Ελούντα, φιλέτο ! Του Κωστή Ε. Μαυρικάκη
Πολιτικού Μηχανικού ΕΜΠ

Πριν από μερικές δεκαετίες, στην πάλαι ποτέ ένδοξη Σοβιετική Ένωση όταν τα πάντα ελέγχονταν από το πανίσχυρο Κομμουνιστικό Κόμμα, στην κοινωνία είχε καθιερωθεί η έννοια της στρατευμένης τέχνης. Της κουλτούρας δηλαδή, που υπηρετούσε και συντηρούσε τις ρίζες του στυγνού συστήματος. Σήμερα, τα καθεστώτα και οι αντιλήψεις αυτές ανήκουν πλέον στο μουσείο της ιστορίας. Οι πλουραλιστικές αξίες είναι παγιωμένες στς δυτικές δημοκρατίες. Το ίδιο αναλλοίωτες και ακλόνητες παραμένουν και στη χώρα μας.

Ιδίως σε μια εποχή αιχμής του κυβερνοχώρου, της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, αλλά και της επαγγελόμενης συμμετοχικής δημοκρατίας. Κάποιοι, αυτό αρνούνται επίμονα να το κα-τανοήσουν και εξακολουθούν να προβάλλουν το αναντικατάστατό τους. Όπως ο ΟΑΝΑΚ, που ως εποπτευόμενος μεταξύ των άλλων φορέων από το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε, επιμένει να διαφημίζει πί-σω από τις υπαγορευμένες ανακοινώσεις του (αι μεν χείρες Ισαύ η δε φωνή Ιακώβ&) ότι κατέχει το λιξίριο της αλήθειας και της αντικειμενικότητας του χωροταξικού σχεδιασμού στο Λασίθι! Κανένας δεν αμφιβάλει βέβαια ότι ο Οργανισμός, (παρόλο τον ηρακλειοκεντρισμό που τον διακρίνει από συστάσεώς του&), έχει επιτελέσει αξιόλογο έργο που διαφορετικά δεν θα γινόταν.
Αφορμή για το παρόν σημείωμα, αποτελεί το τελευταίο ατυχές δελτίο τύπου του Οργανισμού προς τα ΜΜΕ, με το οποίο λίγο πολύ απολογούνταν για τη Μελέτη ΠΕΡΠΟ Ν. Λασιθίου που εκπονεί η Τεχνική του Υπηρεσία με τη συνδρομή Ειδικού Συμβούλου, αλλά κυρίως προσπαθούσε να καλύψει πρώην πολιτικούς του προϊστάμενους, σε σχετική δημόσια καταγγελία σύσσωμων των Συλλογικών Φορέων της Ελούντας, για την επιλογή της ως ΠΕΡΠΟ. Επειδή η σοβαρότητα του θέματος για την περιοχή μας δεν δικαιολογεί πλέον τη σιωπή κάποιων ενεργών πολιτών, ιδίως μάλιστα εκείνων που έουν παρέμβει δημόσια σε ανύποπτο χρόνο στο παρελθόν για θέματα χωροταξικού σχεδιασμού, θεωρώ σκόπιμο, αναγκαίο και επιβεβλημένο το παρόν μου κείμενο.
Ο υπογραφόμενος, δεν ανήκει σ εκείνους που αφορίζουν και θεωρούν «κακούς δαίμο-νες» τις περιοχές ΠΕΡΠΟ. Ίσα ίσα θεωρεί ότι ενίοτε, αποτελούν ένα αναγκαίο (και όχι ανεκτό όπως το χαρακτηρίζει το ΣτΕ) «συνταγματικό προσχέδιο τομεακού χωροταξικού σχεδιασμού»(1). Ιδίως μάλιστα όταν ο σχεδιασμός μέσω ΠΕΡΠΟ όπου θεσμοθετήθηκαν, λειτούργησε αποτελε-σματικότερα σε σχέση μέσω σχεδιασμού με Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΓΠΣ) και Σχέδια Χω-ρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτών Πόλεων (ΣΧΟΟΑΠ). Αυτό δεν σημαίνει ότι στις περιοχές όπου για χρόνια τώρα έχουν βαλτώσει τα ΓΠΣ στο Λασίθι, θα πάμε τα ΠΕΡΠΟ ως από «μηχανής Θεό» για να τις σώσουμε και για να κάνουμε βιώσιμη ανάπυξη! Κυρίως, αυτό ισχύει για την Ελούντα, όπου είναι γενικά αποδεκτό ότι υπάρχουν κρίσιμα ζητήματα χωροταξικής ορ-γάνωσης και περιβαλλοντικής υποβάθμισης.
Με προεξάρχουσες τις σκέψεις αυτές, ο ΟΑΝΑΚ καλείται να αποδείξει την ανεξαρτησία και την αντικειμενικότητά του σον αφορά τις προτάσεις του για την περιοχή Ελούντας, αφού απαντήσει στα παρακάτω ερωτήματα:

1/. Πότε, που και με ποιούς τοπικούς Κοινωνικούς Φορείς συνεργάστηκε ή διαβουλεύ-τηκε η τεχνική του υπηρεσία για τη μόρφωση της τελικής πρότασης, όπως ψευδώς αναφέρεται στην ελέτη αλλά και στο δελτίο τύπου του Οργανισμού; Ή μήπως όλοι αυτοί οι Κοινωνικοί Φορείς είναι «ορισμένοι που ισχυρίζονται» όπως τους αποκαλεί; ¶λλη μια απόδειξη για δη-μιουργία ψευδαίσθησης συμμετοχικού  συναινετικού χωροταξικού σχεδιασμού από τον Οργα-νισμό&
2/. Απ ποια επιστημονικά δεδομένα και αναλύσεις προκύπτουν τα 9320 στρέμματα φιλέτο πέριξ του κόλπου Ελούντας που προτείνονται ως ΠΕΡΠΟ; Τη στιγμή μάλιστα που ακριβώς την ίδια περιοχή ο ίδιος πάλι ο ΟΑΝΑΚ πριν από μόλις 4 χρόνια όταν είχε αναλάβει να εκπονήσει τη μελέτη Γενικού Σχεδίου Τοπικής Ανάπτυξης του Δήμου Αγ. Νικολάου (master plan 2001), την χώριζε σε τέσσερις υποενότητες προτείνοντας τη χωροθέτηση ξενοδοχείων & τουριστικών καταλυμάτων Α΄ και ΑΑ΄ τάξης, επιπλωμένων τουριστικών κατοικιών και επαύλεων, χωρίς να αναφέρει καθόλου τη λέξη ΠΕΡΠΟ; Μάλιστα πρότεινε τότε (πάλι ο ΟΑΝΑΚ), ότι «είναι δυνατόν να χαρακτηριστεί ως περιοχή ειδικών χωρικών παρεμβάσεων» (3) του Ν. 2742/99 για την αειφόρο ανάπτυξη. Τι από τα δύο λοιπόν θέλει ο ΟΑΝΑΚ; ΠΕΡΠΟ ή Περιοχή Ειδικών Χωρικών Παρεμβάσεων; Γιατί αυτή η διπλή γλώσσα; Τι άλλαξε σε τέσσερα χρόνια; Ποιόν πείθει για την αντικειμενικότητα των προθέσεών του, άρα και της μελέτης; (Δεν θα μιλήσουμε βέβαια για τις ανακρίβειές της, αφού αναφέρει ότι οι νησίδες Σπιναλόγκα-Καληδόνα και Κολοκύθα&ανήκουν στο Δημοτικό Διαμέρισμα Αγ. Νικολάου!!! )(2)
3/. Γιατί ο ΟΑΝΑΚ αφού γνωρίζει πολύ καλά ότι είναι σε εξέλιξη δύο σημαντικές με-λέτες πρωτοβάθμιου χωροταξικού σχεδιασμού (το ΓΠΣ και η Ειδική χωροταξική μελέτη του κόλ-που) δεν περιμένει την έκβασή τους, αλλά μπαίνει «σφήνα» με δικές του προτάσεις που φέρουν τα πάνω κάτω, όπως ορθά επισημαίνει και πρόσφατη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου;
4/. Γιατί ο ΟΑΝΑΚ γνωρίζοντας το επί σχεδόν 20 χρόνια πάγιο και καθολικό αίτημα όλων των φορέων της περιοχής μας (Νομαρχιακό Συμβούλιο, Δημοτικό Συμβούλιο, ΤΕΕ, Σύλλο-γοι ξενοδόχων κ.λπ.) που σχετίζεται με την άρση του κορεσού και της αρτιότητας των 20 στρεμμάτων στις περιοχές Ελούντας και Αγ. Νικολάου, κάτι που εξάλλου το αποδέχεται και ο ίδιος ο ΟΑΝΑΚ (4), έρχεται να προτείνει ΠΕΡΠΟ, δηλαδή ελάχιστη επιφάνεια 50 στρέμματα, ακόμη και για την ανέγερση ξενοδοχειακών μονάδων; Αντί δηλαδή από τα 20 να πάμε στα 10, πάμε στα 50 στρέμματα! Γιατί λοιπόν ξανά αυτή η διπλή γλώσσα; Ποιους εξυπηρετούν όλα αυ-τά; Ή μήπως αυτό δεν είναι «φωτογραφικό» για μεγάλες επενδυτικές λύσεις που εποφθαλμιούν τα τσάκισμα των μικρών τουριστικών μονάδων; ¶ραγε έχουν καταλάβει οι θεσμικοί του Με-ραμπέλλου τι σχεδιάζεται πίσω από τις πλάτες τους;
5/. Γιατί επιλέχτηκε η Ελούντα και όχι κάποιες άλλες περιοχές του Δήμου, που θα μπο-ρούσε να δοθούν αναπτυξιακά κίνητρα και εκεί; Ή μήπως γιατί υπάρχει μια άρτια βάση δεδομέ-νων λόγω του Εθνικού Κτηματολογίου και μπορούμε να σχεδιάζουμε πολιτική γης; Και γιατί να μην είναι υποψιασμένος ο κάθε μικροϊδιοκτήτης ότι επιχειρείται μια κατάργηση των σημερινών κατά κανόνα και κατά παρέκκλιση αρτιοτήτων στα γεωτεμάχιά του, με σκοπό την εξευτελιστική εξαγορά τους από κατασκευαστικά trust σε μια περιχή που έχει κορυφαία ζήτηση μόνιμης αλλά και παραθεριστικής κατοικίας; Γιατί ο κάθε απλός πολίτης να μην υποψιάζεται ότι επιδιώκεται μια καλά οργανωμένη και πρωτόγνωρη αναδιανομή γης στην περιοχή;
6/. Ποιες παραμέτρους για την προστασία του περιβάλλοντος και κυρίως ποες από το ειδικό πλαίσιο χωροταξικού σχεδιασμού και αειφόρου ανάπτυξης για τον παράκτιο χώρο που αναφέρονται σε μια περιοχή όπως η Ελούντα με προβλήματα φέρουσας ικανότητας και περιβαλλοντικής υποβάθμισης λήφθηκαν υπόψιν και παρουσιάζεται αυτή μαξιμαλιστική πρόταση; Γιατί κόπτεται ο ΟΑΝΑΚ να προσφέρει γη ιδιωτικής πολεοδόμησης στις εκτός σχεδίου περιοχές και δεν κόπτεται να ολοκληρωθεί το ΓΠΣ και η Πολεοδομική Μελέτη; Μελέτη που παραπαίει για μια 25ετία, έχοντας καταντήσει τους πιο δυναμικά αναπτυσσόμενους παραλιακούς οικισμούς της πριοχής, σε τριτοκοσμικά εκτρώματα που δεν τηρούν στοιχειώδεις όρους ανθρώπινης διαβίωσης και που προσβάλλουν βάναυσα τον τόπο και την ίδια την ανθρώπινη ύπαρξη. Γιατί ο ΟΑΝΑΚ (και οι πρώην πολιτικοί του προϊστάμενοι που προσπαθεί να δικαιολογήσει με τα δελτία τύπου του), ως εποπτευόμενος από το ΥΠΕΧΩΔΕ αφού κόπτεται για τη βιώσιμη ανάπτυξη στην Ελούντα, δεν αναλαμβάνει την εκπόνηση ενός συνολικού σχεδίου περιβαλλοντικής διαχείρισης της περιοχής και προστασίας του όρμου από την περιβαλλοντική φόρτιση που υπόκειται; Γιατί όλοι αυτοί ανέχοναι και συγκαλύπτουν επί σειρά ετών την απόρριψη των εκροών του βιολογικού καθαρισμού σε εγκαταλελειμμένη γεώτρηση κατά παράβαση των ελληνικών και διεθνών κανονισμών για το περιβάλλον μολύνοντας τους υπόγειους υδροφορείς; Ή μήπως για να χρεώσουν ένα δεύτερο Κουρουπητό για το περιβάλλον και να πλήξουν την περιοχή; Ποιος θα χρεωθεί και θα λογοδοτήσει για όλα αυτά, αν δεν λογοδοτήσει εκείνος που υποτίθεται προτείνει «βιώσιμη ανάπτυξη» στο μακρινό μέλλον, αποκρύπτοντας, αποσιωπώντας και υποβαθμίζοντας την προτεραιότητα και την προσπάθεια για την επίλυση και την υπέρβαση μιας τραγικής καθημερινής πραγματικότητας; Ποιος φοβάται λοιπόν την αλήθεια; Αντί αυτών ο ΟΑΝΑΚ, εγκαλεί όλους εκείνους που θέτουν τέτοια ζητήματα ότι «προσβάλλουν βάναυσα το έργο του»!

Όλοι εκεί στον ΟΑΝΑΚ θα πρέπει να κατανοήσουν τι σε μια ισχυρή δυτική Δημοκρα-τία, σε μια ανοιχτή και ελεύθερη κοινωνία όπως η Ελλάδα, οι πάντες κρίνονται. Κανένας, μα κανένας, δεν χαίρει καμιάς ασυλίας από την κριτική, ακόμη και από την μήνιν της Κοινωνίας των Πολιτών, ιδιαίτερα δε, όταν αυτός αποτελεί φορέα δημοσίου συμφέροντος, ή διετέλεσε πρώην κρατικός αξιωματούχος&
Ήδη την πρώτη απάντηση την πήραν από το Δημοτικό Συμβούλιο και την σύσσωμη Το-πική Κοινωνία. Θα πάρουν και την επόμενη από το Νομαρχιακό Συμβούλιο, για όλους αυτούς τους λόγους που δεν στοιχειοθετούν μια σοβαρή και τεκμηριωμένη πρόταση, αλλά μια έωλη ανοησία και έκθεση ιδεών που θα απέφευγε και ένας πρωτοετής φοιτητής οποιουδήποτε επαρ-χιακού Πολυτεχνείου&
Ο ΟΑΝΑΚ καλό θα ήταν να καταλάβει ότι «η γυναίκα του Καίσαρα δεν αρκεί να είναι τί-μια. Πρέπει να το αποδεικνύει κιόλας»!

ΩΣΤΗΣ Ε. ΜΑΥΡΙΚΑΚΗΣ
Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ
komavr@otenet.gr  
 
(1) Πρακτικό 30/2001 ολομέλειας ΣτΕ
(2) Τεύχος Μελέτης Γενικών Κατευθύνσεων ΠΕΡΠΟ Ν. Λασιθίου, πίνακας Β.1.2.α σελ. 56
(3) Γενικό Σχέδιο Τοπικής Ανάπτυξης Δήμου Αγ. Νικολάου, Β΄φάση, κεφ. 5.2, σλ.434
(4) Γενικό Σχέδιο Τοπικής Ανάπτυξης Δήμου Αγ. Νικολάου, Β΄φάση, κεφ. 5.2, σελ.435

Print Friendly, PDF & Email

Από manos