Το 2011 συμπληρώθηκαν 100 χρόνια από το θάνατο του μεγάλου σκιαθίτη διηγηματογράφου Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Τον αποκάλεσαν «κοσμοκαλόγερο» και «άγιο των ελληνικών γραμμάτων». Οι χαρακτηρισμοί αποκαλύπτουν τη βαθιά χριστιανική του πίστη, που κράτησε πεισματικά ως το τέλος της ζωής του, αλλά και το λιτό και ασκητικό βίο που επέλεξε να ζει ακόμη και μέσα στην κοσμοπολίτικη πρωτεύουσα. Απόμακρος, εσωστρεφής, κλεισμένος στον εαυτό του, με φίλους μετρημένους έβρισκε καταφύγιο στις παιδικές του αναμνήσεις από το νησί του, «ζωγράφιζε» και υμνούσε στα διηγήματά του τους απότομους θαλασσόβρεχτους βράχους, τα δαντελωτά αμμουδερά ακρογιάλια, τους μανιασμένους ανέμους που χτυπούν λυσσαλέα τις ανυπεράσπιστες ακτές, τα δέντρα που υποκλίνονται στην απεραντοσύνη του πελάγους, την ανθισμένη φύση που μοσχοβολά ελευθερία και γαλήνη. Δίπλα τους κέντησε με δεξιοσύνη μοναδική τις συνήθειες, τους θρύλους και τις παραδόσεις του τόπου του που τα ζωντανεύουν απλοί ανθρώπινοι χαρακτήρες, οι οποίοι κουβαλούν όλα τα βάσανα, τους καημούς, τις μικροχαρές και τα – συχνά κωμικά – ελαττώματα της φτωχολογιάς. Ολόκληρη η ουσία της πεζογραφίας του περικλείεται μέσα σε μια φράση που ο ίδιος μας άφησε: “Το έπ’ εμοί, ενόσω ζω, και αναπνέω καί σωφρονώ, δεν θα παύσω να υμνώ μετά λατρείας τον Χριστόν μου, να περιγράφω μετ’ έρωτος την φύσιν, και να ζωγραφώ μετά στοργής τα γνήσια ελληνικά ήθη”.
Η Εταιρεία Τέχνης Βιολέττα στο πλαίσιο της συμπλήρωσης των 100 χρόνων από το θάνατο του Παπαδιαμάντη, παρουσιάζει μια δραματοποιημένη «εκδοχή» δύο διηγημάτων του. Πρόκειται για Τ’ αγνάντεμα και το Όνειρο στο κύμα. Και τα δυο μας μεταφέρουν στην Σκιάθο. Το πρώτο μας οδηγεί «Επάνω στον βράχον της ερήμου ακτής», εκεί όπου από τον «καιρό των παλαιών Ελλήνων, που προσκυνούσαν τα είδωλα» μια γυναίκα έβγαινε για ν’ αγναντέψει το πέλαγος, να παρακαλέσει για τον άνδρα της που ταξίδευε, να σμίξει τα δάκρυά της με τη θάλασσα θρηνώντας τον οριστικό αποχωρισμό και στο τέλος να γίνει κι αυτή βράχος, όπως οι θεοί της, για να τη χτυπούν αλύπητα, αιώνια τα μανιασμένα κύματα. Στο βράχο αυτό αιώνες αργότερα μια μάνα έχτισε ένα ξωκκλήσι αφιερωμένο στην Παναγιά, για να φυλάει τα παλικάρια της που ταξίδευαν. Εκεί οι γυναίκες ανεβαίνουν κάθε άνοιξη, όταν οι δικοί τους αρχίζουν ξανά το πολύμηνο ταξίδι τους στις θάλασσες, για να αγναντέψουν τα πλοία που ξεμακραίνουν και να ευχηθούν «η προσευχή των μικρών παιδιών να είναι πνοή στα πανιά τους».
Στο Όνειρο στο κύμα αφηγητής είναι ένας δικηγόρος, δυστυχισμένος και καταπιεσμένος από τις συνθήκες ζωής του στην πρωτεύουσα. Αναπολεί τα εφηβικά του χρόνια στο νησί του που ζούσε ως βοσκόπουλο, αμόρφωτος αλλά ευτυχισμένος, ανέμελος, ελεύθερος, κομμάτι κι αυτός της υπαίθρου. Με αξεπέραστο λυρισμό ο συγγραφέας εισχωρεί στα κατάβαθα της εφηβικής ψυχής για να φανερώσει τον πρώτο έρωτα, μαγικό και ανεκπλήρωτο, που χαράσσεται βαθιά στο κάθε κύτταρο του ήρωα και μένει μια γλυκιά ανάμνηση ταυτισμένη με το βαθύτερο νόημα της ζωής και της ευτυχίας.
Στ’ αγνάντεμα και στ’ όνειρο θα μας ταξιδέψουν η Μαρινέλλα Βλαχάκη και ο Αντώνης Περαντωνάκης με το λόγο τους και ο Λεωνίδας Μαριδάκης με τη ζωντανή επί σκηνής μουσική συνοδεία στις 15 Ιανουαρίου στο REX. Μας υπόσχονται μια βραδιά γεμάτη από τη μαγεία των χρωμάτων και της μουσικής που αναδίδει ο λόγος του Παπαδιαμάντη. Οι δυο πρώτοι συντελεστές μάς είναι ήδη γνωστοί από την ξεχωριστή παράσταση «24 ώρες από τη ζωή μιας γυναίκας» του Στ. Τσβάιχ, που έδωσαν στην πόλη μας το Μάιο του 2009. Πιο συγκεκριμένα η Μαρινέλλα Βλαχάκη γεννήθηκε το 1954 στα Χανιά όπου ζει και εργάζεται. Από το 2000 έχει ιδρύσει και διευθύνει την Εταιρεία Τέχνης «Βιολέττα». Σκοπός του φορέα είναι η οργάνωση ποικίλων πολιτιστικών εκδηλώσεων, με έμφαση στις θεατρικές παραγωγές που βασίζονται σε λογοτεχνικά κείμενα. Έχει γράψει ποίηση, διήγημα, μυθιστόρημα, παραμύθι, σενάριο. Τελευταίο, η επανέκδοση του μυθιστορήματος «σιλάνς σιλβουπλέ» από τις εκδόσεις Μετρονόμος 2011, το οποίο θα παρουσιαστεί μάλιστα τη Δευτέρα 16 Ιανουαρίου στον Πολυχώρο Περίπου, με την ευκαιρία της κινηματογραφικής του απόδοσης. Ως ηθοποιός έχει εργαστεί στο θέατρο, στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο και είναι γνωστή στο ευρύ κοινό από το ρόλο της Ελπίδας Κοντομάρη στο σήριαλ «το Νησί».
Ο Αντώνης Περαντωνάκης γεννήθηκε το 1963 στο Ρέθυμνο. Σπούδασε γαλλική γλώσσα και φιλολογία στο Α.Π.Θ. Η ενασχόλησή του με το θέατρο (σχολικό, ερασιτεχνικό, επαγγελματικό) ως εμψυχωτής, σκηνοθέτης και ηθοποιός ξεκίνησε το 1993. Είναι υπεύθυνος της Θεατρικής Ομάδας Καθηγητών της ΕΛΜΕ Νομού Ηρακλείου (ΘΟΚΝΗ) από το 1999. Στην πόλη μας είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε τις σκηνοθετικές και υποκριτικές του ικανότητες τόσο στην παράσταση «Δεσποινίς Μαργαρίτα» το Σεπτέμβρη του 2009 όσο και στον απολαυστικό «Φορτουνάτο» το Νοέμβρη του 2010. Από τη συγγραφική του δραστηριότητα σημειώνουμε την τελευταία έκδοση: «Το προζύμι» / Ποιήματα, το Οκτασέλιδο του Μπιλιέτου, τχ. 71, Παιανία, Σεπτέμβριος – Οκτώβριος 2011.
Ο Λεωνίδας Μαριδάκης, έτερος συντελεστής της παράστασης, γεννήθηκε το 1972 στα Χανιά. Μετράει μέχρι τώρα δύο προσωπικούς δίσκους Αβάδιστα Universal/2005 (παραγωγή Νίκου Ξυδάκη) και Σε βάθος δρόμου metronomos 2010. Έχει συνεργαστεί επί σκηνής με πολλούς καλλιτέχνες όπως, Μάρθα Φριντζήλα, Κωστής Μαραβέγιας, Λάμια Μπεντίουι κ.α. Παράλληλα συνθέτει μουσική για θέατρο και παρουσιάζειτα τραγούδια του σε μουσικές σκηνές στην Αθήνα και στην επαρχία. Πρόσφατα εντυπωσίασε και το κοινό της πόλης μας με την αμεσότητα της παρουσίας του και τις πολύ-μουσικές του ικανότητες.
Την παράσταση διοργανώνουν από κοινού η Πολιτιστική Ομάδα Καθηγητών Αγ. Νικολάου – ΕΛΜΕ Λασιθίου, η Πολιτιστική Εταιρεία Ανατολικής Κρήτης (Λαογραφικό Μουσείο Αγ. Νικολάου), και ο Πολιτιστικός και Αθλητικός Οργανισμός Δήμου Αγ. Νικολάου. Οι τιμές των εισητηρίων συμβολικές (8€ οι ενήλικες, 5€ οι μαθητές και οι σπουδαστές). Σας περιμένουμε στο ΡΕΞ την Κυριακή 15 Ιανουαρίου, στις 8.00 το βράδυ, σε μια ιδιαίτερη θεατρική βραδιά.
