mitropolitis_ierapitnis2† ΕΥΓΕΝΙΟΣ

ΕΛΕΩ ΘΕΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΙΕΡΑΠΥΤΝΗΣ ΚΑΙ ΣΗΤΕΙΑΣ

ΤΩ ΙΕΡΩ ΚΛΗΡΩ ΚΑΙ ΤΩ ΘΕΟΦΡΟΥΡΗΤΩ ΛΑΩ

ΤΗΣ ΑΓΙΩΤΑΤΗΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΙΕΡΑΠΥΤΝΗΣ ΚΑΙ ΣΗΤΕΙΑΣ

ΧΑΡΙΝ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗΝ ΠΑΡΑ ΤΟΥ ΑΝΑΣΤΑΝΤΟΣ ΣΩΤΗΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΥ

«Κύριε, εσφραγισμένου του τάφου υπό των παρανόμων, προήλθες εκ του μνήματος, καθώς ετέχθης εκ της Θεοτόκου, ουκ έγνωσαν πως εσαρκώθης, οι ασώματοί σου Άγγελοι, ουκ ήσθοντο πότε ανέστης, οι φυλάσσοντές σε στρατιώται· αμφότερα γαρ εσφράγισται τοις ερευνώσι, πεφανέρωται δε τα θαύματα, τοις προσκυνούσιν, εν πίστει το μυστήριον· ο ανυμνούσιν, απόδος ημίν αγαλλίασιν, και το μέγα έλεος.» (Αναστάσιμο Στιχηρό των Αίνων, Ήχος πλ. α´).

Αγαπητοί Συμπρεσβύτεροι και Συλλειτουργοί,

Τέκνα φωτόμορφα της Εκκλησίας,

Χριστός Ανέστη!

Μετά τον Σταυρό, η Ανάσταση! Μετά το σκοτάδι, το φως! Μετά τον θάνατο, η Ζωή, η ανάσταση όλων των πεσόντων στην αμαρτία. Με τις φραστικές αυτές διατυπώσεις και τα ποιητικά λεκτικά σχήματα, που δεν είναι σχήματα λόγου, αλλά έκφραση πνεύματος και πίστεως, οι ιεροί Υμνογράφοι και Πατέρες της Εκκλησίας μας περιγράφουν με όλο τους το χάρισμα το μεγάλο γεγονός και τη μοναδική εμπειρία της Αναστάσεως του Χριστού.

Ο Σταυρός ήταν μεν το τραγικό γεγονός, όχι όμως το τελευταίο, του δράματος του Ιησού. Ακολούθησε ο θάνατος του Κυρίου πάνω στον Σταυρό, ο σεισμός και το σκοτάδι που απλώθηκε παντού, η αποκαθήλωση και η Ταφή Του. Όλα τα γεγονότα που συνέβησαν ήταν θαυμαστά και εκπληκτικά, «τρόμος και έκστασις» μαζί, για να μας οδηγήσουν στο πιο θαυμαστό και μεγάλο γεγονός, την Ανάσταση του Κυρίου. Αυτό υπερβαίνει κάθε προηγούμενο και γι᾽ αυτό είναι το μόνο «καινόν υπό τον ήλιον», καινούργιο, μοναδικό γεγονός. Γι᾽ αυτό φανερώνεται μόνο σ᾽ αυτούς που με πίστη προσκυνούν το μυστήριον.

Ο  Ίδιος ο Ιησούς Χριστός μιλούσε άλλοτε παραβολικά για την εκ νεκρών τριήμερη Ανάστασή Του, όταν έλεγε: «λύσατε τον ναόν τούτον και εν τρισίν ημέραις εγερώ αυτόν» (Ιω. 2, 21). Οι Ιουδαίοι αντέδρασαν γιατί νόμισαν ότι μιλούσε για τον ναό του Σολομώντος που έκανε σαράντα έξι (46) χρόνια να κτισθεί. Και εξηγεί ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ότι «εκείνος έλεγε περί του ναού του σώματος αυτού» (Ιω. 2, 19-22). Άλλοτε πάλι ο Ιησούς «ήρξατο διδάσκειν αυτούς ότι δει τον υιόν του ανθρώπου πολλά παθείν … και αποκτανθήναι και μετά τρεις ημέρας αναστήναι» (Μαρκ. 8,31).

Ενδείξεις που μιλούν για την Ανάσταση του Χριστού είναι:

Πρώτον: Τα ίδια τα λόγια Του. Ο χρόνος που ο ίδιος είχε προσδιορίσει πριν από το πάθος Του, ότι δηλ. θα αναστηθεί την τρίτη μέρα (Ματθ. 16,21). Πράγματι η Ανάσταση του Χριστού έγινε από την 6ην μ.μ. του Μεγάλου Σαββάτου μέχρι τις πρωινές ώρες-χαραυγή της Κυριακής.

Οι τρεις μέρες υπολογίζονται ως εξής:

Η πρώτη ημέρα λογίζεται από την ώρα του θανάτου του Χριστού «Ην δε ωσεί ώρα έκτη και σκότος εγένετο εφ  ὅλην την γην έως ώρας ενάτης, του ηλίου εκλείποντος» (Λουκ. 23,44), μέχρι το εσπέρας, γιατί όπως αναφέρεται στην Παλαιά Διαθήκη «και εκάλεσεν ο Θεός το φως ημέραν και το σκότος εκάλεσε νύκτα. και εγένετο εσπέρα και εγένετο πρωϊ, ημέρα μία» (Γεν. 1,5). Δηλ. από τις 3:00´η ώρα το μεσημέρι της Μεγάλης Παρασκευής, που εγένετο σκότος μέχρι και τις 6 η ώρα το εσπέρας τελείωσε η πρώτη μέρα.

Η δεύτερη ημέρα από το εσπέρας της Μ. Παρασκευής έως και το απόγευμα του Μ. Σαββάτου. Η τρίτη ημέρα από το εσπέρας του Μ. Σαββάτου μέχρι και το εσπέρας της Κυριακής.

Η επίσκεψη των Μυφορόρων γυναικών έγινε «λίαν πρωί της μιας Σαββάτων», μία μέρα μετά το Σάββατο, την Κυριακή (Ματθ. 28,1). Άρα αναστήθηκε ο Ιησούς Χριστός τα ξημερώματα της τρίτης αυτής ημέρας.

Εμείς γιορτάζουμε την Ανάσταση στις 12:00 τα μεσάνυκτα του Μεγάλου Σαββάτου επειδή τότε αρχίζει με το σημερινό υπολογισμό του 24ωρου η τρίτη ημέρα. Το εκκλησιαστικό 24ωρο ακολουθεί τον παλαιό υπολογισμό που η ημέρα αρχίζει το απόγευμα με την Ακολουθία του Εσπερινού. Έτσι η Κυριακή αρχίζει με τον Εσπερινό, που ψάλλεται το Σάββατο το εσπέρας, και όλα τα τροπάρια είναι αναστάσιμα. Από το Σάββατο εσπέρας αρχίζει ο ήχος της κάθε εβδομάδος και αποδίδεται – ολοκληρώνεται μέχρι το Σάββατο το πρωί. Προς διευκόλυνση των πιστών το Μέγα Σάββατο το πρωί ψάλλεται και ο Εσπερινός του Μεγ. Σαββάτου μαζί με τη Θεία Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου και το «Ανάστα ο Θεός», γι᾽ αυτό και η ακολουθία αυτή λέγεται «Πρώτη Ανάσταση.

Η παράδοση αυτή αναλλοίωτη διατηρείται μέχρι σήμερα στη λειτουργική ζωή της Εκκλησίας μας, γι᾽ αυτό όπως και στο θάνατο του Χριστού έτσι και στο θάνατο κάθε πιστού χριστιανού υπολογίζομε και αριθμούμε πρώτη μέρα την ημέρα και την ώρα του θανάτου, για να υπολογίσομε στη συνέχεια τα τριήμερα, εννιάμερα, τεσσαρακονθήμερα και τα άλλα μνημόσυνα.

Δεύτερο στοιχείο ενδεικτικό της Αναστάσεως του Χριστού είναι το πότε και πως ανέστη. Δεν γνωρίζομε ακριβή ώρα αλλά υπολογίζομε, όπως παραπάνω γράψαμε. Μας ενδιαφέρει κυρίως το πως αναστήθηκε. Ψάλλομε «εσφραγισμένου του μνήματος η ζωή εκ τάφου ανέτειλας Χριστέ ο Θεός», γιατί ο ίδιος Χριστός αναστήθηκε μόνος του και όχι επειδή άνοιξε το μνήμα ο Άγγελος βγάζοντας τον λίθο. Αυτό το επέτρεψε ο Κύριος για τις Μυροφόρες, προκειμένου οι ίδιες που είδαν το σώμα του Χριστού να ενταφιάζεται στο μνήμα, οι ίδιες πάλι να δουν το μνήμα άδειο-κενό χωρίς το σώμα του Χριστού και να λάβουν από τον ίδιο τον Άγγελο τη διαβεβαίωση «ουκ έστιν ώδε ηγέρθη γαρ καθώς είπε» (Ματθ. 28,6). Βρήκαν λοιπόν τον τάφον αδειανό και ο λίθος ήταν μετακινημένος από τον Άγγελο, όπως μας αναφέρει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος (Ματθ. 28, 2-4).

Συνεπώς ο Ιησούς Χριστός αναστήθηκε πρωϊνές ώρες-λίαν πρωί, πριν να μετακινηθεί ο λίθος εκ του μνήματος, γιατί ως Παντοδύναμος Θεός δεν είχε ανάγκη τη βοήθεια κανενός, αλλά για να πιστέψουν στην Ανάστασή Του έμειναν «τα οθόνια κείμενα μόνα» (Λουκ. 24,12), δηλ. μόνο τα νεκρικά σάβανα-επίδεσμοι και ο λίθος μετηρμένος.

Η εξαγγελία της Αναστάσεως έγινε από τον ίδιο τον Άγγελο, που ήταν δίπλα στον Τάφο. Ήταν και αυτή μια αλήθεια εξ Αποκαλύψεως, που φανερώθηκε με ένα λόγο, μια αγγελία, όπως σ᾽ όλα τα μεγάλα γεγονότα της ζωής του Χριστού, για να μπορούν οι άνθρωποι να τα εννοήσουν μόνο με την πίστη και την αγάπη στον Ιησού Χριστό. Έτσι η Ανάσταση του Χριστού, όπως και η Γέννησή Του, έγιναν αθόρυβα και ταπεινά με σεβασμό στην ελευθερία του ανθρώπου. Ο Θεός έκρυψε το μεγαλείο και τη δόξα Του και δεν άφησε να γίνει η Ανάσταση του Χριστού ένα εκτυφλωτικό και εντυπωσιακό φαινόμενο, για να μη συντριβεί και υποτιμηθεί ο άνθρωπος. Ελεύθερα έπρεπε ο υποταγμένος στη φθορά και το θάνατο άνθρωπος να αποδεχθεί η όχι το μυστήριο της Αναστάσεως και να πιστέψει σ᾽ αυτό, όπως και στο μυστήριο που κρύβει μέσα της κάθε πράξη του Χριστού, για να έχει προσωπικό Θεό και προσωπική εμπειρία του Χριστού απ᾽ αυτή τη ζωή. Η Ανάσταση του Χριστού είναι μία ακόμη πρόκληση να βιώσομε το μυστήριο της πίστεως για να φθάσομε και στην προσωπική μας ανάσταση, αναδημιουργία και αναγέννηση.

Αγαπητοί μου Αδελφοί.

Ο Αναστάς Κύριος απέδειξε τρανώς με την Ανάστασή Του ότι δεν ανήκει πια στον κόσμο της φθοράς και στο χώρο του θανάτου. Είναι ο νικητής του θανάτου γι᾽ αυτό χαρίζει ζωή.

Ενοποιεί αυτόν τον κόσμο με τον άλλο χωρίς να τον ταυτίζει. Απλά δίνει τη δυνατότητα σε αυτούς που τον πιστεύουν και τον ακολουθούν να ζήσουν την Ανάστασή Του απ᾽ αυτήν εδώ τη ζωή για να συνεχίσουν να τη βιώνουν αιώνια και στην άλλη ζωή. Όποιος δεν αρχίσει απ᾽ εδώ, ούτε μπορεί μετά θάνατον γιατί «εν τω Άδη ουκ έστι μετάνοια». Ανήκουμε στον καινούργιο κόσμο της αναστάσεως του Χριστού και του ανθρώπου, γι᾽ αυτό δεν περιοριζόμαστε στα στοιχεία του κόσμου τούτου (σχήμα, μορφή, σώμα, τροφή κ.α.).

Ο Ιησούς Χριστός εισέρχεται στον κόσμο αυτό και επικοινωνεί προσωπικά με τον κάθε άνθρωπο μ᾽ ένα απροδόκητο, αιφνιδιαστικό και υπέροχο τρόπο. Με λιτό και πατρικό ενδιαφέρον ψάχνει να βρει τον χαμένο και κατακερματισμένο σύγχρονο άνθρωπο μέσα στο μνήμα της προσωπικής του ανασφάλειας, της απιστίας και της άρνησης, της κοσμικότητας και της τυπολατρείας. Έχει τη δύναμη να μεταμορφώσει και να αναστήσει τις νεκρικές υπολανθάνουσες δυνάμεις του ανθρώπου από μια επιφανειακή συνήθεια, από ψυχαγωγικό γεγονός με τριήμερα εκδρομών και ξεφαντώματα, σε μια σωτηριώδη αλήθεια της προσωπικής του ανάστασης και αναδημιουργίας. Λυπάται και πονεί όταν βλέπει την εικόνα Του, τον άνθρωπο, ένα μνήμα κενό, να περιφέρεται χωρίς εμπειρία προσωπικού εορτασμού, αγιασμού και δοξασμού.

Η ζωή μας πρέπει να γίνει σήμερα από κενό μνήμα, μήνυμα καινούργιας ζωής και ελπίδας με νόημα και πίστη στον Αναστημένο Χριστό. Τότε θα ζούμε «Πάσχα ιερόν», «Πάσχα καινόν, Άγιον, Πάσχα μυστικόν, Πάσχα πανσεβάσμιον», «Πάσχα άμωμον, Πάσχα μέγα», «Πάσχα το πύλας ημίν του παραδείσου ανοίγον», «Πάσχα λύτρον λύπης» και πρόξενον χαράς μεγάλης, που προαναγγέλει την λαμπροφόρο ημέρα της δικής μας εγέρσεως και της κοινής Αναστάσεως. Αυτό «και ημείς πιστεύομεν, διο και λαλούμεν» (Β´ Κορ. 4,13) και κηρύττομεν:

Αδελφοί, «Χριστός Ανέστη»,

«Αληθώς Ανέστη» ο Κύριος!

Αυτώ η δόξα και το κράτος στους αιώνες. Αμήν.

Άγιον Πάσχα 2011

† Ο Ιεραπύτνης και Σητείας ΕΥΓΕΝΙΟΣ

Διάπυρος προς τον Αναστάντα Κύριον ευχέτης πάντων υμών

Print Friendly, PDF & Email

Από manos