ΝΚ εικόνα κίνηση νόημα ζωή
Ο Νίκος Κούνδουρος (1926-2017) προικισμένος με πολλά ταλέντα, ζωγράφος, γλύπτης, αρχιτέκτονας, συγγραφέας κάνει κινηματογράφο αγγίζοντας την αντανάκλαση ενός κόσμου τόσο εξωτερικού όσο και εσωτερικού με επίκεντρο την τραυματισμένη Ελλάδα. Στο κινηματογραφικό τοπίο του, μορφική βάση είναι οι πλαστικές τέχνες ζωγραφική και γλυπτική.
Αντλώντας τα θέματα του από την πληγή της Μακρονήσου, τον εμφύλιο, τη Μικρασιατική καταστροφή, τα ταραγμένα χρόνια της χούντας, τον εξεγερμένο Μπαϋρον, τη βία και την τρομοκρατία που συνοδεύουν τα τέλη του 20ου αιώνα, θέλει όπως λέει ο ίδιος «να σπάσει την αδιαφορία του θεατή» , προκαλώντας κραδασμούς της σκέψης.
Μέχρι το τέλος της ζωής του, οραματιστής και ακούραστα παρόν στο κοινωνικοπολιτικό γίγνεσθαι , δημιουργεί.
Η έκθεση αυτή βλέπεται στο σύνολο της σαν μια σύνθεση ντοκουμέντων, έργων και κινηματογραφικών εικόνων που σκιαγραφούν τον ανυπότακτο Κουνδουρικό κόσμο.
Μαρία Καραμητσοπούλου, επιμελήτρια της έκθεσης
στη μνήμη Νίκου Κούνδουρου, Πρόγραμμα προβολών
Παρασκευή 25 Αυγούστου
20:30 «Συζήτηση για το έργο του Νίκου Κούνδουρου»
21:30 «Μαγική Πόλη» (1954), με τους Γιώργο Φούντα, Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, Μίμη Φωτόπουλο, Θανάση Βέγγο, Μάνο Κατράκη, Στέφανο Στρατηγό
Υπόθεση: Ένας φορτηγατζής σε μια λαϊκή φτωχογειτονιά της Αθήνας προσπαθεί να ξεφύγει από τα πλοκάμια του υπόκοσμου.
Η Αθήνα των λαϊκών συνοικιών της δεκαετίας του ΄50, των λούνα παρκ, των νταήδων, των κοριτσιών που κάνουν όνειρα, της αλληλεγγύης των απλών ανθρώπων. Επηρεασμένη άμεσα από το κίνημα του νεορεαλισμού, η «Μαγική Πόλη», σκηνοθετικό ντεμπούτο του Κούνδουρου, έφερε μια νέα πνοή στον ελληνικό κινηματογράφο. Υπέροχη μουσική επένδυση από τον Μάνο Χατζιδάκι, κινηματογραφικό ντεμπούτο του Θανάση Βέγγου.
Πριν την προβολή της ταινίας θα μιλήσουν για τη ζωή και το έργο του Νίκου Κούνδουρου οι σκηνοθέτες Μάριος Παπαγεωργίου και Άγγελος Σπάρταλης.
Σάββατο 26 Αυγούστου
20:30 «Προβολή αποσπασμάτων ντοκιμαντέρ για τον Νίκο Κούνδουρο»
21:30 «Ο Δράκος» (1956), με τους Ντίνο Ηλιόπουλο, Γιάννη Αργύρη, Θανάση Βέγγο, Μαργαρίτα Παπαγεωργίου
Υπόθεση: Ένας ασήμαντος τραπεζικός υπάλληλος ετοιμάζεται να περάσει μόνος την Πρωτοχρονιά, όταν τρομοκρατημένος συνειδητοποιεί ότι μοιάζει με έναν κακοποιό που οι εφημερίδες αποκαλούν «Ο Δράκος». Λόγω της παρεξήγησης, η αστυνομία τον καταδιώκει και αυτός βρίσκει καταφύγιο σε ένα καμπαρέ. Μες στη διφορούμενη γοητεία της νύχτας, μία συμμορία του υποκόσμου τον αντιμετωπίζει σαν τον γνήσιο Δράκο και μία χορεύτρια του καμπαρέ τον συμπαθεί. Σταδιακά ταυτίζεται με τον καινούργιο του ρόλο, και η επιθυμία του να δραπετεύσει από την γκρίζα του ζωή τον οδηγεί σε μια θανάσιμη παγίδα…
Από τις πιο σημαντικές ταινίες στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου, που συνδυάζει στοιχεία από τον ιταλικό νεορεαλισμό, τον γερμανικό εξπρεσιονισμό και το φιλμ νουάρ. Εξαιρετική η μουσική επένδυση του Μάνου Χατζιδάκι και αξεπέραστη η ερμηνεία του Ντίνου Ηλιόπουλου.
Την ταινία θα προλογίσει ο σκηνοθέτης Μάριος Παπαγεωργίου.
Κυριακή 27 Αυγούστου
20:30 «Οι Παράνομοι» (1958), με τους Πέτρο Φυσσούν, Τίτο Βανδή, Ανέστη Βλάχο, Νέλλη Αγγελίδου
Υπόθεση: Τρεις παράνομοι: ο πρώτος σκότωσε τον δοσίλογο που έγινε αιτία να εξολοθρευτεί ένα ολόκληρο χωριό από τους Γερμανούς, ο δεύτερος φυγόδικος του εμφυλίου και ο τρίτος σκότωσε τον αδελφό του πάνω σε μία διαμάχη για ένα κομμάτι γη, συναντιούνται πάνω στα βουνά και ενώνουν τις δυνάμεις τους για να ξεφύγουν από τους χωροφύλακες. Ακολουθούν μία πορεία προς την θάλασσα, σαν μοναδική οδό διαφυγής…
Χαρακτηριστικό δείγμα της νέας πνοής του ελληνικού κινηματογράφου, η ταινία κυκλοφορεί στους κινηματογράφους το 1958, ο σκηνοθέτης όμως αρνείται να υπακούσει στις υποδείξεις της λογοκρισίας και η προβολή της απαγορεύεται. Την επόμενη χρονιά η ταινία προκαλεί αίσθηση στο Φεστιβάλ Βερολίνου και το 1960 προβάλλεται από το ΒΒC. Την μουσική της ταινίας υπογράφει ο Μάνος Χατζηδάκις.
22:30 «Το Ποτάμι» (1960), με τους Τίτο Βανδή, Πατρίτσια Μπίνη, Ανέστη Βλάχο, Γιώργο Εμιρζά
Υπόθεση: Τρεις ληστές κλέβουν ένα σταυρό και ενώ προσπαθούν να περάσουν το ποτάμι, ο ένας χάνεται μαζί με το λάφυρο. Ένας στρατιώτης, λίγες μέρες πριν απολυθεί, «συνομιλεί» με τη μουσική του μπουζουκιού, με έναν αντίπαλο της άλλης όχθης και δέχεται τα πυρά του. Η κόρη ενός στρατιωτικού φεύγει από το σπίτι της και γίνεται φίλη ενός κτηνοτρόφου. Ένα ερωτευμένο ζευγάρι δραπετεύει και καταφεύγει στο ποτάμι, γλιτώνοντας σαν από θαύμα το θάνατο σε ένα ναρκοπέδιο
Τέσσερις διαφορετικές ιστορίες που διαδραματίζονται στις όχθες ενός ποταμού, δείγμα πειραματικού σινεμά, εισαγωγή σε ολόκληρο το μετέπειτα έργο του δημιουργού. Η ταινία για την οποία ο Νίκος Κούνδουρος πάλεψε για το director’s cut και ήρθε σε σύγκρουση με τους Αμερικανούς συμπαραγωγούς ως προς το τελικό μοντάζ. Το αποτέλεσμα ήταν να προβληθεί (και να βραβευθεί) στην Εβδομάδα Ελληνικού Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1960 σε δύο διαφορετικές εκδοχές, αλλά να μην κυκλοφορήσει ποτέ στο εμπορικό δίκτυο.
Τις ταινίες θα προλογίσει ο σκηνοθέτης Μάριος Παπαγεωργίου.
Δευτέρα 28 Αυγούστου
21:00 «Προβολή αποσπασμάτων ντοκιμαντέρ για τον Νίκο Κούνδουρο»
21:30 «Μικρές Αφροδίτες» (1963), με τους Κλεοπάτρα Ρώτα, Ελένη Προκοπίου, Τάκη Εμμανουήλ, Βαγγέλη Ιωαννίδη, Ζαννίνο, Ανέστη Βλάχο, Βασίλη Καΐλα
Υπόθεση: Κάπου στην Ελλάδα, το 200 π.Χ. Μια ομάδα βοσκών κατεβαίνουν από τα βουνά, αναζητώντας νέους βοσκότοπους. Χάνοντας το δρόμο τους, συναντούν γυναίκες ψαράδων, που οι άντρες τους είναι στη θάλασσα. Ανάμεσα στον Σκύμνο -τον νεαρό γιο ενός βοσκού- και τη Χλόη, μια δωδεκάχρονη κοπέλα, γεννιέται ένας σύντομος και βίαιος έρωτας. Τα παιχνίδια των δύο εφήβων ξυπνούν τον πόθο στον Λύκα, έναν μουγκό βοσκό, ο οποίος καταφέρνει να κερδίσει τη Χλόη. Μη μπορώντας να συμβιβαστεί με την πικρή γεύση της προδοσίας, ο Σκύμνος αφήνεται να τον πάρουν τα κύματα.
Εμπνευσμένη από το κλασικό μυθιστόρημα «Δάφνις και Χλόη», η ταινία έκανε το όνομα του Νίκου Κούνδουρου ιδιαίτερα γνωστό και αποδεκτό. Το ερωτικό στοιχείο είναι κοχλάζον, με μια έννοια πρωτογενή και σκληρή, με τη μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου να ξυπνά στον θεατή κρυφές μνήμες της παιδικής ηλικίας. Βραβεύσεις στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Βερολίνου, στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και από τη διεθνή ένωση κριτικών.
Την ταινία θα προλογίσει ο σκηνοθέτης Άγγελος Σπάρταλης.
Τρίτη 29 Αυγούστου
21:00 «Προβολή αποσπασμάτων ντοκιμαντέρ για τον Νίκο Κούνδουρο»
21:30 «1922» (1978), με τους Μπέτυ Βαλάση, Αντιγόνη Αμανίτου, Βασίλη Κολοβό, Κατερίνα Γώγου
Βασισμένη στο βιβλίο του Ηλία Βενέζη «Το νούμερο 31328», η ταινία αφηγείται μέσα από την προσωπική τραγωδία τριών προσώπων (τη γυναίκα ενός εμπόρου, μια δασκάλα και ένα δεκαεφτάχρονο), την Μικρασιατική καταστροφή και την μαρτυρική πορεία των Ελλήνων που συνελήφθηκαν αιχμάλωτοι και οδηγήθηκαν στο θάνατο.
Ο Νίκος Κούνδουρος καταθέτει μια δική του αποτίμηση μιας πρόσφατης τραγωδίας του ελληνισμού. Επικό και μαζί ποιητικό, πομπώδες, με στιγμές αφοπλιστικές πολιτικό δράμα με πολλαπλές βραβεύσεις στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Για λόγους διπλωματικούς και πολιτικούς, η προβολή της ταινίας ήταν απαγορευμένη μέχρι το 1982.
Την ταινία θα προλογίσει ο αντιπρόεδρος της Λέσχης Κινηματογράφου Αγίου Νικολάου Κωστής Παπαδάκης.
Τετάρτη 30 Αυγούστου
21:00 «Προβολή αποσπασμάτων ντοκιμαντέρ για τον Νίκο Κούνδουρο»
21:30 «Μπορντέλο» (1985), με τους Μαρίνα Βλαντί, Βασίλη Λάγκο, Ελεονώρα Σταθοπούλου, Αντιγόνη Αμανίτου
Υπόθεση: Μια πόρνη από τη Μασσαλία, η Ρόζα, φτάνει στα επαναστατημένα και διψασμένα για ένωση με την Ελλάδα Χανιά του 1897, και μαζί της φέρνει μια ντουζίνα κοπέλες για να ανοίξει εκεί έναν οίκο ανοχής. Το «σπίτι» της γίνεται κέντρο διασκέδασης και συγκέντρωσης μιας πλειάδας ανθρώπων που πρωταγωνιστούν ή συμμετέχουν στα κρίσιμα γεγονότα της εποχής. Σύντομα θα ξεκινήσει ένα αδυσώπητο παιχνίδι συνωμοσιών ανάμεσα στους επαναστάτες και τους αντιπάλους τους, που θα οδηγήσει πολλούς από τους θαμώνες στο θάνατο, θα παραδώσει το σπίτι στις φλόγες και θα εξαναγκάσει τις κοπέλες να φύγουν προς μακρινούς προορισμούς.
Πριν την προβολή της ταινίας η ηθοποιός Μαριάνθη Μενεγάκη θα αναγνώσει κείμενο του Ευγένιου Αρανίτση για την ταινία.
