του Γιώργου Βάρδα
Κάνοντας μια αναδρομή στην πορεία του θεσμού της Αυτοδιοίκησης τα τελευταία 20 χρόνια που μετέχω στα Νομαρχιακά του Λασιθίου και τα Δημοτικά του Αγίου Νικολάου μπορώ να πω ότι έχει γίνει μια μεγάλη θεμελιακή θεσμική αλλαγή με θετικά αποτελέσματα.
Από τον διορισμένο Νομάρχη και σχεδόν διορισμένο Νομαρχιακό Συμβούλιο στον αιρετό Νομάρχη και αιρετό Νομαρχιακό Συμβούλιο. Από τον διορισμένο Περιφερειάρχη, στον αιρετό και την κατάργηση του Νομάρχη και στην θέση του τον Αντιπεριφεριάρχη Λασιθίου.
Στο πρώτο βαθμό Αυτοδιοίκησης τα συμβούλια ήταν πάντα αιρετά. Τα διοικητικά σχήματα έχουν μια εξελικτική πορεία από το μικρό στο μεγαλύτερο.
Βέβαια οι ανάγκες και οι αντιλήψεις της κοινωνίας έχουν αλλάξει.
Το πρώτο ζητούμενα είναι:
Έχουν αλλάξει προς το καλλίτερο οι συνθήκες ζωής των ανθρώπων;
Για τους ρομαντικούς όχι, για τους ρεαλιστές ναι.
Ο κάτοικος της Φουρνής π.χ. από μέλος της κοινότητας του άκουσε ξαφνικά ότι είναι κάτοικος του Καποδιστριακού Δήμου Νεαπόλεως και σήμερα του Καλλικράτειου Δήμου Αγίου Νικολάου.
Το δεύτερο ζητούμενο είναι:
Ήταν απαραίτητο να γίνουν όλες αυτές οι αλλαγές και σε τι ωφέλησαν.
Και πάλι οι απαντήσεις δεν είναι μονοσήμαντες.
Η σκληρή πραγματικότητα στα πλαίσια της ευρύτερα οργανωμένης Κοινωνίας απαιτεί συνεχή προβληματισμό και προσαρμοστικότητα για την αντιμετώπιση των νέων δεδομένων.
Όταν π.χ. κλείνει το Δημοτικό Σχολείο ενός χωριού τα παιδιά πρέπει να φοιτήσουν κάπου αλλού. Η μεταφορά των μαθητών και το κτίσιμο μεγαλύτερου σχολείου. Τη στελέχωση του με περισσότερο προσωπικό και με συγχρονισμό της παρεχόμενης γνώσης είναι υποχρέωση της Κεντρικής εξουσίας και φυσικά εμπλέκεται και η Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Είναι αυτονόητο ότι η εξέλιξη του θεσμού πάντα επιβάλλει νέο σχεδιασμό διοικητικών δομών και κοστολόγηση της μεταρρύθμισης.
Από πλευράς μεταφοράς αρμοδιοτήτων στην περιφέρεια τις περισσότερες των περιπτώσεων παρατηρείται το φαινόμενο να προκύπτει δυσαναλογία αρμοδιοτήτων και οικονομικών πόρων.
Η διαχείριση του εμπλεκόμενου προσωπικού ως προς την κατανομή του για να στελεχωθούν οι προβλεπόμενες διοικητικές, καθώς και οι χώροι λειτουργίας της καινούργιας μηχανής αποτελούν επίσης πονοκέφαλο.
Τα συντεχνιακά κεκτημένα του κάθε κλάδου στα πλαίσια της λειτουργικής παθογένειας του συστήματος δημιουργούν τριβές και αναταραχές με αποτέλεσμα η εκάστοτε μεταρρύθμιση ν’ αποσυντονίζεται.
Αυτά καταγράφηκαν σε όλες τις διοικητικές μεταρρυθμίσεις και είναι αναμενόμενο ότι θα προκύψουν και με τον επιχειρούμενο Καλλικράτειο Νομό της Τ.Α. και του αιρετού Περιφερειάρχη.
Οι κραδασμοί θα είναι εκκωφαντικό. Το μοίρασμα αρμοδιοτήτων από τη Νομαρχία στο Δήμο και τη Νομαρχία δεν είναι τόσο επώδυνο όσο θα είναι η κατάταξη του προσωπικού με ό,τι κουβαλά ο κάθε υπάλληλος κατά περίπτωση που έχει σχέση με τον καινούργιο εργασιακό χώρο που θα βρεθεί.. Η ένταξη στη νέα πραγματικότητα του και η αποτελεσματική λειτουργία του θ’ απαιτήσει χρόνο και προπαντός καλοπροαίρετη διάθεση.
Μια λαϊκή ρήση λέει : Ούτε ψύλλος στον κόρφο των καινούργιων αρχόντων που θα εκλεγούν για να υλοποιήσουν αυτή τη διοικητική μεταρρύθμιση με την πολυπλοκότητα της και κάτω από την ασφυκτική περιρρέουσα ατμόσφαιρα του <<Μνημονίου>>.
Το βάρος της ευθύνης των επίδοξων αρχόντων είναι τεράστιο αλλά και η ευθύνη της κοινωνίας που θα κληθεί στις 7 Νοεμβρίου να εκλέξει είναι κατ’ ανάγκη μεγαλύτερη!
Ο Νόμος 3852/2010 που αναφέρεται στον Καλλικράτειο Δήμο και τον αιρετό Περιφερειάρχη ίσως καθυστέρησε να θεσπισθεί. Τα σημερινά μεγάλα προβλήματα όπως είναι η διοικητική αποκέντρωση, ο σχεδιασμός και υλοποίηση της περιφερειακής ανάπτυξής, η διαχείριση των υδάτινων πόρων, η διαχείριση των απορριμμάτων και η προστασία του περιβάλλοντος δεν αντιμετωπιζόταν με διοικητικά σχήματα του παρελθόντος.
Βασικές προϋποθέσεις για την εφαρμογή του Νόμου είναι η κοινωνική συνεννόηση η ανάλογη μεταφορά των οικονομικών πόρων από το Κεντρικό κράτος αλλά πάνω απ’όλα η αποτελεσματική λειτουργία της διοίκησης , η γνώση και ικανότητα των ανθρώπων που θα εκλεγούν για να τον υλοποιήσουν.
Πέρα από συναισθηματισμούς και όποιες άλλες σκοπιμότητες επιβάλλει η παθογένεια λειτουργίας του πολιτικού μας συστήματος ο πολίτης – δημότης οφείλει ν’ αξιολογήσει τα δεδομένα και εν προκειμένω τον ηγέτη και την ομάδα συνεργατών του που κρίνει ότι θα μπορέσει να διαχειριστεί τις τύχες του καινούργιου διευρυμένου Δήμου που αρχίζει από την Πρίνα – Ποτάμους – Βραχάσι – Σχινία – Ελούντα – Άγιο Νικόλαο – Καλό Χωρίο .
Θέλω να πιστεύω ότι το ψηφοδέλτιο του << Σύγχρονου Δήμου>> με ηγέτη τον σημερινό Δήμαρχο Δημήτρη Κουνενάκη φαίνεται να έχει ένα σημαντικό πλεονέκτημα:
Πέρα από την εμπειρία και αποτελεσματικότητα της πρώτης θητείας του με τα γνωστά προβλήματα λειτουργίας της ομάδας του έχει να παρουσιάσει έργο και προπαντός ώριμο σχεδιασμό και προετοιμασία για το μέλλον του Δήμου.
Είναι διάχυτη η άποψη ότι στα θέματα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης την ευθύνη της επιλογής πρέπει να την έχει η ίδια η Τοπική Κοινωνία. Η πίστη στο θεσμό και η γνώση δεν αρκούν. Η διάθεση για σκληρή διεκδίκηση πρέπει να στηρίζεται στη κοινωνική συναίνεση. Η εμπειρία λέει ότι το Κεντρικό κράτος πάντα βρίσκει τρόπους να χρονοτριβεί, ν’ αναβάλλει και να μη υλοποιεί τους Νόμους που το ίδιο θέσπισε.
Ως πολίτες του Λασιθίου αλλά και ως δημότες του Δήμου Αγίου Νικολάου έχουμε πικρές εμπειρίες συμπεριφοράς και πρακτικής του κράτους που εμείς οι ίδιοι ψηφίζουμε διαχρονικά.
Είναι καιρός να βάλουμε στην άκρη το λιβανιστήρι και να εγκαταλείψουμε τη μοιρολατρία.
Κάποτε πρέπει να συμφωνήσουμε μέσα από τις διαφωνίες μας και να διεκδικήσουμε αποφασιστικά. Η μοιρολατρική άποψη του <<ΔΕΔΟΜΕΝΟΥ>> έχει στοιχίσει ακριβά . Φτάνει πια!
Αυτό ακριβώς έχουν δεχθεί και οι πολίτες που συμμετέχουν στο ψηφοδέλτιο του και έχουν κάνει τις υπερβάσεις τους όσον αφορά την κομματική τους αφετηρία.
Θέλω να πιστεύω ότι είναι ένα ιστορικό εγχείρημα και βέβαια θα κριθεί εκ του αποτελέσματος.
Ήρθε η ώρα ευθύνης της κοινωνίας να πάρει τις δικές της αποφάσεις.
Η διακήρυξη του συνδυασμού εστιάζεται στις έννοιες: Ενότητα – Εντιμότητα – Ικανότητα- Αποτελεσματικότητα.
Η κοινωνία αποφασίζει και οι αποδεχόμενοι τη διακήρυξη του συνδυασμού έχουν την ευθύνη της υλοποίησης .
ΑΣ ΕΛΠΙΣΟΥΜΕ !
Γεώργιος Ν. Βάρδας
