Κύριοι, σας κάλεσα σήμερα εδώ για να συζητήσουμε το 4ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, 2007-2013. Ήρθατε, είμαι βέβαιος, καλά προετοιμασμένοι για να διεκδικήσετε το δυνατόν μεγαλύτερο κομμάτι της πίτας για τον τόπο σας, όπως κάνετε δυο δεκαετίες τώρα, απ’ τα πρώτα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα του 1986. Ήρθα κι εγώ εξοπλισμένος με κυβερνητικά πλαφόν απορροφητικότητας και τεχνοκρατικά εγχειρίδια για να τεμαχίσω την πίτα με τις λιγότερες γκρίνιες. Μου είναι απολύτως σαφής ο αναποτελεσματικός τρόπος με τον οποίο διαχειρίστηκε η Κρήτη τα σημαντικά ποσά που της δόθηκαν τα τελευταία 20 ρόνια. Δείτε τα χάλια του ΒΟΑΚ και συγκρίνετέ τον με οποιοδήποτε ομόλογο νησί της Μεσογείου, με την Κύπρο πρώτα απ’ όλα. Δείτε το αίσχος με τα σκουπίδια. Δείτε την ενεργειακή τρύπα. Δείτε την υποβάθμιση του άλλοτε περίφημου κρητικού τοπίου. Δείτε τη σύγχυση που επικρατεί στον τουισμό. Δείτε την εικόνα των μνημείων μας. Δείτε τον εκβαρβαρισμό της κοινωνίας μας.
Επειδή δεν είμαι διατεθειμένος να συμβάλω σε μια ακόμη αναποτελεσματική για την Κρήτη διεκπεραίωση ενός σημαντικού κονδυλίου σάς προτείνω μια διλή υπέρβαση. Να βάλουμε στην άκρη, εγώ τα γραφειοκρατικά μου εγχειρίδια και σεις τους τοπικιστικούς διεκδικητικούς σας σχεδιασμούς και να μιλήσουμε επί τέλους πολιτικά. Ίσως έτσι καταφέρουμε να ανταποκριθούμε στις ανάγκες της Κρήτης και των Κρητικών, της Κρήτης συνολικά και τω Κρητικών συνολικά επαναλαμβάνω.
Τα προβλήματα της Κρήτης είναι κοινά και απαιτούν κοινή αντιμετώπιση, τα θέλγητρα της Κρήτης είναι κοινά και απαιτούν συντονισμένη ανάδειξη. Ας τραβήξουμε σήμερα μια γραμμή στη λειτουργία του Περιφερειακού Συμβουλίου κι ας αφήσουμε πίσω την Κρήτη που τσακώνεται για να διαιρέσει στα 4, ας δουλέψουμε για μια Κρήτη 4Χ4.
Εγώ ρισκάρω τη θέση μου, είμαι ειλικρινής. Ελπίζω να σας πείσω. Αν συνεννοηθούμε η Κρήτη θα ‘ναι σίγουρα κερδισμένη, αλλά και η αυτοδιοίκηση θα είναι κερδισμένη και η αιρετή περιφέρεια θα είναι πιο κοντά. Θα είμαι σύντομος. Υπάρχουν έργα που θέλουν πρωτίστως χρήματα και υπάρχουν δράσεις που θέλουν πρωτίστως αλλαγή νοοτροπίας. Για τα έργα που απαιτούν χρήματα προτείνω τους εξής στόχους-προτεραιότητες για την περίοδο 2007-2013.
– Μεταφορές. Ολοκλήρωση ΒΟΑΚ. Διαβάζεται ως Βόρειος Οδικός Άξονας αλλά και ως Βασική Οικονομική Αρτηρία Κρήτης. Προτεραιότητα στην παράκαμψη των οικισμών και των πόλεων για λόγους ασφαλείας. Προτεραιότητα στα τμήματα του που παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη υστέρηση σε μέση ωριαία ταχύτητα.
– Απορρίμματα. Ολοκληρωμένη διαχείριση σε επίπεδο Κρήτης. Το 2013 να μας βρει χωρίς καμιά ανεξέλεγκτη χωματερή με σύγχρονα προγράμματα ανακύκλωσης.
– Ενέργεια. Ας μην κοροϊδευόμαστε το ενεργειακό μας μοντέλο είναι σε αδιέξοδο. Σε 10 χρόνια θα θέλουμε διπλάσια ενέργεια. Είναι παραμύθι να πιστεύουν κάποιοι ότι θα κλείσουν τα αστικά εργοστάσια για να φουσκώνει μονόπαντα ο Αθερινόλακκος. Όταν κοτζάμ Σουηδία, και δεν είνι η μόνη, βάζει ως στόχο την απεξάρτηση απ’ τα ορυκτά καύσιμα δεν είναι δυνατόν η προικισμένη σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας Κρήτη να ποντάρει στο μαζούτ.
– Περιβάλλον, Μνημεία. Προστασία, συντήρηση, ανάδειξη. Είναι ακριβή υπόθεση, αλλά αξίζει τον κόπο. Και στο κάτω-κάτω το κέρδος θα είναι πολλαπλάσιο και όχι μόνο οικονομικό.
Για τις δράσεις που απαιτούν κυρίως αλλαγή νοοτροπίας προτείνω επιγραμματικά τους εξής στόχους, τους οποίους θα εξειδικεύσουμε προσεχώς.
– Συντήρηση. Η συντήρηση είναι μια προοδευτική υπόθεση. Αφορά τα πάντα, απ’ το φράγμα Μπραμιανών και το οδικό δίκτυο ως την προστασία από τις πυρκαγιές και το φυσιολατρικό μονοπάτι που αναδείξαμε πριν λίγα χρόνια κι έκτοτε εγκαταλείψαμε.
– Εξοικονόμηση, ορθολογική διαχείριση πόρων. Αφορά το νερό, τα σκουπίδια, την ενέργεια. Άλλοτε η μεγιστοποίηση της κατανάλωσης ήταν δείκτης πολιτισμού. Σήμερα είναι οι πολιτικές εξοικονόμησης.
– Διατροφική Ασφάλεια. Να δώσουμε στα προϊόντα της κρητκής γης αξιοπιστία και ποιότητα. Προώθηση των βιολογικών καλλιεργειών.
– Τουρισμός. Αντί η Κρήτη να σκηνοθετεί αμφιλεγόμενα θέλγητρα να βάλει τα δικά της αστέρια στον ποιοτικό και εναλλακτικό τουρισμό. Δεν είναι δυνατόν να επιδοτούνται τα υδροβόρα γκολφ και οι all ιnclusive μονάδες που προσφέρουν πρωινό με βουτυράκια Βελγίου.
– Παιδεία – Πολιτισμός. Τα άφησα τελευταία γιατί είναι τα πιο αποτελεσματικά πολιτικά εργαλεία. Θέλουν βεβαίως χρόνο για να αποδώσουν. Αλλά η αναστροφή της αρνητικής πορείας της κοινωνίας ης Κρήτης, η αντιμετώπιση των φαινομένων αυθαιρεσίας και παραβατικότητας, η αλλαγή των νοοτροπιών, η αυτονόητη εφαρμογή των νόμων θα γίνουν χέρι-χέρι με τους δασκάλους όλους των βαθμίδων, με τους ανθρώπους του πολιτισμού που η Κρήτη συνεχίζει να γεννά, με την αυτοδιοίκηση που πρπει να τους αξιοποιήσει. Το σχολικό εγχειρίδιο της Νομαρχίας Χανίων γραμμένο απ’ το Μίκη Θεοδωράκη δείχνει το δρόμο.
Άκουσα χθες το Γραμματικάκη σε μια εκδήλωση αφιερωμένη στον Κούνδουρο να λεει πως ο πατριωτισμός σε καιρό ειρήης είναι μια πολύ δύσκολη υπόθεση.
Ένα τέτοιο πατριωτισμό ζητώ να επιστρατεύσουμε για το καλό της Κρήτης, για το καλό της αυτοδιοίκησης.
Από μας εξαρτάται το 2013 να ζούμε σε μια καλτερη Κρήτη.
Αντώνης Ανηψητάκης
Πολιτικός μηχανικός,
επικεφαλής της Νομαρχιακής Κίνησης “το Λασίθι στην Πλώρη”
