Το Ευρωπαϊκό Έτος 2012 κινητοποίησε ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερόμενων μερών σε όλη την Ευρώπη ώστε να λάβουν μέτρα με στόχο να δημιουργηθούν καλύτερες ευκαιρίες για την ενεργό γήρανση και την ενίσχυση της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών. Το Έτος συνέβαλε στην έναρξη εκατοντάδων νέων πρωτοβουλιών και εκδηλώσεων σε ευρωπαϊκό, εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο με θέμα την απασχόληση, την κοινωνική συμμετοχή και την ανεξάρτητη διαβίωση των ανθρώπων μεγαλύτερης ηλικίας, πολλές από τις οποίες θα επιφέρουν μακροχρόνια οφέλη. Μια ανασκόπηση αυτών των δραστηριοτήτων πραγματοποιείται στην τελετή λήξης του Ευρωπαϊκού Έτους για την ενεργό γήρανση και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών 2012 στη Λευκωσία (Κύπρος) στις 10 Δεκεμβρίου.
Επιπλέον, τα κράτη μέλη της ΕΕ ανέπτυξαν από κοινού με την Επιτροπή τις «Κατευθυντήριες αρχές για την ενεργό γήρανση και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών» οι οποίες εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο στις 6 Δεκεμβρίου 2012. Οι κατευθυντήριες γραμμές απευθύνονται στα κράτη μέλη, σε περιφέρειες και πόλεις, σε εταιρείες και άλλες σχετικές οργανώσεις που έχουν σημαντικό ρόλο στην περαιτέρω βελτίωση των συνθηκών για την ενεργό γήρανση κατά τα ερχόμενα χρόνια.
Ο κ. Επίτροπος Andor δήλωσε στην εναρκτήρια ομιλία του: «Το Έτος μας προσέφερε μια νέα προοπτική στη γήρανση του πληθυσμού. Κάποτε θεωρούσαμε πρόβλημα τον αυξανόμενο αριθμό των ηλικιωμένων ανθρώπων. Σήμερα αρχίσαμε να αναγνωρίζουμε ότι αποτελούν μέρος της λύσης — εφόσον μπορέσουν να αναπτύξουν το δυναμικό τους και να επωφεληθούμε από αυτό. Χρειάζεται να συνεχίσουμε να επενδύουμε στο ανθρώπινο κεφάλαιο — το μεγαλύτερο μας πλεονέκτημα. Σκοπεύω να εξετάσω τα θέματα αυτά στο πλαίσιο μιας φιλόδοξης πρωτοβουλίας κοινωνικής πολιτικής που αποκαλούμε «δέσμη μέτρων κοινωνικών επενδύσεων», η οποία πρόκειται να παρουσιαστεί αρχές του επόμενου έτους.»
Στην εν λόγω διάσκεψη λήξης του Έτους, παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό ένας νέος δείκτης για την ενεργό γήρανση (ΔΕΓ). Ο ΔΕΓ αναπτύχθηκε στο πλαίσιο κοινού σχεδίου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Οικονομικής Επιτροπής για την Ευρώπη των Ηνωμένων Εθνών (UNECE) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την πολιτική κοινωνικής πρόνοιας και την έρευνα στη Βιέννη. Ο δείκτης θα βοηθήσει τα κράτη μέλη της ΕΕ ώστε να εντοπίσουν προκλήσεις και μη αξιοποιημένες δυνατότητες και να παρακολουθούν την πρόοδο στον τομέα της ενεργούς γήρανσης.
Ιστορικό
Η γήρανση του πληθυσμού θεωρείται από πολλούς θέμα ανησυχίας. Ωστόσο, προσφέρει και νέες ευκαιρίες. Η αναγνώριση και η βελτίωση της συμβολής των ηλικιωμένων ανθρώπων στην οικονομία και στην κοινωνία θα συμβάλλει στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της γήρανσης του πληθυσμού από την άποψη της βιωσιμότητας των συστημάτων κοινωνικής πρόνοιας.
Το Ευρωπαϊκό Έτος 2012 για την ενεργό γήρανση και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών είχε στόχο την αύξηση της ευαισθητοποίησης για τα εν λόγω θέματα και προώθησε μέτρα που δημιούργησαν περισσότερες και καλύτερες ευκαιρίες για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, ώστε να παραμείνουν ενεργά και ανεξάρτητα και να διασφαλιστεί μια πραγματική και αμοιβαία αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών.
Πολλά κράτη μέλη χρησιμοποίησαν την πολιτική ώθηση που δημιουργήθηκε από το Ευρωπαϊκό Έτος 2012 για την ανάληψη σημαντικών πολιτικών πρωτοβουλιών. Αυτά είναι παραδείγματα από αυτές τις πρωτοβουλίες:
Η Aυστρία παρουσίασε ένα ομοσπονδιακό σχέδιο για ηλικιωμένους πολίτες (Federal Plan for Senior Citizens) τον Ιανουάριο του 2012. Το σχέδιο αναπτύχθηκε από το αυστριακό υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικών Υποθέσεων και Προστασίας των Καταναλωτών σε συνεργασία με το Εθνικό Συμβούλιο Ηλικιωμένων Πολιτών. Περιγράφει πρόσφατες εξελίξεις και κύριες προκλήσεις σε διάφορους πολιτικούς τομείς οι οποίοι είναι σημαντικοί για την ποιότητα της ζωής των ανθρώπων μεγαλύτερης ηλικίας. Επίσης παρουσιάζει μια σειρά συστάσεων με στόχο να δοθεί η δυνατότητα στους ηλικιωμένους να εξασφαλίσουν την ενεργό συμμετοχή τους σε όλες τις πλευρές τη ζωής.
Η Ιρλανδία αποφάσισε ότι κάθε κομητεία στην Ιρλανδία θα έχει το δικό της τοπικό πρόγραμμα φιλικό προς τους ηλικιωμένους (Age-Friendly County Programme) έως το τέλος του 2013. Το φιλικό προς τους ηλικιωμένους πρόγραμμα των κομητειών αποσκοπεί να βελτιώσει την υγεία και την ευεξία των ηλικιωμένων ανθρώπων και να αυξήσει τη συμμετοχή τους και την επιρροή τους στην κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ζωή των τοπικών κοινοτήτων. Κάθε φιλική προς τους ηλικιωμένους πρωτοβουλία σε τοπικό επίπεδο δημιουργεί ένα τοπικό φόρουμ για ηλικιωμένους ανθρώπους, με σειρά δημόσιων διαβουλεύσεων με ηλικιωμένους ανθρώπους σε αστικό επίπεδο και σε επίπεδο χωριού. Τα συμπεράσματα από αυτές τις διαβουλεύσεις καθιστούν δυνατό να εντοπιστούν δυνατότητες για βελτίωση.
Η Γερμανία πραγματοποίησε μια εκστρατεία ευαισθητοποίησης. Ο γερμανικός οργανισμός για την καταπολέμηση των διακρίσεων κήρυξε το 2012 έτος κατά των διακρίσων λόγω ηλικίας (Year Against Age Discrimination). Με το σύνθημα “Im besten Alter. Immer” (Στην καλύτερη ηλικία. Πάντα) ο οργανισμός στοχεύει στην ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με τη χρήση των επιθέτων όπως «πολύ νέος» ή «πολύ γέρος», τα οποία προέρχονται από προκαταλήψεις, όπως η ιδέα ότι οι νέοι έχουν μικρή πείρα στην εργασία ή ότι οι ηλικιωμένοι δεν πολύ ευέλικτοι. Ο ομοσπονδιακός οργανισμός διόρισε επίσης ειδικούς πρέσβεις για το έτος.
Η Πολωνία ενέκρινε τον Αύγουστο του 2012 ένα κυβερνητικό πρόγραμμα για την κοινωνική δραστηριότητα ηλικιωμένων πολιτών (Government Programme for Senior Citizens Social Activity) για τα έτη 2012-2013. Στόχος αυτού του συνεκτικού προγράμματος είναι να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων μέσω κοινωνικών δραστηριοτήτων και να δώσει τη δυνατότητα στην πολωνική κοινωνία να επωφεληθεί από το δυναμικό των ηλικιωμένων. Με συνολικό προϋπολογισμό περίπου 14,5 εκατομμυρίων ευρώ, μη κυβερνητικές οργανώσεις, κοινωνικοί συνεταιρισμοί, αθλητικές λέσχες και ενώσεις των τοπικών κυβερνήσεων μπορούν να υποβάλουν αίτηση για χρηματοδότηση στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος.
Το Βέλγιο θέσπισε τον Νοέμβριο του 2012 νέο ομοσπονδιακό συμβούλιο παροχής συμβουλών για τους ηλικιωμένους. Το συμβούλιο αυτό μπορεί να εκδώσει γνώμες προς την κυβέρνηση για θέματα όπως οι συντάξεις, η ισότητα ευκαιριών, η κοινωνική ένταξη και η υγειονομική περίθαλψη. Η κυβέρνηση πρέπει να απαντήσει εντός περιόδου τριών μηνών.
Για περισσότερες πληροφορίες
Δικτυακός τόπος του Ευρωπαϊκού Έτους για την ενεργό γήρανση και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών
Eυρωπαϊκές Κατευθυντήριες Αρχές για την ενεργό γήρανση και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών
Δείκτης για την ενεργό γήρανση
Δημοσιεύσεις:
Η συμβολή της ΕΕ στην ενεργό γήρανση και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών
Eυρωπαϊκό Έτος για την ενεργό γήρανση και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών 2012
Δικτυακός τόπος του κ. László Andor’s: http://ec.europa.eu/commission_2010-2014/andor/
Γίνετε συνδρομητές στο ενημερωτικό δελτίο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απασχόληση, τις κοινωνικές υποθέσεις και την κοινωνική ένταξη, το οποίο αποστέλλεται δωρεάν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: http://ec.europa.eu/social/e-newsletter
Ακολουθήστε τον κ. László Andor στο Twitter: http://twitter.com/#!/LaszloAndorEU
