Το φράγμα Αποσελέμη, καταστρέφει αρχαίο έργο

Σαφώς το Φράγμα Αποσελέμη είναι ένα μεγάλο έργο που καλώς προγραμμάτισε να κάνει το ΠΑΣΟΚ, προκειμένου να αντιμετωπίσει το σοβαρό πρόβλημα της υδροδότησης της Ανατολικής Κρήτης. Ωστόσο με τον πρόχειρο τρόπο που πάει να το κάνει σήμερα η Νέα Δημοκρατία είναι σίγουρο ότι το φράγμα αυτό θα βλάψει τους κατοίκους οικονομικά και συγχρόνως θα καταστρέψει το αρχαίο (μεταβυζαντινό) αρδευτικό, αποστραγγιστικό και αντιπλημμυρικό έργο του Λασιθίου (στο οποίο οφείλει το όνομά του), απ΄όπου θα συγκεντρώνονται τα νερά του φράγματος, γιατί:

1) Ο κάμπος που σήμερα λέγεται Λασίθι, κάτι που πρέπει να μάθει ο φορέας υλοποίησης του φράγματος (ΥΠΕΧΩΔΕ, αλλά και το ΥΠΠΟ), είναι ένα τεράστιο ταψί και τα νερά του δεν εκβάλλονται με ποταμό στη θάλασσα. Επομένως, για να φύγουν από εκεί και να πάνε στο φράγμα, απαιτείται ειδική μελέτη, κάτι που δεν έχουμε δει. Μάλιστα για τον ίδιο λόγο, μέχρι που οι Βενετοί κατέλαβαν την Κρήτη, το Λασίθι λίμναζε και γι αυτό δεν το καλλιεργούσαν. Στη συνέχεια οι Βενετοί, προκειμένου να βρουν σιτηρά και κηπευτικά για τη διατροφή των στρατιωτών τους στην Κρήτη, χάραξαν στον εν λόγω κάμπο οριζοντίως και καθέτως αποθετήρια αυλάκια, τα καλούμενα Βάγκες ή Λίνιες (= Ενετικά Banks, Lines), με σκοπό από τη μια να οδηγούν τα νερά σε μια υπόγεια καταβόθρα, τον καλούμενο χώνο, και από την άλλη αφενός να συγκρατούν κάποια νερά για το πότισμα ή για τα πηγάδια (πλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα) και αφετέρου να συγκρατούν ύλη, για να χρησιμοποιείται για τη λίπανση του κάμπου. Και έτσι στη συνέχεια το Λασίθι έγινε παράδεισος. Οι Λίνιες ή Βάγκες είναι 12 προς Βορά και Νότο και 20 από Ανατολάς προς Δύση και χωρίζουν τον κάμπο σε 193 ½ τετράγωνα (φαίνονται από τις κορφές της Δίκτης, αλλά και στις αεροφωτογραφίες της Google ).

Σήμερα, αντί να συντηρηθεί το ως άνω αρχαίο (μεταβυζαντινό) αρδευτικό, αποστραγγιστικό και αντιπλημμυρικό σύστημα (μύλοι, λίνιες, βάγκες, πηγάδια κλπ), λόγω του φράγματος, σκόπιμα ή από άγνοια, καταστρέφεται και συνεπώς γίνεται ένα έγκλημα στο Λασίθι. Εκτός του ότι σταμάτησε η επιχορήγηση για την αναστήλωση των ανεμόμυλων είδαμε να γίνεται με μπουλντόζα και χωρίς αρχαιολογική και τεχνική μελέτη διαπλάτυνση και εμβάθυνση σε δυο τρεις λίνιες στο κάτω μέρος του κάμπου, ώστε τα νερά να μη συγκρατούνται πλέον στο Λασίθι, αλλά να οδηγούνται κατευθείαν στο χώνο και κείνος να τα εκβάλει υπογείως στο φράγμα. Επομένως έτσι από τη μια οι λίνιες, τα πηγάδια και ο υδροφόρος ορίζοντας του Λασιθιού θα στερέψουν και από την άλλη το Λασίθι θα πάθει οικολογική καταστροφή, θα μετατραπεί σε πετρόλακο, όπως έχει συμβεί ήδη στο μέσα κάμπο του Λασιθιού, τον καλούμενο ξερόκαμπο, επειδή τα νερά θα οδηγήσουν το λεπτό χώμα του κάμπου στο χώνο και κείνος στη θάλασσα.

2) Το φράγμα Αποσελέμη θα προξενήσει πέρα από τις καταστροφές που προαναφέραμε και κοινωνικές και οικονομικές αλλαγές, γιατί, αν δε ληφθεί μέριμνα, το Λασίθι λόγω του φράγματος θα ερημώσει. Είναι βέβαιο ότι, μόλις αρχίσει να λειτουργεί το φράγμα, αμέσως θα απαγορευτούν όχι μόνο τα χημικά λιπάσματα, αλλά και η ελεύθερη βοσκή των αιγοπροβάτων, ώστε να μη μολύνουν τα νερά του φράγματος οι κοπριές τους, Επομένως γεωργοί και βοσκοί τέλος στο Λασίθι και, αφού στο Λασίθι κατοικούν μόνο βοσκοί και γεωργοί, το Λασίθι θα ερημώσει. Ωστόσο ερημώνοντας το Οροπέδιο Λασιθίου, η οικονομία τόσο του Οροπεδίου, όσο και της υπόλοιπης Κρήτης θα πληγεί ανεπανόρθωτα, αφού το Οροπέδιο Λασιθίου, ως γνωστό, είναι η κύρια πηγή γεωργικών (πατάτες, λαχανικά, όσπρια κ.τ.λ.) και κτηνοτροφικών προϊόντων του νησιού και μάλιστα πρώτης ποιότητας.

α) Ως αντιστάθμισμα στο Λασίθι προβλέπεται να γίνει μια Λιμνοδεξαμενή στον Άγιο Γεώργιο, όμως τα νερά αυτά θα μεταφέρονται και θα διατίθενται επ’ αμοιβή. Επομένως αυτό δεν είναι αντιστάθμισμα, αλλά κλοπή και εκμετάλλευση.

β) Είναι σίγουρο ότι, μόλις γίνει το φράγμα, οι Λασιθιώτες θα κληθούν να καλλιεργούν βιολογικά, αλλά για το θέμα αυτό δεν τους έχει ενημερώσει – εκπαιδεύσει κανένας,

γ) Ο Δήμος Λασιθίου δεν αρνείται (το αρνείται η Νομαρχία, όμως αυτό και για άλλους λόγους) να γίνει το Φράγμα Αποσελέμη. Ωστόσο οι κάτοικοι του Δήμου Λασιθίου απαιτούν από τη μια να τους για ενημέρωση οι υδρολογικές, αρχαιολογικές, περιβαλλοντικές και οικονομικές μελέτες, σχετικά με το φράγμα, και από την άλλη να συμμετέχει ο Δήμος Λασιθίου στο Δ.Σ. της Διοίκησης του φράγματος και να παίρνει ένα μεγάλο μέρος από τα έσοδα ως πραγματικό αντισταθμιστικό όφελος.

δ) Τα τετράγωνα που σχηματίζουν οι λίνιες, που είδαμε πιο πριν, οι Βενετοί τα παραχώρησαν σε Βενετούς αποίκους και ντόπιους καλλιεργητές (στα βενετσιάνικα αρχεία σώζονται και τα ονόματά τους) ως κληροδοτήματα ή άλλως μετόχια, μερίδια, κληρουχίες , που στα Βενετσιάνικα – Λατινικά (βλέπε λεξικό Dizionario del dialeto Veleziane di G. Boerio, Venezia 1856) λέγονται lassiti ή Lasciti, απ΄όπου προέκυψε η βενετσιάνικη ονομασία LASSITI CAMPAGNA ή CAMPO DI LASSITI = στα κρητικά Λασίτι ή Λασίθι και Τούρκικα Lasit.

Πιο απλά, οι ονομασίες «Λασίτι», «Λινιες», «Βάγκες» είναι βενετσιάνικες (ο πληθυντικός αριθμός των λατινο-βενετσιάνικων λέξεων lascito, line, bank), όπως και τόσες άλλες της Κρήτης, πρβ: Λιμνάκαρος (Limnacaros), Κάστελος, Καζάρμα (Casarma), Μεραμβέλο (Mirabello), Σπίνα Λόγκα (Spina Longa), Μαλεβύζι (Μalvezia), Souda (Suda), Μονοφατσι (Bonifatio), Belventere, Καστέλι (Castel) κ.α.

Ο Μάκης Κρασσανάκης είναι Πολιτευτής Λασιθίου του Πα.Σο.Κ..