο δυναμικό και μια μεγάλη προοπτική.
Σχολική κοινότητα και κοινωνία αντιμετωπίζουν τους Αγώνες αυτούς ως ράση αγωγής της ψυχής (ψυχαγωγία), ως μείζον πολιτιστικό γεγονός που καλλιεργεί την ευγενή άμιλλα, την κριτική σκέψη, την πρόσβαση σε υψηλά νοητικά επίπεδα. Παρουσιάζοντας τα επιτεύγματά τους –μεγάλα ή μικρά, ατομικά ή ομαδικά-, τις δεξιότητες, το μεράκι, την ευαισθησία τους κα την αγάπη τους στη Μουσική, το Χορό, τη Ζωγραφική, το Αρχαίο Δράμα και το Σύγχρονο Θέατρο, οι νέοι έχουν την ευκαιρία να βγουν έξω από το σχολείο, να βγουν μπροστά στην κοινωνία, να καταθέσουν την ψυχή τους, να δημιουργήσουν πολιτισμό.
Η αξία αυτής της δράσης αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία στις μέρες μας, όπου οι εικόνες πολιτισμού γύρω μας μοιάζουν συχνά γκρίζες, καθοδηγούμενες, εγκλωβισμένες στις άνυδρες οθόνες της τηλεόρασης, του ηλεκτρονικού υπολογιστή και του Διαδικτύου, στα μοντέλα των reality shows, στην ύπουλη διαπόμπευση της Τέχνης και της ανθρώπινης υπόστασης, στα είδωλα και όχι στην πραγματική εικόνα του εαυτού μας και των πραγμάτων.
Οι Πανελλήνιοι Μαθητικοί Καλλιτεχνικοί Αγώνες οργανώνονται κάθε χρόνο από το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων σε συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Νεότητας, τη Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, την Ομοσπονδία Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης και την Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδας.
Περιλαμβάνυν δύο φάσεις: την Περιφερειακή και την Πανελλήνια. Φέτος, το Υπουργείο Παιδείας προχώρησε σε μια βασική θεσμική αλλαγή: οι Αγώνες εξακολουθούν να διοργανώνονται σε περιφερειακό επίπεδο (σε κάθε εκπαιδευτική περιφέρεια διοργανώνονται όλες τις κατηγορίες Αγώνων και απονέμονται, σύμφωνα με την κρίση των Κριτικών Επιτροπών, Βραβεία, Ειδικές Διακρίσεις και Έπαινοι), αντίθετα, η Πανελλήνια φάση σταματά να έχει διαγωνιστικό χαρακτήρα.
Στο εξής θα διοργανώνεται Μαθητική Εβδομάδα Καλλιτεχνικής Έκφρασης, η οπία έχει ως στόχο να ενισχύσει τη δημιουργικότητα και την ελεύθερη καλλιτεχνική έκφραση, δίνοντας την ευκαιρία στους μαθητές που έχουν διακριθεί σε Περιφερειακό επίπεδο να προβάλλουν το έργο τους σε συμμαθητές τους από όλη την Ελλάδα, μέσα σε κλίμα χαράς και συμμετοχικότητας, απαλλαγμένοι από το άγχος της πανελλήνιας βράβευσης.
Επίσης, μια δεύτερη αλλαγή στο θεσμό είναι η προσθήκη των Αγώνων Κλασικού Μπαλέτου και Σύγχρονου Χορού και Χοροδράματος στο Χορό, κατηγορίες που υπήρχαν τα προηγούμενα χρόνια, ετός από πέρυσι.
Με αυτό τον τρόπο, ο θεσμός των Πανελλήνιων Μαθητικών Καλλιτεχνικών Αγώνων ενισχύεται σε επίπεδο περιφέρειας, ενώ ταυτόχρονα, προχωρά και εξελίσσεται, ανταποκρινόμενος στα εκάστοτε κοινωνικά και παιδαγωγικά δεδμένα.
Οι Περιφερειακοί Αγώνες έχουν προγραμματιστεί για το πρώτο δεκαήμερο του Απριλίου, ενώ η Εβδομάδα Καλλιτεχνικής Έκφρασης γύρω στα μέσα Μαΐου. Οι πόλεις, καθώς και οι ημερομηνίες διεξαγωγής των Αγώνων για την Περιφέρεια της Κρήτης αναμένεται να ανακοινωθούν τις προσεχείς ημέρες.
Η Πανελλήνια Συντονιστική Επιτροπή του Υπουργείου Παιδείας, σε συνεννόηση με την Περιφερειακή Οργανωτική Επιτροπή, θα επιλέξει τους νομούς και τις πόλεις στις οποίες θα δεξαχθούν οι Αγώνες με βασικά κριτήρια το ενδιαφέρον και τη συμβολή της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης και του τοπικού Δήμου στις δαπάνες των Περιφερειακών Αγώνων, καθώς επίσης και στην υπάρχουσα υποδομή για την όσο το δυνατόν αρτιότερη διοργάνωσή τους.
Πέρα από τους ίδιους τους Αγώνες, μεγάλη σημασία δίνεται επίσης στην τελετή απονομής των βραβείων των Περιφερειακών Αγώνων –με επίσημο, δημόσιο χαρακτήρα- στην οποία προσκαλούνται να συμμετέχουν εκτός των μαθητών και των εκπαιδευτικών, οι αρχές της Νομαρχιακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι γονείς, προσωπικότητες της πνευματικής και καλλιτεχνικής ζωής του τόπου και το ευρύ κοινό.
Στη δημόσια αυτή προβολή των δράσεων και του έργου των μαθητών είναι ιδιαίτερα σημαντική η συμβολή τω Μέσων Ενημέρωσης, και τα οποία καλούμε δίπλα μας στην προσπάθειά μας να κάνουμε πράξη το άνοιγμα του σχολείου στην κοινωνία.
Τα σχολεία σήμερα είναι κάτι παραπάνω από ένας απλός χώρος παροχής γνώσεων. Στα σχολεία σήμερα οι μαθητς μαζί με τους υπεύθυνους καθηγητές τους εκφράζονται και δημιουργούν υπέροχα πράγματα που αξίζουν πραγματικά να βγουν προς τα έξω.
Οι νέοι άνθρωποι, το μέλλον αυτού του τόπου, έχουν πάντα κάτι καλό κι ελπιδοφόρο να πουν.
Οι Πανελλήνιοι Μαθητικοί Καλλιτεχνικοί Αγώνες δίνουν μια μεγάλη ευκαιρία και σ’ αυτούς να το πράξουν, και σε όλους εμάς να το διαπιστώσουμε.
Η Υπεύθυνη Πολιτιστικών Θεμάτων και Καλλιεχνικών Αγώνων της Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ν. Λασιθίου
Ελένη Κοντουδάκη
