Η πρόσκληση από φίλους αρχαιολόγους, ήταν αρχικά, μη καταληπτή. Έλα μου είπαν στη Παχεία Άμμο το μεσημέρι της Κυριακής (23/1), για να μαγειρέψουμε όπως οι αρχαίοι ημών πρόγονοι.
Η περιέργεια μεγάλη, οπότε η ευκαιρία δεν αφέθηκε να χαθεί παρά τη βροχή και λίγο μετά το μεσημέρι, βρέθηκα έξω από ρακάδικο «Ραχάτι», όπου τα κάρβουνα πάνω στον άμμο, πάνω στο πεζοδρόμιο ήταν ήδη αναμμένα, μαζί δε με τα σύγχρονα μαγειρικά σκεύη, κάποια πήλινα, όπως βλέπετε στη φωτογραφία, μέσα στα οποία ήδη κάτι ψηνόταν.
Αφορμή για αυτό το μαγειρικό και γευστικό ταξίδι στο χρόνο, τα ευρήματα στην ανασκαφή στον Παπαδιόκαμπο στη Σητεία, όπου τόσο η ΚΔ’ εφορεία προϊστορικών και Κλασσικών αρχαιοτήτων από κοινού με το INSTAP study Center of East Crete, βρήκαν κεραμικά με υπολείμματα τροφής, η οποία από τα συστατικά μάλλον επρόκειτο για τη κακαβιά της εποχής. Στη συνέχεια η Jerolyne Morisson, φοιτήτρια της κεραμικής, στα πλαίσια του πτυχιακού της προγράμματος, αναπαρήγαγε, ανακατασκεύασε τα πήλινα μαγειρικά σκεύη και ο Ιορδανός σεφ Jad Al Younis, τα έβαλε να δουλέψουν, όπως βλέπετε στη φωτογραφία δίπλα στα γουόκ.
Αυτό που προσπαθήσαμε να κάνουμε, μας είπε η Jerolyne, ήταν να πάρουμε τον κατάλογο των ευρημάτων από την ανασκαφή και να αναπαραστήσουμε, γεύσεις και συνδυασμούς, φέρνοντας όλα αυτά σε δημόσιο χώρο στην Παχεία Άμμο, ούτως ώστε να έχουμε και την άποψη τόσο των άλλων αρχαιολόγων όσο και του κοινού, για όσα ερευνούμε.
Ο Jad, μας είπε αμέσως μετά ότι ο ρόλος του ήταν να κατανοήσει πως τα συγκεκριμένα Μινωικά μαγειρικά σκεύη συμπεριφερόταν, μεταφέροντας τη θερμοκρασία, με διάφορες κατασκευαστικές εκδοχές, δηλ. παχύ, ή λεπτό κεραμικό, το αποτέλεσμα στο μαγείρεμα και πως εκείνες οι γεύσεις αντικατοπτρίζονται στο σήμερα. Ήταν μια ενδιαφέρουσα εμπειρία την οποία θελήσαμε να μοιραστούμε με το κόσμο.
Η αρχαιολόγος της ΚΔ’ εφορείας προϊστορικών και Κλασσικών αρχαιοτήτων Χρύσα Σοφιανού, μας είπε ότι όλη η προσπάθεια ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και υπάρχει η σκέψη να ξαναγίνει αυτή η συνάντηση, στον Παπαδιόκαμπο, μαγειρεύοντας ακριβώς τα ευρήματα. Δηλ. στην ανασκαφή βρέθηκε το αγγείο, πάνω στη παραστιά, γύρω του υπήρχαν πεταλίδες, θαλασσινά σαλιγκάρια, καβούρια, μιας μορφής κακαβιά. Η σκέψη είναι να γίνει η ίδια εκδήλωση την άνοιξη στον Παπαδιόκαμπο.
Ο διευθυντής του INSTAP Tom Brogan μας μίλησε για τη συνεργασία με την ΚΔ’ εφορεία προϊστορικών και Κλασσικών αρχαιοτήτων, σε κάτι που ο ίδιος το αποκάλεσε «πειραματική αρχαιολογία»: τη χρήση των ανακαλύψεων στο σημερινό κόσμο μαθαίνοντας πολλά με αυτό το τρόπο.
Ότι μαγειρεύτηκε, μοιράστηκε σε αρχαιολόγους και μη για να αξιολογήσουν τις γεύσεις, ενώ παράλληλα μια κεραμική χελώνα έψηνε για ώρες πίτες, με διάφορες συνταγές και συνθέσεις, τις οποίες τίμησαν όλοι, όσοι πέρασαν από το Ραχάτι, το μεσημέρι της Κυριακής.
Ακούστε τι μας είπαν οι συντελεστές του γεγονότος, κατά σειρά, Jeralyne Morrison, JaD Al Younis, Χρύσα Σοφιανού και Tom Brogan:
