Την Κυριακή 2 Ιουνίου 2024 μια μικρή ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου επιχείρησε παρά τις θερμές για την εποχή συνθήκες την ανάβαση στην δεύτερη ψηλότερη κορυφή των σητειακών βουνών, τη Μεγάλη Μούρη.
Ένα ‘δύστροπο’ βουνό
Η Μεγάλη Μούρη στα 1179 μέτρα υψώνεται ανάμεσα και πίσω απ’ τα χωριά Έξω και Μέσα Μουλιανά απ τη βόρεια πλευρά ή ανατολικά της Χρυσοπηγής (Ρουκάκας) απ’ τη νότια. Είναι ένα δύσκολο στην ανάβασή του και ‘δύστροπο’, όσον αφορά τις καιρικές συνθήκες βουνό. Και να εξηγηθώ: το 2022 αφού το αναβάλαμε δύο φορές λόγω καιρού, την ανεβήκαμε την τρίτη, μα και πάλι μέσα σε πυκνή ομίχλη, που δε μας άφηνε να δούμε τη θέα. Και καλά τότε ήταν χειμώνας, αλλά και την προηγούμενη Κυριακή 26 Μαΐου με τον Πεζοπορικό, πάλι ομίχλη είχε. Όπως λέει κι η φίλη Άννα από τον Φ.ΟΡ.Σ. Σητείας: «ένα σύννεφο να έχει ο ουρανός πάνω στη Μεγάλη Μούρη θα κάτσει!».
Στα βήματα της Γεωδιαδρομής 18 του Παγκόσμιου Γεωπάρκου Unesco της Σητείας
Ξεκινάμε λοιπόν από τα Έξω Μουλιανά Σητείας (380μ.) στις οκτώ το πρωί – οκτώ ορειβάτες ακολουθώντας τα σήματα της Γεωδιαδρομής 18 του Γεωπάρκου. Διασχίζουμε ανηφορικά τα σοκάκια του Επάνω Χωριού, στολισμένα με τις όμορφες αυλές και με τη φανταστική θέα. Περνάμε από τον γραφικό ναΐσκο του 15ου αι. του Αγίου Γεωργίου. Στην έξοδο του χωριού συναντάμε εντυπωσιακά ερείπια παλιότερων ανεμόμυλων, ενώ βλέπουμε και το γειτονικό χωριό Μέσα Μουλιανά στα δυτικά. Πιο πάνω ακολουθούν περιφραγμένοι χώροι και παραπήγματα που λειτουργούν ως μαντριά. Σε ένα από αυτά μας οδηγούν τα σημάδια του Γεωπάρκου, ανοίγουμε την πόρτα και την κλείνουμε, όταν περάσουμε.
Συνεχίζουμε με κατεύθυνση ΝΑ ώσπου να βρούμε την κορυφογραμμή πάνω από ένα βαθύ όμορφο φαράγγι, που σχίζει το βουνό. Πρόκειται για τη νότια προέκταση του φαραγγιού του Ρίχτη προς τους πρόποδες της Μεγάλης Μούρης. Είναι βατό και αν το πάρει κάποιος σε 1,5 ώρα φτάνει στο οροπέδιο των Λιμνών. Εμείς ωστόσο επιλέξαμε την πιο μακριά αλλά και πιο ενδιαφέρουσα οδό. Γιατί, αν κι ανεβαίνουμε σχεδόν κάθετα, έχουμε απίστευτη θέα στις βόρειες ακτές. Περνάμε από παλιές εγκαταλελειμμένες αγροικίες βοσκών σφηνωμένες στην κόψη του φαραγγιού. Έτσι όπως είναι φτιαγμένες από την γκρίζα πέτρα της περιοχής, ελάχιστα ξεχωρίζουν απ’ τον βράχο.
Μετά από δυο και παραπάνω ώρες ανηφόρα κάτω απ’ τον ζεστό ήλιο φτάνουμε στο οροπέδιο των Λιμνών. Όπου ‘λίμνες’ ονομάζονται οι στρογγυλές, επενδυμένες με πέτρα, μεγάλες πηγάδες για συλλογή νερού. Εδώ έχει εννιά απ’ αυτές!!!
Διάσχιση Μεγάλης Μούρης
Ξαποσταίνουμε λίγο και συνεχίζουμε. Παίρνουμε την λαγκαδιά πίσω από τη μόνη κατοικία του βοσκού της περιοχής και θα αρχίσουμε μια επίπονη ανάβαση ως την κορυφή. Η σκληρή βλάστηση από αγκαραθιές και αστοιβίδες μας ταλαιπωρεί. Η ζέστη γίνεται ανυπόφορη, όσο μεσημεριάζει. Η απουσία ανέμου και σκιάς κάνει βαρύ το κάθε βήμα.
Σε μια φτενή σκιά των βράχων λίγο πριν την κορυφή παρατάσσονται οι πρώτοι για ανασύνταξη της ομάδας, ώστε να ανέβουμε όλοι μαζί. Η αλληλεγγύη αυτή -μέσα στην κάψα- μού προκαλεί συγκίνηση…. Κάπως έτσι φτάνουμε στο ταλαιπωρημένο κολωνάκι της κορυφής στην ανατολική πλευρά του βουνού. Η ικανοποίηση είναι μεγάλη, αλλά το ίδιο κι η ζέστη και δεν αφιερώνουμε όσο χρόνο θέλουμε, γιατί από τούτη την κορυφή βλέπεις σε όλα τα σημεία του νομού, όταν έχει διαύγεια, όπως σήμερα. Εμείς αρκούμαστε στην καταπληκτική θέα των δυτικών σητειακών βουνών (όρος Ορνό, όπως έχει καθιερωθεί να λέγεται, της Θρυπτής αριστερά, της Λάστρου δεξιά και στο βάθος των λασιθιώτικων, όπως συνηθίζουμε να αποκαλούμε τη Δίκτη!
Παίρνουμε τον δρόμο της επιστροφής προς τα ΝΔ, κάτι που σημαίνει ότι τραβερσάρουμε όλη την δυτική πλευρά της και παίρνουμε την κατεβασιά πάνω απ’ τα πηγάδια του Πατσού, που είναι ο επόμενος στόχος μας. Ατενίζοντας την κοιλάδα της Χρυσοπηγής με τους άσπρουγές της, θα φτάσουμε τελικά στις τρεις ‘λίμνες’ του Πατσού κι έπειτα θα πάρουμε τον ανατολικό φάραγγα του Κοινοπόταμου ως την έξοδό του.
Επιστροφή στον πολιτισμό μετά από 8ωρη πορεία
Αν και είμαστε κουρασμένοι, δεν χάνουμε την ευκαιρία για μια κλεφτή ματιά στο όμορφο δασωμένο φαράγγι. Αρχικά είναι στρωμένο από αγκαραθιές κι αστοιβίδες, όμως έπειτα αρχίζει πυκνό πρινόδασος. Αν και δυσχεραίνει το πέρασμά μας, “Επιτέλους λίγη σκιά!”, λέμε. Αφού διαβούμε το στενό πέρασμα «Πόρτες» μπαίνουμε στο κεντρικό φαράγγι, όπου συναντιούνται όλες οι απολήξεις του. Τώρα η κατάβαση γίνεται πια ομαλά, καθώς διακρίνονται μονοπάτια. Περνάμε τα ψηλά κάθετα τοιχώματα λίγο πριν την έξοδο στο γνωστό νταμάρι του Μαρκάκη δίπλα στον ΒΟΑΚ. Μια στάση στη γειτονική Τουρλωτή, όπου θα πνίξουμε την δίψα της ημέρας σε μια κρύα μπίρα -γι’ αρκετούς η καλύτερη στιγμή της ημέρας- επιβάλλεται!
Περπατήσαμε συνολικά γύρω στις 8 ώρες με τις στάσεις διανύοντας μια διαδρομή 15 χιλιομέτρων με υψομετρική διαφορά γύρω στα 900 μέτρα σε σχεδόν αποκλειστικά ελεύθερη ανάβαση και κατάβαση. Αρχηγός η Μαρία Μετζογιαννάκη, που είχε ‘φρεσκάρει’ πρόσφατα τη διαδρομή με τον Πεζοπορικό Ηρακλείου (στις 26/5ου). Τελικό συμπέρασμα ότι σε τέτοιες πορείες πάνε πάντα εκείνοι που ‘το θέλουν πολύ’, οι πορωμένοι! Με κλασικό παράδειγμα την Άρια, που ξεκίνησε 6 η ώρα από Ηράκλειο για να μας προλάβει και να ανεβεί μαζί μας στην κορφή. Ωστόσο και στους 8 της σημερινής παρέας, παλιούς και νέους, άντρες και γυναίκες, περίσσευαν τα κότσια. Και στην άλλη με το καλό, παιδιά!
Περισσότερες πληροφορίες, φωτογραφίες, βίντεο και χάρτη διαδρομής στο blog του Συλλόγου: ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ
