«Άρατε πύλας οι άρχοντες υμών, και επάρθητε, πύλαι αιώνιοι, και εισελεύσεται ο βασιλεύς της δόξης. τις εστιν ούτος ο βασιλεύς της δόξης; …Κύριος δυνατός εν πολέμω… Κύριος των δυνάμεων αυτός εστιν ο βασιλεύς της δόξης» (Ψαλμ. 23, 7-10).
Αγαπητοί εν Χριστώ Αδελφοί και τέκνα φωτόμορφα της Εκκλησίας,
Χριστός Ανέστη!
Με τον νικητήριο αυτό παιάνα διασαλπίζει η Ορθόδοξη, Μία, Αγία του Χριστού Εκκλησία, τη νίκη του Χριστού κατά του θανάτου, του δεσμωτηρίου των ψυχών, του Άδη, και την ανατολή της νέας αιωνίας ζωής. Η λειτουργική πράξη της Εκκλησίας μιλά ζωντανά με το «Άρατε πύλας», τις οποίες άνοιξε ο Αναστάς Κύριος και αιώνιος Θεός και συνέτριψε μοχλούς αιωνίους ως νικητής της φθοράς και του θανάτου.
Με αυτά τα λόγια ανοίγουν διάπλατα οι πόρτες του ιερού Ναού και η πομπή των πιστών εισέρχεται θριαμβευτικά στο Ναό το βράδυ του Πάσχα. Έχει προηγηθεί η αρχή της ακολουθίας του Όρθρου της Κυριακής του Πάσχα. Η Ωραία Πύλη είναι κλειστή πριν τα μεσάνυκτα. Ο Ναός παραμένει χωρίς φώτα ως τάφος και Άδης σκοτεινός, μέχρι που ανοίγει η Ωραία Πύλη, και από την Αγία Τράπεζα, που συμβολίζει τον Τάφο του Χριστού, ο Ιερεύς μεταδίδει το Άγιον Φως στους πιστούς λέγοντας:
«Δεύτε λάβετε φως, εκ του ανασπέρου φωτός και δοξάσατε Χριστόν τον αναστάντα εκ νεκρών». Σ᾽ αυτήν την πρόσκληση οι πιστοί ανταποκρίνονται με πίστη και πολύ ζήλο και σπεύδουν αμέσως όλοι μαζί να ανάψουν τις λαμπάδες τους. Έπειτα κατευθύνονται έξω στον περίβολο του Ναού σχηματίζοντας ιερά πομπή με λάβαρα και εξαπτέρυγα, με την εικόνα του εκ τάφου αναστάντος Χριστού μπροστά, με θυμιατά και ψαλμωδίες, και αδειάζει τελείως ο Ναός.
Και οι δύο αυτοί χώροι εντός και εκτός του Ναού συμβολίζουν όλη τη φυσική δημιουργία, ολόκληρη την ανθρωπότητα, που αιώνες περίμενε τη λύτρωση και τον Λυτρωτή Ιησού Χριστό. Ο ιερός Ναός παραμένει άδειος τελείως, με ένα μόνο άνθρωπο μέσα, που αποκρίνεται ως ο αρχηγός του Άδη, και με κλειστές τις πύλες, οι οποίες συμβολίζουν τις κλειστές πύλες του Παραδείσου για τον άνθρωπο, που αποστάτησε και ζούσε χωρίς Χριστό.
Η ανάμνηση της εξορίας του ανθρώπου από τον Παράδεισο μας οδηγεί στην αναζήτηση του νέου Παραδείσου με τον Αναστάντα Χριστό. Πάνω στην εξέδρα διαβάζεται το ιερό Ευαγγέλιο με τους Μαθητές του Χριστού που βρήκαν τον τάφο κενό και άκουσαν από τον Άγγελο το «ουκ έστιν ώδε, αλλ᾽ ηγέρθη» (Λουκ. 24,6). Μετά πανηγυρικά ψάλλουμε όλοι μαζί το «Χριστός ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος», τον νικητήριο αυτό ύμνο που πλημμυρίζει τις ψυχές και χαροποιεί τις καρδιές των πιστών. Ο αναστάσιμος παιάνας αυτόματα με τις πανηγυρικές κωδωνοκρουσίες διαχέεται σ᾽ όλη την πόλη η το χωριό και στα πέρατα της οικουμένης. Στιγμές συγκίνησης, χαράς, αγαλλίασης, πίστης και ζωής αληθινής γιατί νίκησε ο Χριστός. Νίκησε την αμαρτία, τον θάνατο και το κράτος του διαβόλου και μαζί μ᾽ Αυτόν και όλοι εμείς οι ασθενικοί και αδύνατοι νικήσαμε με την πίστη στην πράξη και τη ζωή.
Και έρχεται η τρίτη πράξη, η πομπή μπροστά από τις κλειστές πόρτες του Ναού, όπου ο Ιερέας η Αρχιερέας φωνάζουν δυνατά το «Άρατε πύλας». Γίνεται συμβολικά η αναπαράσταση της καθόδου του Χριστού στον Άδη που άνοιξε τον κλειστό Παράδεισο. Ο Ναός που συμβολίζει τον Παράδεισο ανοίγει μετά την πίστη στον αναστάντα Χριστό. Ψάλλαμε όλοι μαζί το «Χριστός Ανέστη» με χαρούμενη φωνή και αναγνωρίσαμε- ομολογήσαμε ότι ο Χριστός νίκησε τον θάνατο με τον δικό Του θάνατο και χάρισε ακόμα και στους νεκρούς την ανάσταση. Και γι᾽ αυτό λέγει ο Ιερεύς, ανοίξετε τις κλειστές πύλες τις αιώνιες για να εισέλθει ο Βασιλεύς της δόξης, ο Χριστός.
Επιβεβαιώνει και ομολογεί τρεις φορές χτυπώντας δυνατά τις πόρτες του Ναού, όπως χτύπησε και έσπασε τις θύρες του Άδου και εισήλθε νικητής και Λυτρωτής ο Χριστός. Αυτός είναι ο μόνος Δυνατός εν πολέμω και Κύριος όλων των πνευματικών δυνάμεων, γι᾽ αυτό νίκησε τις πονηρές – σατανικές δυνάμεις του κακού. Υπάρχει τώρα ο Βασιλεύς της δόξης της επίγειας, της ουράνιας και της αιώνιας, που την χαρίζει σε όσους τον αναγνωρίζουν και τον ομολογούν Αρχηγό της ζωής τους και προσωπικό τους Σωτήρα και Λυτρωτή. Έτσι ανοίγουν οι πόρτες και γίνεται η θριαμβευτική είσοδος στον ολόφωτο Ναό, που τώρα συμβολίζει τον ανοικτό Παράδεισο για όλους τους πιστούς που ποθούν τη σωτηρία τους. Το επιβεβαιώνει η Αναστάσιμη Θεία Λειτουργία με τη συχνή επανάληψη του «Χριστός Ανέστη» που ψάλλεται από όλο το εκκλησίασμα.
Εδώ πρέπει να υπογραμμίσουμε και να καταλάβουμε ότι η αναστάσιμη Θεία Λειτουργία είναι αυτή που μαρτυρεί την παρουσία του Αναστημένου Χριστού. Είναι η συνέχιση των θεϊκών γεγονότων της ζωής του Χριστού εν μυστηρίω, δηλ. σε μυστηριακή οργανική σχέση όλων των εκκλησιαζομένων και η δυναμική παρουσία του μυστηρίου της εν χρόνω ζωής του Χριστού, όπως τελεί η αγία του Χριστού Εκκλησία. Γι᾽ αυτό η συμμετοχή μας είναι απαραίτητη, ουσιαστική. Έτσι ολοκληρώνεται ο αγώνας της νηστείας και της προσευχής με τη θεία Κοινωνία των αχράντων μυστηρίων, αυτού δηλ. του αγίου Σώματος και Αίματος του Χριστού, ως πηγή ζωής για όλους.
Διαφορετικά μένουμε στη λάμψη μιας φαινομενικής λαμπρής τελετής μετέχοντες τυπικά και από συνήθεια. Δυστυχώς δίνουμε μεγάλη σημασία μόνο στο πασχαλινό τραπέζι με την πανδαισία των εδεσμάτων. Επιστρέφουμε στην ύλη και στις ανάγκες της περιφρονώντας την άυλη Χάρη του Χριστού που και νεκρούς ανασταίνει. Μένει και πάλι ο Χριστός μόνος κατά το παράπονο που εξέφρασε πάνω στο σταυρό Του: «και εμέ μόνον αφήτε» (Ιωάν. 16,32). Ο,τι έπραξε το έπραξε για μας. Ο,τι είπε και δίδαξε το πραγματοποίησε για να δώσει τη Χάρη και τη δύναμη Του σ᾽ όλο τον άνθρωπο, ψυχή και σώμα μαζί, επίγεια και ουράνια ζωή. Και τελειώνει η Θεία Λειτουργία του Πάσχα με τον Κατηχητήριο Λόγο του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου η τον άγιο Λόγο, όπως λέει ο λαός μας: «Eί τις ευσεβής και φιλόθεος, απολαυέτω της καλής ταύτης και λαμπράς πανηγύρεως» και αναφέρει όλες τις κατηγορίες των πεσόντων, που περίμεναν και γεύτηκαν τα αγαθά της Ανάστασης του Χριστού, την αιώνια συγχώρηση και ζωή. Έτσι έγινε και είναι και δική μας Ανάσταση. Απαλλάχθηκαν «όσοι φόβω θανάτου δια πάντός του ζην ένοχοι ήσαν δουλείας» (Εβρ. 2,14-15).
Αγαπητοί μου Αδελφοί,
Όσοι δέχθηκαν τον θάνατο του Ιησού Χριστού κέρδισαν το τέλος του κόσμου της αμαρτίας και πίστευσαν στην αρχή ενός νέου Αδάμ, ενός νέου ανθρώπου και ενός νέου κόσμου. Κατάλαβαν ότι στην πτώση και την απομάκρυνση του ανθρώπου από τον Θεό, ο Θεός απαντά με τη θυσία του Υιού Του πάνω στο Σταυρό. Με τη Σταυρική θυσία έδωσε απλά τη συγχώρηση και επήλθε η συμφιλίωση Θεού και ανθρώπου. Δεν μπορούσε ο άνθρωπος να είναι σίγουρος για τη σωτηρία του. Έπρεπε να νικηθεί ο αιώνιος εχθρός του ανθρώπου, ο θάνατος και ο διάβολος. Αυτό έγινε μόνο με την αγία Του Ανάσταση. Αν δεν τελείωνε το έργο του πάνω στη γη με την αιώνια νίκη της αμαρτίας και του θανάτου και δεν καταργούσε τον Άδη, δεν θα ήταν πλήρης η σωτηρία του ανθρώπου, αλλά μάταιη η πίστη του (Α´ Κορ. 15,17).
Η αγάπη του Θεού δεν έχει σύνορα, αφού σταυρώθηκε για τους σταυρωτές Του, τους αρνητές και τους καθημένους «εν χώρα και σκια θανάτου» (Ματθ. 4,16). Κατήλθε στα βαθιά τάρταρα του Άδη και συνέτριψε πύλες και μοχλούς, και ελευθέρωσε όλες τις ταλαιπωρημένες ψυχές, που οι θρησκείες του κόσμου τούτου δεν μπόρεσαν να αποδεσμεύσουν, να γιατρέψουν, ν᾽ αγιάσουν και να λυτρώσουν. Αυτός είναι ο μόνος Κύριος, κραταιός και δυνατός, ο δυνατός νικητής κάθε μορφής πολέμου και ακαταστασίας, ο νικητής των εχθρικών σατανικών δυνάμεων. Ο νικητής της ζωής μας και του κόσμου παντός. Αυτή την πορεία του Χριστού ακολουθεί η αγία μας Εκκλησία, που θεμελίωσε ο Ίδιος και «πύλαι Άδου ου κατισχύσουσι αυτής» (Ματθ. 16, 18). Η Εκκλησία του Χριστού δεν προβάλλει ούτε αναπαύεται στα σχήματα του κόσμου τούτου, τις τελετές, τις τιμές, τις δόξες, ούτε ζει με ψεύτικους παραδείσους και με φτηνές υποσχέσεις αυτοδικαιωμένων ευσεβιστών. Είναι η Μητέρα των πονεμένων, των παραστρατημένων, των «αγραμμάτων” κατά κόσμον, μα κατά Θεόν σοφών, των εχθρών της και όλων των αμαρτωλών. Ο Ιησούς Χριστός ζει και σήμερα γι᾽ αυτό μπορούν να ζήσουν οι πάντες, οι εν μετανοία και προσευχή πολιτευόμενοι, και να απολαύσουν την προσωπική τους ανάσταση και την αιώνια ζωή. Υπάρχει και θα υπάρχει η Εκκλησία του Χριστού για να εισοδεύει τους ανθρώπους στον Παράδεισο και να τους καθιστά φίλους του Χριστού και συμπολίτες των Αγίων.
Με αυτές τις σκέψεις και τους πόθους, που απορρέουν εκ της Αρχιερατικής καρδίας μας «πέπεισμαι ότι ούτε θάνατος, ούτε ζωή, ούτε άγγελοι, ούτε αρχαί, ούτε δυνάμεις, ούτε ενεστώτα, ούτε μέλλοντα, ούτε βάθος, ούτε ύψωμα, ούτε κρίσις ετέρα δυνήσεται υμάς χωρίσαι εκ της αγάπης του Θεού εν Χριστώ Ιησού τω Κυρίω ημών» (Ρωμ. 8,30-33). Κανείς λοιπόν να μη θρηνεί τον θάνατο, τη φτώχεια και τα άλλα εφήμερα υλικά αγαθά, γιατί «εφάνη η κοινή βασιλεία». Κανείς να μην οδύρεται για τα πταίσματα που έπραξε, γιατί «συγγνώμη εκ του τάφου ανέτειλε». Κανείς τέλος να μη φοβάται ούτε αυτόν τον θάνατον, γιατί μας ελευθέρωσε ο του Σωτήρος θάνατος. Η επανάληψη της λέξης «κανείς» στον Κατηχητήριο Λόγο του Ιερού Χρυσοστόμου δίδει έμφαση και τονίζει το απόλυτο της βέβαιης πίστης που δημιουργεί η του Κυρίου Ανάσταση. Αντίθετα, όταν κλίνεται ο καθένας στον εαυτό του, τις ιδέες, τις προτιμήσεις και τις επιλογές του, παραμένει εγκλωβισμένος στη σχετικότητα της καθημερινότητας και χάνει το απόλυτο και σταθερό σημείο αναφοράς του στον Ιησού Χριστό και την Ανάστασή Του. Μόνο με τον θρίαμβο της πίστης και της νίκης του Χριστού ζούμε και τη δική μας ανάσταση, τον θρίαμβο της Αυτοζωής, της συναδελφοσύνης, της αλληλοκατανόησης, της συμπόρευσης μακρυά από τη βία, τους φανατισμούς, την τρομοκρατία, τους αλληλοσπαραγμούς. Γι᾽ αυτό ας ομολογήσουμε ότι «Ανέστη Χριστός και ζωή πολιτεύεται. Χριστός γαρ εγερθείς εκ νεκρών απαρχή των κεκοιμημένων εγένετο. Αυτώ η δόξα και το κράτος εις τους αιώνας των αιώνων». Αμήν!
Ἀδελφοί, «Χριστός Ανέστη»,
«Αληθώς Ανέστη» ο Κύριος!
Άγιον Πάσχα 2015
† Ο Ιεραπύτνης και Σητείας ΕΥΓΕΝΙΟΣ
Διάπυρος προς τον Αναστάντα Κύριον ευχέτης πάντων υμών
