μια από τις ομορφιές του τόπου μας, πρωί - πρωί(και πράσσειν άλογα)

Δεν μπορεί… την ίδια απορία με εμένα θα έχουν και άλλοι σκέφτηκα. Πώς μπορεί δηλαδή σε μια εποχή οικονομικής κρίσης και άρα οξυμένης πολιτικής αντιπαράθεσης, να παρατηρείται τέτοια συναίνεση. Ποια δύναμη είναι άραγε αυτή που αναγκάζει τόσα κόμματα να συμφωνούν σχεδόν αυτολεξεί, ακόμα και λίγο πριν τη διενέργεια εκλογών (περίοδο δηλ που ακόμα και με το στανιό, κάποιες μάσκες διαφορετικότητας πρέπει να φορεθούν).

Και για του λόγου το αληθές παραθέτω τα παρακάτω ρηθέντα 1*ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ:Ανάπτυξη χωρίς σεβασμό στο περιβάλλον δεν είναι βιώσιμη. Ανάπτυξη που απορρέει από τη βεβήλωση του φυσικού πλούτου, την κατασπατάληση των φυσικών πόρων, την επιβάρυνση του περιβάλλοντος, είναι καταδικασμένη, όχι μόνο να καταρρεύσει, αλλά και να αποβεί καταστροφική.

2*ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ: Εμείς προτείνουμε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης, την «πράσινη οικονομία», που θα βασίζεται σε καθαρές πηγές ενέργειας, θα αναπτύσσει δεξιότητες πάνω στις νέες τεχνολογίες και θα καινοτομεί στις φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες.

3*ΤΣΙΠΡΑΣ: Σας θυμίζω ότι η μία από τις τρεις σημαίες στο έμβλημα του ΣΥΡΙΖΑ είναι η πράσινη. Για μας, η παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας πρέπει να συνδέεται άρρηκτα με μια στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη

Θα μου πείτε ότι η δύναμη που κάνει τόσα κόμματα να ενώνουν τις αντιλήψεις και τις φωνές τους, είναι η δύναμη της κοινής λογικής. Και πράγματι ακούγεται λογικοφανές, μια εποχή που υπάρχει ύφεση της καπιταλιστικής ανάπτυξης να επιδιωχθεί μια «άλλη» ανάπτυξη.  Έτσι η  «πράσινη ανάπτυξη» λανσάρεται σαν μια εναλλακτική πρόταση, που διασφαλίζει ταυτόχρονα την προστασία του περιβάλλοντος και τη φιλολαϊκή διέξοδο από την κρίση.

Μια στιγμή όμως. Γιατί η «πράσινη ανάπτυξη», είναι μια «άλλη» ανάπτυξη;

Στην «πράσινη ανάπτυξη» ποιά θα είναι η κινητήρια δύναμη. Μήπως θα είναι το καπιταλιστικό κέρδος που αυτή τη φορά θα φοράει το λευκό και άμωμο χιτώνα της προστασίας του περιβάλλοντος; Και πόσο θα προστατεύεται το περιβάλλον όταν το κέρδος σημαίνει:

α) Άναρχη ανάπτυξη που συνεπάγεται «υπερπαραγωγή» (σήμερα στις ΗΠΑ φτιάχνονται 3 εκ. περισσότερα αυτοκίνητα από αυτά που μπορούν να απορροφηθούν από τη κατανάλωση), υπερεκμετάλευση των φυσικών πόρων, υπερεκμετάλλευση της ανθρώπινης εργασίας, ανισόμετρη ανάπτυξη…κλπ

β) Εμπορευματοποίηση της γης, του νερού, της ενέργειας (με όποιο περιβαλλοντικό πρόβλημα και αν ασχοληθούμε, για παράδειγμα με την προστασία των ακτών, θα συναντήσουμε τελικά στη ρίζα του την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του μεγάλου κεφαλαίου)

Θα μου πουν κάποιοι φίλοι, (που δεν τους έχω πείσει ότι ο καπιταλισμός πνέει τα λοίσθια και πρέπει γρήγορα να ξεριζωθεί και να πάει στο καλό) βρε Βασίλη… και τι κακό έχει να ενισχυθεί η επιχειρηματικότητα που αφορά προϊόντα η τεχνολογίες φιλικές προς το περιβάλλον; Εγώ επιμένω ότι η καπιταλιστική αγορά δεν μπορεί να δώσει λύσεις σε προβλήματα που η ίδια δημιουργεί. Δύο παραδείγματα:

  • Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, είναι η δημιουργία της νέας αγοράς εμπορίου ρύπων στο πλαίσιο εφαρμογής του πρωτοκόλλου του Κιότο. Το συμπέρασμα από τα λίγα χρόνια λειτουργίας της, συμπύκνωσε πρόσφατα σε άρθρο της η συντηρητική εφημερίδα International Herald Tribune με τίτλο «Κάποιοι όμιλοι είχαν τεράστια κέρδη ενώ το κλίμα έχασε». Εμπόριο ρύπων δε σημαίνει τίποτε άλλο, στην ουσία, από το ότι οι βιομηχανίες αντί να πληρώσουν για να εγκαταστήσουν αντιρρυπαντική τεχνολογία, ώστε να εκπέμπονται λιγότεροι ρύποι στην ατμόσφαιρα, μπορούν να αγοράζουν το «δικαίωμα» να τη βομβαρδίζουν με περισσότερους ρύπους! Είναι ενδεικτικό ότι στο χρηματιστήριο ρύπων, από 30 δολάρια που στοίχιζε πριν από τρία χρόνια κάθε «δικαίωμα» αγοράς ενός τόνου διοξειδίου του άνθρακα, έφτασε πέρσι στα 2,7 δολάρια και σήμερα κυμαίνεται γύρω στο 1 δολάριο. Γιατί, λοιπόν, μια ρυπογόνα βιομηχανία να μην αγοράσει «δικαιώματα» ρύπανσης, που της κοστίζουν φτηνότερα, αντί να επενδύσει σε αντιρρυπαντική τεχνολογία; Αυτό είναι το «κατόρθωμα» του Κιότο, της ΕΕ και των μονοπωλίων.
  • Ταυτόχρονα η πρόταση της «πράσινης ανάπτυξης» προτείνει σαν διέξοδο τη μεταφορά των βαρών της κρίσης στις πλάτες των εργαζομένων. Προβλέπει παχυλές κρατικές ενισχύσεις στους μονοπωλιακούς ομίλους για την παραγωγή νέων πράσινων εμπορευμάτων, π.χ. λιγότερο ρυπογόνων «πράσινων» αυτοκινήτων. Κρατικές ενισχύσεις που θα προέλθουν από νέα αφαίμαξη του λαϊκού εισοδήματος. Οι συνθήκες εργασίας και οι εργασιακές σχέσεις για την παραγωγή αυτών των εμπορευμάτων δεν πρόκειται να αλλάξουν βέβαια προς το καλύτερο. Θα παραμείνουν οι μαύρες εργασιακές σχέσεις της προσωρινής και της μερικής απασχόλησης, του ελαστικού ωραρίου, της αύξησης του βαθμού εκμετάλλευσης των εργαζομένων. Επιπροσθέτως η λαϊκή οικογένεια θα οδηγηθεί σε νέα επιβάρυνση για να αντικαταστήσει το παλιό της αυτοκίνητο, να εκσυγχρονίσει το σπίτι της κλπ., σύμφωνα με τις νέες «πράσινες» προδιαγραφές.

Θα μου πουν πάλι κάποιοι φίλοι…καλά όλα αυτά, αλλά αυτές είναι οι ντιρεκτίβες που έρχονται από την Ευρωπαϊκή ένωση(ΕΕ) και δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς…Σωστά, αυτό σημαίνει άλλωστε «δημοκρατία» από τα πάνω (και έξω). Αυτός είναι κι ο λόγος πλήρους σύμπλευσης των κομμάτων του «Ευρωμονόδρομου». Σας καλώ όμως να σκεφτούμε: γιατί η ΕΕ έχει αναλάβει ένα πρωταγωνιστικό ρόλο στην «πράσινη ανάπτυξη»; Φοβάμαι πως η οικο-υστερία της ΕΕ και των εδώδιμων συνεργατών (τηλεοπτικών καναλιών, εφημερίδων, πολιτικών κομμάτων) είναι αποτέλεσμα ενδο-ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών. Αυτή είναι η γνώμη μου, είναι η γνώμη του ΚΚΕ, των δυνάμεων της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς…αλλά είναι και γνώμη πολλών μη Μαρξιστών οικονομικών παρατηρητών. Σύμφωνα με αυτή η ΕΕ υστερεί έναντι των ανταγωνιστών της στο γεωπολιτικό έλεγχο του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Η Γερμανία έχει κάνει σημαντικά βήματα στην παραγωγή σύγχρονων τεχνολογικά προϊόντων και στις εξαγωγές στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Η Γαλλία προωθεί «πράσινους» σταθμούς πυρηνικής ενέργειας για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών σε διεθνές επίπεδο. Αντίστοιχα στην αυτοκινητοβιομηχανία ΗΠΑ, Γαλλία και Γερμανία ανταγωνίζονται σχετικά με το ύψος των κρατικών πακέτων ενίσχυσης για την παραγωγή νέων υβριδικών – ηλεκτρικών αυτοκινήτων κλπ. Μέσα  στο κυκεώνα  των ανταγωνισμών, ο Ελληνικός καπιταλισμός συμμετέχει στην υλοποίηση των προειλημμένων αποφάσεων.                         
Στη χώρα μας ΝΔ και ΠΑΣΟΚ διαγκωνίζονται για το ποιος θα προσφέρει τα περισσότερα κίνητρα και τη μεγαλύτερη κρατική χρηματοδότηση στο μεγάλο κεφάλαιο για «πράσινες επενδύσεις» μέσα από το ΕΣΠΑ, τον Αναπτυξιακό Νόμο, την αντιλαϊκή φορολογική μεταρρύθμιση. Ηδη η κυβέρνηση διοχετεύει 5,5 δισ. ευρώ σ’ αυτές τις κατευθύνσεις μέσω του ΕΣΠΑ. Οι δυνάμεις του δικομματισμού στηρίζουν την «πράσινη επιχειρηματικότητα» και χρωματίζουν πράσινες τις αναδιαρθρώσεις που είχαν ήδη δρομολογήσει το προηγούμενο διάστημα, σύμφωνα με τη στρατηγική της Λισαβόνας. Π.χ. την κρατική στήριξη της ανάπτυξης του «ποιοτικού τουρισμού», των ξενοδοχείων πολυτελείας σε βάρος της κάλυψης των αναγκών της λαϊκής οικογένειας για διακοπές.

Αλλά και οι υπόλοιπες δυνάμεις του ευρωμονόδρομου, ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Οικολόγοι-Πράσινοι ζητούν από την κυβέρνηση να επιταχύνει την υλοποίηση των κοινοτικών στόχων, ιδιαίτερα σε σχέση με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με έμφαση στα αιολικά πάρκα. (Να επισημάνουμε εδώ ότι ο βαθμός διείσδυσης της αιολικής ενέργειας στο ενεργειακό σύστημα μιας χώρας δεν είναι σήμερα απεριόριστος, λόγω των συνεπειών στο κόστος ηλεκτροπαραγωγής και στην αξιοπιστία του συστήματος σε ώρες αιχμής, όπου δε διασφαλίζεται ότι τα αιολικά πάρκα θα λειτουργήσουν) Φυσικά κουβέντα δε γίνεται ούτε από τα κόμματα αυτά, για την πολύμορφη κρατική χρηματοδότηση των «πράσινων» επενδυτών και την κρατική αγορά του «πράσινου ρεύματος» σε πανάκριβες τιμές.

Συμπερασματικά θα ήθελα να προβληματιστούμε. Στην Τσεχία πέφτει (λόγο της οικονομικής κρίσης) η κεντροδεξιά κυβέρνηση, και όπως όλα δείχνουν θα τη διαδεχτεί ένας κεντροαριστερός συνασπισμός διανθισμένος με πολλές «πράσινες λύσεις» για όλα τα προβλήματα. Στην Λετονία έγινε ακριβώς το αντίθετο….Μια κεντροαριστερή κυβέρνηση έπεσε για να τη διαδεχθεί μια κεντροδεξιά με «πράσινες» λύσεις. Και ρωτάω: Για πόσα χρόνια ακόμα θα συμμετέχουμε κι εμείς στην ίδια κωμωδία.

Θα μου πείτε….και τι έγινε στο Σοσιαλισμό σου ρε Βασίλη. Τα σοβαρά φαινόμενα περιβαλλοντικής ρύπανσης, που καταγράφτηκαν στο παρελθόν σε σοσιαλιστικές χώρες, σχετίζονται με την αποδυνάμωση του κεντρικού σχεδιασμού και του εργατικού ελέγχου, με την παράλληλη ενίσχυση της εμπορευματικής παραγωγής. Άρα:

  • Είναι απαραίτητος ένας κεντρικός σχεδιασμός της οικονομίας με βάση την εξυπηρέτηση των κοινωνικών αναγκών (αξιοπρεπούς διαβίωσης-υγείας-προστασίας της φύσης) κι όχι με βάση το κέρδος το οποίο κινεί σήμερα και τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα.
  • Αποκλειστικά δημόσιος φορέας ύδρευσης και εφαρμογή από το κράτος ολοκληρωμένης υδατικής πολιτικής που θα αφορά την έρευνα, την προστασία, τις χρήσεις και την αξιοποίηση των υδάτινων πόρων με γνώμονα τις λαϊκές ανάγκες
  • Πάλη ενάντια στην «απελευθέρωση» του τομέα ενέργειας, για Ενιαίο, αποκλειστικά Κρατικό Φορέα Ενέργειας, ο οποίος θα αποτελεί λαϊκή περιουσία, θα αξιοποιήσει τις εγχώριες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, θα επιδοτεί την σχετική έρευνα στα δημόσια Πανεπιστήμια και θα προσανατολίσει την αξιοποίηση του φυσικού αερίου στην οικιακή χρήση.
  • Και προπαντός εργατικός-κοινωνικός έλεγχος σε όλες τις παραπάνω δράσεις- καμία εκχώρηση αυτού του δικαιώματος σε κρατικούς λειτουργούς που θα δρουν στο όνομα του λαού αλλά χωρίς αυτόν.

Συγνώμη για τη πολυλογία αλλά ήθελα να πω πολλά, επηρεασμένος από τη θεατρική παράσταση «Ο Μαρξ στο Σόχο», ένα άρθρο του Μ. Παπαδόπουλου στον «Ρίζο» και την ζοφερή κατάσταση ενός ετοιμοθάνατου συστήματος, που δεν πρέπει να παρασύρει την ανθρωπότητα στο μνήμα του.

Βασίλης Χατζηδάκης

Print Friendly, PDF & Email

Από manos