Πέρασαν 23 χρόνια από την 22α Δεκεμβρίου 1992 που η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ όρισε με απόφασή της, την 22α Μαρτίου σαν Παγκόσμια Ημέρα του Νερού, όπως καθιερώθηκε στη συνδιάσκεψη του Οργανισμού για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη που πραγματοποιήθηκε στο Ρίο Ντε Ζανέϊρο της Βραζιλίας τον ίδιο χρόνο. Από τότε η ημερομηνία αυτή αποτελεί την αφορμή για μια σειρά εκδηλώσεων, κυρίως αναμνηστικού ή/και εκπαιδευτικού χαρακτήρα, που απευθύνεται κυρίως σε παιδιά και πολίτες.
Το νερό, προσιτό αγαθό στον ανεπτυγμένο κόσμο, έχει πολυποίκιλο χαρακτήρα: καλύπτει τα 3/5 της γήινης επιφάνειας, είναι ο απλούστερος ανόργανος διαλύτης, αποτελεί τη βάση ανάπτυξης της ζωής στο βιολογικό και κοινωνικό κύκλο αλλά και το κύριο μέσο κάθαρσης του υλικού κόσμου και εξαγνισμού στον υπερβατικό κόσμο. Όλοι οι πολιτισμοί και θρησκείες έχουν καθιερώσει σχετικές γιορτές για το υδάτινο περιβάλλον, τονίζοντας τη σπουδαιότητα της ύπαρξής του.
Τούτη όμως η μέρα συνηθίζεται για εορτασμό σε φορείς και χρήστες νερού που έχουν σχέση με αστικές και αγροτικές κυρίως χρήσεις, οι οποίες στο σύνολό τους χρησιμοποιούν μέρος του «γλυκού» νερού, που αποτελεί μόλις το 2,5% του νερού της Γης. Παράλληλα αποτελεί το ετήσιο χρονικό ορόσημο, για ανάδειξη του υδατικού ελλείμματος σε υπανάπτυκτες κυρίως χώρες του κόσμου, καθώς και των κινδύνων που συνεπάγεται η αλόγιστη χρήση του.
Οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης-Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) αποτελούν τους κύριους χρήστες δικτύων διανομής νερού στους Δήμους της Ελλάδας (εξαιρουμένων των κύριων βασικών πόλεων της χώρας που έχουν άλλης μορφής Επιχειρήσεις και ελάχιστων Δήμων που δε διαθέτουν ΔΕΥΑ) φροντίζοντας για την επάρκεια «φθηνού» νερού καλής ποιότητας, εξασφαλίζοντας την από κάθε σκοπιά ασφάλεια που συνεπάγεται η χρήση του, συντηρώντας και επεκτείνοντας στο μέγιστο βαθμό τα δίκτυα διανομής του και μεριμνώντας για την απόρριψή του, μέσα από ορθές πρακτικές καθαρισμού και διάθεσης προς όφελος του γενικότερου βιοτικού και αβιοτικού περιβάλλοντος.
Από τις 130 περίπου ΔΕΥΑ της χώρας, οι 118 συγκροτούν την Ένωση των ΔΕΥΑ της χώρας καλύπτοντας με τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους 5.200.000 κατοίκους, συνεργαζόμενες μεταξύ τους ανταλλάσοντας τεχνογνωσία και εμπειρίες.
Ζώντας πάνω από 20 μήνες την καθημερινότητα της ΔΕΥΑΑΝ και ερχόμενος σε επαφή με αντίστοιχες Επιχειρήσεις στην Κρήτη και την Ελλάδα εκτιμώ ότι έχω εγκλιματιστεί αρκετά στο χώρο ώστε να μπορώ να θεωρώ τον εαυτό μου περήφανο για τη συμμετοχή μου στο θεσμό, αν και το γενικότερο περιβάλλον μάλλον είναι «εχθρικό» ενίοτε δε και αλλόκοτο:Ο ιδρυτικός νόμος των ΔΕΥΑ τις χαρακτηρίζει σαν ΝΠΙΔ αλλά η λειτουργία τους στις σημερινές συνθήκες είναι πιο «δημόσια» κι από το δημόσιο, με κύριο χαρακτηριστικό την υπερβολική γραφειοκρατία. Τελευταία, υφίστανται φορολόγηση σχεδόν όπως οι επιχειρήσεις του αμιγώς ιδιωτικού τομέα, ενώ σε καμία περίπτωση δεν έχουν εμπορικό χαρακτήρα. Οι έλεγχοι που υφίστανται είναι συνεχείς και ενίοτε αυστηροί, αν και από το νομικό τους πλαίσιο προβλέπεται τακτικός ετήσιος έλεγχος από ορκωτούς λογιστές σε αντίθεση με άλλα νομικά πρόσωπα. Ο περιορισμός σε προσλήψεις προσωπικού δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο την ικανότητα ανάπτυξης δικτύων καθώς και την έγκαιρη επέμβαση ή την ευχερή αστυνόμευση του δικτύου διανομής.
Αντίθετα, σαν ο κύριος αναπτυξιακός βραχίονας του Δήμου πάνω σε θέματα διαχείρησης του υδατικού δυναμικού, απολαμβάνει υψηλής αναγνωρισιμότητας από τους πολίτες και στα πρόσωπα του στελεχικού και χειρωνακτικού δυναμικού της ο Δήμος απολαμβάνει τη δημόσια εμπιστοσύνη. Παρά τις δυσκολίες που συνεπάγονται οι προαναφερόμενες «αρνητικές» συνθήκες, η ΔΕΥΑ 24 ώρες το 24ωρο δηλώνει παρούσα σε κάθε βλάβη, σε κάθε σημείο της επικράτειάς της που θα της ζητηθεί, επιδιώκοντας τη βέλτιστη δυνατή και τάχιστη λύση του προβλήματος υποκαθιστώντας τη λειψανδρία της με το φιλότιμο των εργαζομένων της. Ιδιαίτερα για την περιοχή μας το καλοκαίρι, που με τον πολλαπλασιασμό του πληθυσμού, τα δίκτυα διανομής φθάνουν στα όρια της αντοχής τους, δοκιμάζοντας ταυτόχρονα φυσικές και ψυχικές αντοχές του ανθρώπινου δυναμικού υποστήριξής τους.
Όχι ότι οι άλλες μέρες είναι καλύτερες. Οι ίδιες είναι, απλά δεν αφήνεται η ένταση αυτή να φανεί στον «έξω» κόσμο, επιδιώκοντας – όσο είναι εφικτό – να μην αμαυρωθεί η δημιουργηθείσα καλή εικόνα που υπάρχει για τη ΔΕΥΑΑΝ. Προσπαθώντας καθημερινά να διαφυλάξουμε αυτά που η σημερινή μέρα επιδιώκει να αναδείξει, χωρίς υπερβολή: για τις ΔΕΥΑ η κάθε μέρα είναι ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ.
Μανόλης Καραβελάκης
Μηχανικός Μεταλλείων-Μεταλλουργός
Πρόεδρος ΔΕΥΑ Αγίου Νικολάου
