Θάλασσα μολυσμένη
Με αφορμή διεθνή έρευνα η οποία αποκαλύπτει ότι το 40 % των θαλάσσιων οικοσυστημάτων παγκοσμίως βλάπτεται σοβαρά από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, ο Ευρωβουλευτής του ΠΑ.ΣΟ.Κ Σταύρος Αρναουτάκης, με ερώτησή του, ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να τον ενημερώσει για τα μέτρα που προτίθεται να λάβει προς την κατεύθυνση μιας πιο ολοκληρωμένης πολιτικής αντιμετώπισης της υποβάθμισης των θαλάσσιων οικοσυστημάτων της Μεσογείου.
Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από την έρευνα, ιδιαίτερα η περιοχή της Μεσογείου και οι ελληνικές θάλασσες, έχουν επηρεαστεί σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις ανθρωπογενείς δραστηριότητες όπως η υπεραλίευση, η εμπορική ναυτιλία, η μη ορθολογική διαχείριση των χερσαίων αποβλήτων, αλλά και από τις κλιματικές αλλαγές. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, ο Σαρωνικός όπως και οι ανατολικές παράκτιες περιοχές τις Αττικής, υφίστανται τη μεγαλύτερη επιβάρυνση. Ακολουθούν ο Θερμαϊκός, ο Πατραϊκός, ο Παγασητικός και ο Αργολικός Κόλπος. Επιπλέον, μεγάλη καταστροφή των θαλάσσιων οικοσυστημάτων παρουσιάζεται στις εκβολές του Έβρου και του Αξιού, στην Κυλλήνη, τα Χανιά και το Ηράκλειο, στις θαλάσσιες περιοχές που εκτείνονται από τα παράλια της Σμύρνης και ως τη Βόρεια Χίο και τη Νότια Λέσβο, καθώς και νότια της Σάμου έως τα Δωδεκάνησα και τα παράλια της Μικράς Ασίας.
Με απάντησή του, ο αρμόδιος Επίτροπος για θέματα Περιβάλλοντος κ. Σταύρος Δήμας επισημαίνει ότι βάσει της οδηγίας για την προστασία και τη διατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, τα κράτη μέλη καλούνται να παρακολουθούν την κατάσταση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και να ενεργούν για την επίτευξη της καλής περιβαλλοντικής του κατάστασης. Οπότε, κατεξοχήν αρμόδια για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκαλούν οι δραστηριότητες του ανθρώπου στο θαλάσσιο περιβάλλον είναι τα κράτη μέλη.
Για παράδειγμα, σε ό,τι αφορά την ποιότητα του νερού, βάσει της οδηγίας πλαίσιο για το νερό, τα κράτη μέλη έχουν την υποχρέωση να εξασφαλίζουν ότι σε όλα τα ύδατα της δικαιοδοσίας τους, συμπεριλαμβανόμενων των παράκτιων, θα επιτευχθεί καλή οικολογική κατάσταση μέχρι το 2015. Επιπλέον, η οδηγία για τη νιτρορρύπανση και η οδηγία για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων θεσπίζουν διατάξεις που αποσκοπούν στην πρόληψη του υπέρμετρου εμπλουτισμού των παρακτίων υδάτων με θρεπτικά συστατικά από ανθρωπογενείς πηγές.
Επίσης, σε ό,τι αφορά τη διαφύλαξη της φύσης και της βιοποικιλότητας, με βάση τις οδηγίες για τα άγρια πτηνά και τους οικοτόπους, τα κράτη μέλη οφείλουν να λαμβάνουν μέτρα για τη διαφύλαξη όλων των ειδών των αγρίων πτηνών που υπάρχουν στην επικράτειά τους και για την εξασφάλιση ικανοποιητικής κατάστασης διατήρησης όλων των άλλων ειδών καθώς και των οικοτόπων.
Ο Επίτροπος δεν παραλείπει να υπενθυμίσει την πρόταση της Επιτροπής για τη σύνταξη ενός ευρωπαϊκού άτλαντα των θαλασσών που θα χρησιμεύσει ως εκπαιδευτικό εργαλείο και που θα δώσει έμφαση στην κοινή θαλάσσια κληρονομιά μας. Ένα τέτοιο εργαλείο, τονίζει ο Επίτροπος, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα μέσο απεικόνισης του τρόπου με τον οποίο το θαλάσσιο περιβάλλον μεταμορφώνεται υπό την επίδραση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και των ευρύτερων περιβαλλοντικών αλλαγών.
Κλείνοντας την απάντησή του, ο κ. Δήμας υπογραμμίζει ότι Επιτροπή επικροτεί την ολοκληρωμένη προσέγγιση στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων, η οποία παρουσιάζεται και στην πρόσφατη οδηγία πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική. Άλλωστε, η σταδιακή εφαρμογή της ολοκληρωμένης προσέγγισης στα οικοσυστήματα αποτελεί κι έναν από τους στόχους της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής.
Με απάντησή του, ο αρμόδιος Επίτροπος για θέματα Περιβάλλοντος κ. Σταύρος Δήμας επισημαίνει ότι βάσει της οδηγίας για την προστασία και τη διατήρηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, τα κράτη μέλη καλούνται να παρακολουθούν την κατάσταση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και να ενεργούν για την επίτευξη της καλής περιβαλλοντικής του κατάστασης. Οπότε, κατεξοχήν αρμόδια για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκαλούν οι δραστηριότητες του ανθρώπου στο θαλάσσιο περιβάλλον είναι τα κράτη μέλη.
Για παράδειγμα, σε ό,τι αφορά την ποιότητα του νερού, βάσει της οδηγίας πλαίσιο για το νερό, τα κράτη μέλη έχουν την υποχρέωση να εξασφαλίζουν ότι σε όλα τα ύδατα της δικαιοδοσίας τους, συμπεριλαμβανόμενων των παράκτιων, θα επιτευχθεί καλή οικολογική κατάσταση μέχρι το 2015. Επιπλέον, η οδηγία για τη νιτρορρύπανση και η οδηγία για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων θεσπίζουν διατάξεις που αποσκοπούν στην πρόληψη του υπέρμετρου εμπλουτισμού των παρακτίων υδάτων με θρεπτικά συστατικά από ανθρωπογενείς πηγές.
Επίσης, σε ό,τι αφορά τη διαφύλαξη της φύσης και της βιοποικιλότητας, με βάση τις οδηγίες για τα άγρια πτηνά και τους οικοτόπους, τα κράτη μέλη οφείλουν να λαμβάνουν μέτρα για τη διαφύλαξη όλων των ειδών των αγρίων πτηνών που υπάρχουν στην επικράτειά τους και για την εξασφάλιση ικανοποιητικής κατάστασης διατήρησης όλων των άλλων ειδών καθώς και των οικοτόπων.
Ο Επίτροπος δεν παραλείπει να υπενθυμίσει την πρόταση της Επιτροπής για τη σύνταξη ενός ευρωπαϊκού άτλαντα των θαλασσών που θα χρησιμεύσει ως εκπαιδευτικό εργαλείο και που θα δώσει έμφαση στην κοινή θαλάσσια κληρονομιά μας. Ένα τέτοιο εργαλείο, τονίζει ο Επίτροπος, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα μέσο απεικόνισης του τρόπου με τον οποίο το θαλάσσιο περιβάλλον μεταμορφώνεται υπό την επίδραση των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και των ευρύτερων περιβαλλοντικών αλλαγών.
Κλείνοντας την απάντησή του, ο κ. Δήμας υπογραμμίζει ότι Επιτροπή επικροτεί την ολοκληρωμένη προσέγγιση στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων, η οποία παρουσιάζεται και στην πρόσφατη οδηγία πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική. Άλλωστε, η σταδιακή εφαρμογή της ολοκληρωμένης προσέγγισης στα οικοσυστήματα αποτελεί κι έναν από τους στόχους της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής.
