Μέρος Α΄- Ενημέρωση και κατάρτιση των αγροτών για τις δυνατότητες αξιοποίησης Σχεδίων και Προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους.
- Ενημέρωση και κατάρτιση των αγροτών στην εκμάθηση και χρήση νέων τεχνολογιών.
- Ενημέρωση των αγροτών για τα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουν στο άμεσο μέλλον.
- Ενεργοποίηση νέων θεσμικών φορέων (ομάδων παραγωγών, διεπαγγελματικών οργανώσεων ή άλλων περισότερο σύγχρονων) μέσω των οποίων θα σχεδιάζονται και θα πραγματοποιούνται τα καλλιεργητικά σχέδια και στη συνέχεια θα διατίθενται στην επιλεγμένη αγορά.
- Ενίσχυση, θεσμική και οικονομική εξυγίανση, του συνεταιριστικού κινήματος.
- Βελτίωση ποιοτικά και ποσοτικά της αγροτικής παραγωγής, κατοχύρωση της προέλευσης και της ποιότητας τυποποίησης, προβολή και διαφήμιση των προϊόντων μας.
- Δημιουργία όλων των αναγκαίων υποδομών, αρδευτικών έργων, οδικών δικτύων, αναβάμιση των μεταφορών.
- Δημιουργία κοινωνικών και πολιτιστικών υποδομών στην ύπαιθρο που θα βελτιώσουν την ποιότητα ζωής των αγροτών μας.
- Επαναπροσανατολισμός της Πολιτικής στον Τομέα των Μεταφορών με την χρήση φορτηγών πλοίων και των αερομεταφορών.
Ερευνα Αγοράς Αγροτικών Προϊόντων
Η παγκοσμιοποίηση – σαν αποτέλεσμα της εκπληκτικής προόδου της τεχνολογίας – έχει εξασφαλίσει υπερεπάρκεια αγροτικών προϊόντων για τις ανεπτυγμένε χώρες. Συνεπώς θα επιβιώσουν οι γεωργίες εκείνες που θα προσαρμοσθούν στις απαιτήσεις της κατανάλωσης και ως προς τα προϊόντα (είδη) και κυρίως ως προς την ποιότητα και την παρουσίαση αυτών.
Είναι λοιπόν αναγκαία η δημιουργία ενός πυραμιδικού συστήματος έρυνας, επεξεργασίας και διάχυσης των πληροφοριών που αφορούν τα αγροτικά προϊόντα, που θα ξεκινά από τις πρεσβείες μας στις χώρες με αντίστοιχο ενδιαφέρον (επαναφορά των γεωργικών ακολούθων), θα φθάνει σε κεντρικό φορέα σε επίπεδο χώρας και θα διαχέεται στις περιφέρειες, στις Τοπικές Αρχές και στους τελικούς αποδέκτες, τους αγρότες.
Το σύστημα αυτό μπορεί να λειτουργεί αμφίδρομα βάσει συγκεκριμένου οργανογράμματος. Η έρευνα θα πρέπει να είναι δυναμική, συνεχής και να περιλαμβάνει :
- Διάγνωση των καταναωτικών αναγκών και δυνατοτήτων ήτοι :
- Ποια αγροτικά προϊόντα, σε ποιες ποσότητες και συσκευασίες (τυποποίηση) σε ποια ποιότητα (διαβάθμιση- προδιαγραφές) και με ποια παρουσίαση (ταυτοποίηση) και βέβαια σε ποιες τιμές.
- Ανταγωνίστριες χώρες – γεωγραφία της ζήτησης.
- Έρευνα νέων αγορών και νέων προϊόντων
- Μελέτη των διακρατικών σχέσεων.
- Μελέτη των εμπορικών και διαμετακομιστικών δικτύων.
- Διαφήμιση και προβολή των αγροτικών προϊόντων.
- Νομικά θέματα χωρών υποδοχής κ.λ.π.
Η ανάγκη για έρευνα αγορών των αγροτικών προϊόντων είναι δεδομένη. Ο προβληματισμός εστιάζεται στον φορέα που θα οργανώσει, εδώ και τώρα, αυτή την ιδιαίτερης σημασίας παράμετρο για τη γεωργία μας. (Ο Δήμος, η Νομαρχία, η Περιφέρεια 😉
Μέρος Β
Αναδιάρθρωση Καλλιεργειών
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι αλλαγές στη δομή των αγροτικών εκμεταλλεύσεων είναι αντικειμενικά δύσκολες (π.χ. αντικατάσταση μιας πολυετούς καλλιέργειας) και γίνονται δυσκολότερες λόγω έλλειψης πληροφόρησης των αγροτών μας.
Ωστόσο έχει γίνει πλέον κατανοητό ότι η αναδιάρθρωση των καλλιεργειών είναι πλέο μονόδρομος και στοχεύει :
- Στην προσαρμογή της παραγωγής στις υποδείξεις της αγοράς. Αφορά νέα προϊόντα, νέες ποικιλίες, δυνατότητες συντήρησης και μεταφορών, αντικειμενική και υποκειμενική ποιότητα κ.λ.π.
- Στη διεύυνση της εμπορικής περιόδου κάθε προϊόντος, παράμετρος ιδιαίτερα σημαντική που έχει σχέση με την ομαλή απορρόφηση της παραγωγής, την ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, τις τιμές κ.λ.π.
- Στην προσαρμογή των αγροτικών εκμεταλλεύσεων σε νέες δυναικές και οικονομικά αυτοδύναμες Καλλιέργειες με σταδιακά αυξανόμενες γνωστικές απαιτήσεις τόσο για τις ίδιες τις καλλιέργειες όσο και για την μετασυλλεκτική τους διαχείριση.
Οι αντικειμενικές δυσκολίες της αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών μπορούν να αντιμετωπισθούν με κρατικές παρεμβάσεις στα σημεία :
- Παροχή επαρκών πληροφοριών για τη δυναμική των νέων καλλιεργειών.
- Παροχή ελκυστικών κινήτρων είτε από κοινοτικούς είτε από εθνικούς πόρους.
- Παροχή τεχνικής, ερευνητικής και εργαστηριακής στήριξης στους αγρότες.
Εναλλακτικές Καλλιέργειες
Είναι δεδομένο ότι πολλά ελληνικά γεωργικά προϊόντα στηρίζονται στις κοινοτικές ενισχύσεις και δεν επιβιώνουν χωρίς αυτές.
- Είναι επίσης δεδομένο ότι συγκεκριμένοι φορείς (ΠΟΕ), καταστάσεις (δημοσιονομική πειθαρχία Ε.Ε.-ευρωπαϊκή ολοκλήρωση) και εξελίξεις (διεύρυνση Ε.Ε., κυρίως προς Ανατολάς), σηματοδοτούν την σταδιακή μείωση ή και την κατάργηση της κονοτικής προστασίας των γεωργικών προΐόντων στο απώτερο μέλλον. Μια άλλη διάσταση είναι ότι η συμβατική – επιχειρηματική γεωργία χρεώνεται όλο και περισσότερα περιβαλλοντικά προβλήματα. Με αυτά τα δεδομένα καλούμεθα να απαντήσουμε στο ερώτημα Ποια προΐόντα, ποιες καλλιέργειε είναι βιώσιμες, ανταγωνιστικές και αυτοδύναμες, χωρίς τα δεκανίκια των επιδοτήσεων ;
Προτάσεις :
- Προώθηση καλλιεργειών χωρίς προβλήματα στη διάθεση, μετά από έρευνα, στα πλαίσια της αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών.
- Ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας για να ξεπεράσει τη σημερινή ρομαντική της βάση και να στηριχθεί στην έρευνα και την επιστημονική γνώση ως προς το στάδιο της πρωτογενούς παραγωγής και σε μέτρα αξιόπιστης πιστοποίησης, τυποποίησης ταυτοποίησης και προβολής σε επίπεδο μετασυλλεκτικής διαχείρησης.
- Ενίσχυση της ολοκληρωμένης διαχείρισης της αγροτικής παραγωγής σαν διαδικασία σταδιακής αντικατάστασης της συμβατικής γεωργίας.Η ολοκληρωμένη διαχείρηση πέρα της ορθολογικής χρήσης των γεωργικών εισροών ( χημικά, περιβάλλον κ.λ.π. ) μεγιστοποιεί το κέρδος για τον αγρότη γιατί ελαχιστοποιεί ή και καταργεί τον μεσάζοντα λειτουργώντας σαν συμβολαιακή γεωργία.
- Σε ό,τι αφορά τα μεταλλαγμένα αγροτικά προϊόντα, είναι βέβαιο ότι η επιστήμη δεν σταματά, τι
- Εχει κόστος, ότι έχει συν και πλην, ότι τα προϊόντα αυτά θα συνυπάρξουν με τα γνωστά στο τραπέζι μας.Η πρόταση είναι να αντισταθούμε όσο γίνεται, να μη γίνουμε εμείς πειραματικός αγρός γιατί οι ενδεχόμενες αρνητικές συνέπειες δεν είναι αναστρέψιμες.
Ενημέρωση Αγροτικού Χώρου – Ποιοτικός Ελεγχος
Δεδομένα:
- Οι υπηρεσίες γεωργίας από το Υπ. Γεωργίας μέχρι τις Νομ. Αυτοδιοικήσεις ασχολούνται αποκλειστικά με τις κοινοτικές επιδοτήσεις.
- Η γεωργία σήμερα έχει ανάγκη από εξειδικευμένες γνώσεις και στο στάδιο της παραγωγής και της μετασυλλεκτικής διαχείρισης, αφού χαρακτηρίζεται ως οικονομική δραστηριότητα « εντάσεως γνώσης».
- Οι γεωργοί μας δυστχώς δεν κατέχουν υψηλό επίπεδο γνώσεων.
- Η παγκοσμιοποίηση απαιτεί πρόσθετες γνώσεις, του διεθνούς πλέον ανταγωνιστικού περιβάλλοντος και για τη γεωργία.
- Η γεωπονική επιστήμη εξελίσσεται με γρήγορους ρυθμούς και οι ποσαρμογές στη γεωργία είναι από τη φύση τους δύσκολες.
Είναι λοιπόν αναγκαία τα παρακάτω μέτρα :
- Επαναπροσδιορισμός του ρόλου του γεωτεχνικού.
- Πυραμιδική διάταξη υπηρεσιών γεωργίας, για τη τήριξη των αγροτών σε όλο το εύρος του Γεωργικού Τομέα.
- Ερευνητική και εργαστηριακή στήριξη του έργου των γεωτεχνικών και των αγροτών σε συνεργασία με κέντρα εφαρμοσμένης έρευνας.
- Ανάλογη στελέχωση των νομαρχιακών υπρεσιών γεωργίας.
- Σύνδεση ΚΑΠ και Εθνικής Αγροτικής Πολιτικής κλπ
Ποιοτικός Ελεγχος
- Πρώτα από όλα πρέπει ο γεωργικός τομέας να αντιμετωπισθεί ως ενιαίος τομέας, που σημαίνει ότι και ο φορέας που θα τον χειρίζεται από πλευράς πολιτείας θα είναι ένας, το Υπ. Γεωργίας.
Τότε και ο Ε.Φ.Ε.Τ. και όλοι οι μηχανισμοί του Υπ. Ανάπτυξης ως προς τον Αγροτικό Τομέα θα περιέλθουν στο «Υπ. Γεωργίας και Τροφίμων» - Η υπόθεση της ποιότητας τω γεωργικών προϊόντων θα πρέπει να χαρακτηρισθεί «κοινό αγαθό» Και συνεπώς να τελεί υπό την προστασία της Πολιτείας.
Τότε θα μιλάμε για ουσιαστικό ποιοτικό έλεγχο. Οι σκέψεις αυτές δεν διεκδικούν το αλάθητο.
Φιλοδοξούν, όμως, να απτελέσουν ένα ακόμη ερέθισμα για συνέχιση του διαλόγου και ίσως να ευαισθητοποιήσουν κάποιους αρμόδιους, να σκύψουν με περισσότερη προσοχή πάνω στο πρόβλημα.
Πριν μας παρασύρει όλους στην καταστροφική του δίνη.
Γιάννης Παπατσάκωνας
