Συγκλονισμένη από τον ξαφνικό θάνατο του Δασκάλου μου, Κουτσαντωνάκη Μανώλη, πιάνομαι από την σχεδία της μνήμης και τον θυμάμαι…
Να μας διδάσκει άγνωστο κείμενο στα Αρχαία Ελληνικά και να μετουσιώνει το μάθημα σε γιορτή της Ελληνικής Γλώσσας, παροτρύνοντας μας με ευφυέστατους, ευρηματικούς τρόπους να ανακαλύπτουμε τη σωστή σύνταξη!
Να μας διδάσκει την Αντιγόνη του Σοφοκλή από το πρωτότυπο κείμενο, και μια ανατριχίλα να διαρρέει τη ραχοκοκαλιά μας από την ένταση της φωνής και τη συγκίνησή του!
Να μας μυεί στην αρχαία τραγωδία και στα βαθιά νοήματά της χρησιμοποιώντας (τω καιρώ εκείνω) μπομπίνες με την παράσταση της Αντιγόνης! Ακόμα έχω στα αυτιά μου τον ήχο της φωνής και την ερμηνεία της Ειρήνης Παπά και του Μάνου Κατράκη…
Να μας ακούει! Από τους ελάχιστους Δασκάλους που είχαν χρόνο να μας ακούσουν…
Να μας αφιερώνει και τα διαλείμματά του, για να ακούσει τα προσωπικά μας προβλήματα, να μας δείξει μια άλλη οπτική γωνία , να μας ενθαρρύνει να βρούμε λύσεις!
Να μας προετοιμάζει με υπομονή για την πραγματική ζωή έξω από τα βιβλία, για τις δυσκολίες που θα συναντήσουμε, για τα όνειρα και τις ελπίδες μας, που τα παρομοίαζε με φτερά…
Να μας προτρέπει να χρησιμοποιούμε τα δάχτυλα της ψυχής, για να ακουμπάμε τους συνανθρώπους μας. Κι αυτά είναι δέκα, μας έλεγε, αλλά χωρίς νύχια… Πολύ αργότερα, όταν έγινα κι εγώ εκπαιδευτικός, κατάλαβα ότι εννοούσες, Δάσκαλε, τη Συναισθηματική Νοημοσύνη! Τόσο πιο μπροστά από την εποχή σου!
Να στέκει αληθινά και όχι “δήθεν” πλάι μας. Μεγάλη ανακούφιση που τον είχαμε στο σχολείο, μεγάλο ταλέντο να ισορροπεί τη φιλία με τον ρόλο του καθηγητή!
Να μας εμφυσάει το πάθος της δουλειάς του, που τόσο αγαπούσε, σε ό,τι αποφασίζαμε να ασχοληθούμε!
Να μεσολαβεί στις εντάσεις που η ηλικία δημιουργούσε ανάμεσα σε συμμαθητές και, χωρίς να παίρνει τη θέση της μιας πλευράς, με χιούμορ να φέρνει σαν “από μηχανής θεός” την “κάθαρση” οδηγώντας μας στη συνεργασία!
Να ακολουθεί τα μουσικά μας ταξίδια στις εκδρομές και να σιγοτραγουδά μαζί μας Χατζηδάκη και την “Τετραλογία” του Μούτση, με τους μελοποιημένους Ποιητές!
Να κλαίει μαζί μας στον αποχαιρετισμό, όταν παίρναμε τα απολυτήρια του Λυκείου!
Να μας παρηγορεί, όταν -φοβισμένοι για τη νέα ζωή εκτός Σχολείου- τον ρωτούσαμε “και τώρα τι θα κάνουμε χωρίς βαρβάρους…? Ήταν μια κάποια λύση”
Να μας εμψυχώνει στοργικά, σαν πατέρας, με λόγια αγάπης ανιδιοτελούς, θερμής, αφειδώλευτης!
Να σκέπτεται τις σκέψεις μας, να πονάει τον πόνο μας!
Να κεντρίζει το μυαλό και να μιλάει στις ψυχές μας!
Να…, να…, να… Τι να πρωτοθυμηθώ!
Ήταν ΔΑΣΚΑΛΟΣ, με όλη τη σημασία της λέξης! Χαρισματικός, ενθαρρυντικός, πολύπλευρος, υπομονετικός, ενθουσιώδης, ειλικρινής, ανοιχτόμυαλος, δημιουργικός, ανεκτικός, πάντα προετοιμασμένος αλλά ευέλικτος και ικανός να τροποποιήσει το μάθημα σύμφωνα με τις ανάγκες της στιγμής, ενέπνεε σεβασμό και όχι φόβο, δούλευε από αγάπη και όχι από υποχρέωση, συνδύαζε τη διδασκαλία με την ψυχαγωγία, αφιερωμένος και αφοσιωμένος στο λειτούργημά του…
Δάσκαλε, σε συναντούσαμε στο δρόμο -ενήλικες πια και εμείς- και μας έλεγες πόσο περήφανος ένιωθες να βλέπεις τους μαθητές σου να προοδεύουν, να ψάχνουν, να αναζητούν τη γνώση. Πόσο καμάρωνες!
Δάσκαλε, όσοι γίναμε εκπαιδευτικοί, θέλαμε να σου μοιάσουμε…
Δάσκαλε, ο Παρατατικός που μας δίδασκες, ανώδυνος όταν τον κλίνεις σαν χρόνο, επώδυνος όμως πολύ όταν μπαίνει στη ζωή μας. Και τώρα γράφουμε για σένα και λέμε “ήταν”.
Δάσκαλε, μας ανέφερες συχνά τα λόγια του Καζαντζάκη “εσείς έχετε τα χρώματα έχετε και τα πινέλα, ζωγραφίστε τον Παράδεισό σας και μπείτε μέσα”. Όμως το χρώμα του θανάτου και της απουσίας ποιο είναι? Ξέχασες να μας το πεις…
Δάσκαλε, σε πείσμα του θανάτου θα δακρύσω αλλά δεν θα οργιστώ που έφυγες. Θα συγκινηθώ αλλά δεν θα θυμώσω. Θα κατανοήσω, δεν θα τρομάξω. Μες στην ομίχλη του πένθους θα σκαρφαλώσω τη σκάλα των χρωμάτων μες στο λευκό του φεγγαριού. Εσύ δεν μας έλεγες πως και η σκιά έχει φως? Πως η λάμψη και το σκοτάδι γίνονται ένα μέσα σε ένα ποίημα? Πως ο θάνατος είναι ελάχιστα οδυνηρός χάρη στην Ποίηση που τον κάνει να μοιάζει με μια στιγμή της ζωής?
Λοιπόν, θα διαβάσω για πολλοστή φορά το ποίημα της Υπατίας Δελή “Ύβρις ” που μέσα στην τάξη μας είχες διαβάσει και μας είχε συγκλονίσει, ενώ θα σε φαντάζομαι “σε χώρα μακρινή και αρυτίδωτη τώρα να πορεύεσαι”…
Κατερίνα Γουλιέλμου
