«Ούτω γαρ ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε τον υιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν, ίνα πας ο πιστεύων εις αυτόν μη απόληται, αλλ᾿ έχη ζωήν αιώνιον» (Ιω. 3,16).
Αγαπητοί μου Αδελφοί,
Αξιωνόμαστε και φέτος να εορτάσουμε την κατά σάρκα γέννηση του Κυρίου και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού, που αποτελεί το κορυφαίο γεγονός της ανθρώπινης ιστορίας. Το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, ο Υιός και Λόγος του Θεού, «σαρξ εγένετο και εσκήνωσεν εν ημίν» (Ιω. 1,14), προκειμένου ο πεπτωκός στην αμαρτία και τη φθορά άνθρωπος να γίνει κατά χάριν Θεός. Αυτό το γεγονός κυριολεκτικά ανέτρεψε την τάξη της φύσεως. «Νενίκηνται της φύσεως οι όροι», διότι δια της ασπόρου συλλήψεως και δια της θεώσεως της ανθρωπίνης φύσεως του Υιού και Λόγου του Θεού επιτυγχάνεται η θέωση του ανθρώπου, όπως μας εξηγεί ο Μέγας Αθανάσιος.
Ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός τονίζει για τη γέννηση του Χριστού ότι: «Ουκ άνθρωπον αποθεωθέντα λέγομεν, αλλά Θεόν ενανθρωπήσαντα» (PG 94, 988A). Δηλαδή, ο άνθρωπος που είχε απομακρυνθεί από τον Δημιουργό του, δεν κινήθηκε προς τον Θεό, αλλά ο Θεός όταν ήλθε το «πλήρωμα του χρόνου» (Γαλ. 4,4) κατήλθε προς τον άνθρωπο. Ο Χριστός «ενηνθρώπησε», έγινε δηλ. τέλειος άνθρωπος, «ίνα ημείς θεοποιηθώμεν», κατά τον Μέγα Αθανάσιο (Περί Ενανθρωπήσεως 54, PG 25, 192Β). Κι αυτό έγινε, διότι σύμφωνα με τον Άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο «το απρόσληπτον και αθεράπευτον». Ό,τι δεν προσλαμβάνεται δεν θεραπεύεται. Ο άναρχος και προαιώνιος Θεός λαμβάνει σάρκα και οστά. Προσλαμβάνει σώμα πραγματικό και όχι φανταστικό, και μαζί μ᾿ αυτό και όλα τα ανθρώπινα, δηλ. τα αδιάβλητα λεγόμενα πάθη μας, την πείνα, τη δίψα, τον ύπνο, εκτός από την αμαρτία. Με αυτόν τον τρόπο αποκατέστησε το αρχαίο κάλλος, την προπτωτική ομορφιά του ανθρώπου, παλινόρθωσε την ανθρώπινη φύση, διέλυσε το κράτος του θανάτου και έδωσε τη δυνατότητα σε όλους τους ανθρώπους να γίνουν συγκληρονόμοι της Βασιλείας Του. Αυτή η θεϊκή συγκατάβαση αποτελεί τον μεγαλύτερο σταθμό στην πορεία του ανθρωπίνου γένους, αφού είχε ως συνέπεια την κατάργηση της φθοράς του θανάτου μέσω της Αναστάσεώς Του.
Η σημερινή δεσποτική εορτή είναι, κατά τον Ιερό Χρυσόστομο, η «Μητρόπολη των εορτών και η μητέρα όλων των άλλων εορτών», αφού αυτές πηγάζουν από την εορτή της σάρκωσης του Κυρίου μας. Ο προαιώνιος Λόγος του Θεού κατέρχεται και εισβάλει μέσα στην ιστορία της ανθρωπότητας. «Ο Θεός εφανερώθη εν σαρκί» (Α Τιμ. 3,16), για να αποκαλυφθεί το μεγαλείο της αγάπης του Θεού προς τον άνθρωπο, ο οποίος καλείται να γίνει Θεός κατά χάρη και να λάβει αυτή τη μεγάλη δωρεά. Γι᾿ αυτό προηγείται νηστεία και κατάλληλη προετοιμασία, ώστε να μπορέσουμε να λάβουμε αυτόν τον πλούτο της χάριτος που κομίζει ανάμεσά μας ο εν σπηλαίω ταπεινώς τεχθείς Κύριος μας. Και να είμαστε βέβαιοι ότι όταν ανοίξουμε τις πόρτες της καρδιάς μας για να μπει και να κατοικήσει μέσα ο Χριστός, τότε επέρχεται στην ύπαρξή μας η «καλή αλλοίωσις» από τη χάρη του Θεού.
Αγαπητοί μου Αδελφοί,
Τα Χριστούγεννα και όλες οι εορτές της Εκκλησίας μας δεν είναι απλώς αναμνήσεις κάποιων ιστορικών γεγονότων. Ζητούμενο δεν είναι να θυμηθούμε σήμερα ότι πριν από 2016 χρόνια γεννήθηκε ο Χριστός, αλλά να μπορέσουμε αυτό το ιστορικό γεγονός που έλαβε χώρα τότε, να το βιώνουμε εμείς σήμερα. Οι εορτές της Εκκλησίας μας είναι σταθμοί θείας χάριτος και ξεχωριστές ημέρες που ο Θεός δίδει άφθονη χάρη στους ανθρώπους. Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας εκφράζουν αυτή την εμπειρία αναφέροντας ότι «σήμερον, τα άνω συνεορτάζει τοις κάτω», «σήμερον, άγγελοι αγάλλονται» και «σήμερον, τέρπονται οι άνθρωποι».
Όλοι οι ύμνοι που ψάλλομε κατά την εορτή της Γεννήσεως του Κυρίου αναφέρονται στο παρόν και καλούμαστε σήμερα να δοξάσουμε τον Χριστό που γεννάται και είναι παρών στην Εκκλησία: «Χριστός γεννάται δοξάσατε», «σήμερον η Παρθένος τον προαιώνιον Λόγον», «σήμερον η Παρθένος τον υπερούσιον τίκτει», «σήμερον γεννάται εκ Παρθένου». Η γέννηση του Σωτήρος Χριστού στην Εκκλησία μας λαμβάνει χώρα σήμερα, γιατί ο χρόνος μέσα στην Εκκλησία σχετικοποιείται και όλα τα παρελθόντα γίνονται παρόντα, για να μπορούμε να τα βιώνουμε σαν να πραγματοποιούνται ακριβώς αυτή τη στιγμή. Και όχι μόνο τα παρελθόντα αλλά και τα μέλλοντα γίνονται παρόντα. Αφού με τη θεία χάρη το χρονικό γίνεται άχρονο και αΐδιο και ο άνθρωπος προγεύεται την αιωνιότητα. Ο ενσαρκωθείς Υιός του Θεού υπάρχει πλέον ως ασφαλής γέφυρα σωτηρίας του γένους των ανθρώπων, η οποία οδηγεί τους πιστούς στην αιώνια ζωή. Δίκαια, οι Πατέρες της Εκκλησίας μας καλούν σήμερα να γιορτάσουμε, αφού «κατέβηκε ο Θεός στη γη και ο άνθρωπος ανέβηκε στους ουρανούς…» (Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος).
Εύχομαι εγκάρδια και πατρικά η χάρη και η ευλογία του Τεχθέντος Σωτήρος Χριστού να σκεπάζει όλους σας, την Εκκλησία μας, την πατρίδα μας, την τοπική μας κοινωνία και τις οικογένειές σας. Το φως της γνώσεως που ανέτειλε μέσα στο σπήλαιο της Βηθλεέμ να καταυγάσει και να γεμίσει τις καρδιές όλων μας με χαρά, ειρήνη και ελπίδα στη δύσκολη και ομιχλώδη εποχή μας.
Αδελφοί, Χριστός Ετέχθη!
Αληθώς Ετέχθη! Χριστούγεννα 2016
† Ο Ιεραπύτνης και Σητείας ΚΥΡΙΛΛΟΣ
Διάπυρος προς τον Ενανθρωπήσαντα Σωτήρα ευχέτης πάντων υμών
