Κωστής Μαυρικάκης Του Κωστή Μαυρικάκη
Η εκπονούμενη μελέτη «Γενικών Κατευθύνσεων Ειδικά Ρυθμιζόμενης Πολεοδόμησης (ΠΕΡΠΟ) Νομού Λασιθίου» με απευθείας ανάθεση στον Ο.ΑΝ.Α.Κ, από τον πρώην Γ. Γ. Περιβάλλοντος του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε Στ. Καμπέλη, στα πλαίσια του άρθρου 24, του Ν. 2508/97 «βιώσιμη οικιστική ανάπτυξη των πόλεων και οικισμών της χώρας και άλλες διατάξεις», παρότι καταλήγει σε φωτογραφικά πορίσματα σε πέντε περιοχές του Νομού που προτείνονται ως ΠΕΡΠΟ, είναι αμφίβολο αν συμβάλλει και αν διέπεται από τις αρχές του ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού που είναι συνδεδεμένος με τη βιώσιμη ανάπτυξη, σε επίπεδο Νομαρχιακού διαμερίσματος.

Εν τέλει, αν έχει κοινωνικοπολιτκό χαρακτήρα και δεν δρα σ’ ένα άχρωμο, άοσμο και ουδέτερο πολιτικά περιβάλλον. Εφόσον ασχολείται με τον τρόπο διανομής πόρων που σπανίζουν (γη, περιβάλλον) θα έπρεπε να αποτελεί μέρος μιας πλατύτερης πολιτικής διαδικασίας, απαρέγκλιτης των βασικών αρχών της βιωσιμότητας, με το πρόταγμα διατήρησης και ορθολογικής διαχείρισης των πόρων αυτών.

Οι κοινωνικοί στόχοι αυτού του είδους των σχεδιασμών, δεν θα πρέπει να επιβουλεύονται τον κοινωνικό χαρακτήρα της ιδιοκτησίας, της οποίας το ίδιο το Σύνταγμα (άρθ. 17) αναγνωρίζει το διπλό ρόλο της: Ως αναφαίρετου ατομικού δικαιώματος από τη μια, και ως υποχρέωσης έναντι της ολότητας από την άλλη…

Και αυτό, γιατί κατά το νόμο, οι περιοχές που θα θεσπιστούν ως ΠΕΡΠΟ (ιδιωτική πολεοδόμηση), έχουν αναπόφευκτα επίπτωσ στις ιδιοκτησίες αφού δεν υπάρχουν δημόσιες εκτάσεις εκεί όπου προτείνονται. Εξ ορισμού, πάλι κατά το νόμο με το σημερινό ιδιοκτησιακό, η θέσπιση μιας περιοχής ως ΠΕΡΠΟ, αυτομάτως αμφισβητεί ευθέωςτο συνταγματικό και αναφαίρετο ατομικό δικαίωμα, και το θεωρεί ότι ίσταται ε βάρος του γενικού συμφέροντος…

 

Όσον αφορά την Ελούντα, για τη μελέτη που πρέπει να λάβει γνωμοδότηση από το Δημοτικό και το Νομαρχιακό Συμβούλιο, (ως ψευδαίσθηση συμμετοχικού – συναινετικού σχεδιασμού, participatory planning) και επίφαση καινοφανούς πλουραλισμού, θα πρέπει να γίνει η αφορμή για σαρωτικό περιορισμό των προτεινόμενων 9320 στρεμμάτων ως ΠΕΡΠΟ, αφού το ζητούμενο σ’ αυτή την παράκτια περιοχή του κόλπου, δεν είναι η ευθεία αμφισβήτηση και η τεράστια ιδιοκτησιακή αναδιανομή με αυτόν τον ευρηματικό τρόπο (…) εξευτελιστικής εξαγοράς τους από ολογοπωλιακά trust, αλλά η θέσπιση ειδικών όρων δόμησης μέσω του εκπονούμενου Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου και της Ειδικής Χωροταξικής Μελέτης του κόλπου Ελούντας. Ας περιοριστούν τα ΠΕΡΠΟ σε εκτάσεις της περιοχής, που ήδη υπάρχει εκπεφρασμένο επενδυτικό ενδιαφέρον και εκεί που συγκεντρώνονται ήδη οι εκτάσεις για την ιδιωτική πολεοδόμηση.

 

Μια πυ λοιπόν σήμερα το πολιτικό πλαίσιο του χωρικού σχεδιασμού δεν τίθεται εν αμφιβόλω, αφού αυτός δεν αποτελεί πλέον ουδέτερη τεχνικοδιοικητική διαδικασία ολίγων ειδικών (διαδικαστική θεωρία σχεδιασμού) που νομιμοποιεί τις δράσεις του μόνο στη βάση της ορθολογικής μεθδου, αλλά αποτελεί και συνιστά μια κυβερνητική και γενικότερα μια κρατική δραστηριότητα που δομείται από τις σχέσεις της με τις ευρύτερες κοινωνικές δυνάμεις, (ανεξάρτητα από τις προτάσεις της μελέτης για την περιοχή της Ελούντας), το σημερινό Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε θα πρέπει να επικεντρώσει την απόφασή του στο ίδιο το πολιτικό στίγμα και τις δεσπόζουσες αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης για την περιοχή: Στο ότι δεν πρέπει να εφαρμόζουμε μονομερή και φωτογραφικό χωρικό σχεδιασμό σε κρίσιμες και ευαίσθητες περιβαλλοντικά παράκτιες περιοχές των οποίων η φέρουσα ικανότητα (carrying capacity) και οι πόροι του οικοσυστήματος είναι ήδη σε δοκιμασία…

 

¶λλωστε, το χωροταξκό πλαίσιο «ολοκληρωμένης διαχείρισης για τον παράκτιο χώρο», είναι το πρώτιστο που θα πρέπει να φιλτράρει τις μαξιμαλιστικές προτάσεις της μελέτης, σύμφωνα με τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ολοκληρωμένη διαχείριση των παράκτιων ζωνών.

 

Η χωρική διαχείριση της παράκτιας περιοχής της Ελούντας, θα πρέπει να βασίζεται σε μια ευρεία και σφαιρική προοπτική που θα λαμβάνει υπόψη την αλληλεξάρτηση του χερσαίου και θαλάσσιου οικοσυστήματος, τη μακροπρόθεσμη προοπτική της «αρής διαφύλαξης» των μελλοντικών γενεών (βάση αειφορίας) και την αξιοποίηση των φυσικών διαδικασιών με σεβασμό της χωρητικότητας του οικοσυστήματος.

 

Σε κάθε χρονικό σημείο, κάθε κοινωνία έχει ένα πεπερασμένο ποσό περιβαλλοντικών πόρων που μπορεί να διαθέσει. Αναπόφευκτα αυτοί οι πόροι, λόγω της περιορισμένης ποσότητάς τους, δεν μπορούν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες και τις επιθυμίες όλων των εμπνευστών (…) ενός συγκεκριμένου και μονομερούς χωρικού σχεδιασμού…

 

Αναπόφευκτα λοιπόν, τα προτεινόμενα στη μελέτη, θέτουν τις προϋποθέσεις και τη βάση για επερχόμενη σύγκρουση πάνω στα συμφέροντα χιλιάδων μικροϊδιοκτητών γεωτεμαχίων της περιοχής από τη μια, και των ολιγοπωλιακών trust που επιθυμούν τέτοιου είδους χωρικό σχεδιασμό σε τέτοια τεράστια εδαφική επιφάνεια…

 

Το σημερινό Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε αντιλαμβανόμενο ότι ο χωροταξικός σχεδιασμός σε αυτή την κλίμακα, δεν θέτει σε ευταξία με «ουδέτερο» και «αντικειμενικό» τρόπο τι διάφορες δραστηριότητες στο δεδομένο χρόνο και χώρο, αλλά αποτελεί κρατική δραστηριότητα πολιτικά καθορισμένη, που στοχεύει στην περιφρούρηση του «ευ ζην», στην ποιότητα ζωής και στη δίκαιη διανομή βαρών και ωφελειών μεταξύ ατόμων και κοινωνικών ομάδων, θα πρέπει να περιορίσει την πρόταση όσον αφορά την Ελούντα σε περιοχές της όπου υπάρχει ήδη ενδιαφέρον, και να επισπεύσει τις ήδη εκπονούμενες μελέτες πρώτης βαθμίδας χωρικού σχεδιασμού της περιοχής, αφού οι προγενέστεροι «γκουρο» της χωροταξίας που απολάμβαναν τα κατ’ εξακολούθησιν διορισμένα χαρτοφυλάκια της πολιτικής τους διαδρομής, δεν συγκινήθηκαν ποτέ για τα χωροταξικά προβλήματα της περιοχής. Μέχρι σήμερα, ξέραμε ότι κάποιοι θέλουν να εξαφανίσουν τους οικισμούς Σφεντύλι και Ποταμιές την Πεδιάδα για να κάνουν το αμφιλεγόμενο φράγμα Αποσελέμη. Τώρα μας αποκαλύπτουν με τους μελετητές τους, ότι θέλουν να εξαφανίσουν και τα χωριά της Ελούντας για να κάνουν «Βιώσιμη Ανάπτυξη»…

 

(*1)Που εξέπεσαν σε …πεντηκόνταρχους «άνευ ποιμνίου», αφού μείωσαν από τα 100 σε 50 τα ελάχιστα στρέμματα για ιδιωτική πολεοδόμηση εν ονόματι της βιώσιμης Ανάπτυξης που διακόνησαν…

 

Ο κ. Κωστής Ε. Μαυρικάκης, είναι Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ και Πρόεδρος του Αναπτυξιακού Συλλόγου Πολιτών Ελούντας.

 

Print Friendly, PDF & Email

Από manos