του Μιχάλη Χωραφά
Κατά την διάρκεια των τελευταίων μηνών παρατηρείται μια πρωτοφανής παραγωγικότητα στη σύνταξη και ψήφιση νέων νομοθετημάτων με ιδιαίτερα μεγάλο ποσοστό αυτών να αφορούν στον κλάδο των μηχανικών και της ακίνητης περιουσίας. Ενδεικτικά παρατίθενται ορισμένα:
- Ενεργειακές μελέτες και επιθεωρήσεις
- Η προστασία της βιοποικιλότητας
- Τακτοποίηση Η.Χ.
- Ρύθμιση αυθαιρέτων
- Νέοι μειωμένοι όροι δόμησης στους οικισμούς
- Αλλαγή του τρόπου έκδοσης αδειών
- Κατάργηση της παραχώρησης δρόμων σε οικισμούς
- Αλλαγή του τρόπου περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων
- Καθορισμός προδιαγραφών για τα σύνθετα τουριστικά καταλύματα (σε διαβούλευση) και
- Κατηγόριες και περιεχόμενο χρήσεων γης (σε διαβούλευση).
Η ποσότητα αυτή δεν αποτελεί α priori αρνητικό στοιχείο, όμως αν τα νομοθετήματα εξεταστούν προσεκτικά, πραγματικά είναι απορίας άξιον όλοι όσοι τα ψηφίζουν πως και πότε ενημερώνονται αναλυτικά και κατανοούν σε βάθος τις αλλαγές οι οποίες επέρχονται. Πιστεύω ακράδαντα ότι ακόμα και εξειδικευμένοι επιστήμονες στα αντικείμενα αυτά θα χρειάζονταν περισσότερο χρόνο για να κατανοήσουν τις συνέπειες.
Σκοπός όμως του άρθρου είναι να εστιάσει σε μια κοινή συνιστάμενη των περισσότερων νόμων λαμβάνοντας αφορμή από τον τελευταίο αναφερόμενο, δηλαδή το προεδρικό διάταγμα που βρίσκεται σε διαβούλευση και αφορά στις «κατηγορίες και περιεχόμενο χρήσεων γης». Το διάταγμα γενικά θα επιφέρει μια τακτοποίηση των χρήσεων γης, δηλαδή με απλά λόγια θα καθορίζει ζώνες (περιοχές) όπου θα εγκαθίστανται τουριστικές δραστηριότητες, άλλες ζώνες για γεωργικές/κτηνοτροφικες δραστηριότητες άλλες ζώνες για βιοτεχνικές/βιομηχανικες δραστηριότητες κτλ. Αυτά θεωρητικά κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση και ήταν εδώ και δεκαετίες απαίτηση του τεχνικού κόσμου αλλά και του συντάγματος. Όμως η παγίδα σε αυτό το ΠΔ είναι η θέση της κατοικίας. Μελετώντας τα άρθρα 14 &15 γίνεται αντιληπτό ότι πλέον ουσιαστικά απαγορεύεται η κατοικία σε εκτός σχεδίου περιοχές .
Αυτή η απαγόρευση είναι το σκληρότερο οικονομικό μέτρο που έχει ληφθεί έως σήμερα καθώς απαξιώνονται περιουσίες. Το σοκ ολοκληρώνεται με το άρθρο 16 που αναφέρεται στην άμεση εφαρμογή του προεδρικού διατάγματος σε επίπεδο οικοδομικών αδειών. Ενώ δηλαδή κάθε εξειδικευμένος χωροτάκτης μηχανικός θα ανέμενε τη σταδιακή εφαρμογή του ΠΔ με την εναρμόνιση ΓΠΣ ή ΣΧΟΟΑΠ που θα ολοκληρώνονταν μετά από λίγα χρόνια, αυτό εφαρμόζεται ΑΜΕΣΑ και καταργεί την ανέγερση κατοικιών σε εκτός σχεδίου περιοχές.
Ο συνδυασμός των δυο παραπάνω είναι καταστροφικός για την άξια της ακίνητης περιούσιας του Έλληνα. Καλώς η κακώς, η ανάπτυξη των τελευταίων δεκαετιών ευνόησε την εκτός σχεδίου δόμηση ανεβάζοντας την άξια περιοχών εκτός σχεδίου. Σε αυτά τα δεδομένα προσαρμόστηκαν όλοι, πραγματοποιώντας αγορές εκτός σχεδίου με υψηλές άξιες επιδιώκοντας την κάλυψη των οικιστικών/οικογενειακών αναγκών ή επενδύοντας σε γη που ποτέ δεν έχανε την άξια της. Όλα αυτά με αυτό το ΠΔ καταρρέουν απότομα , δεδομένου ότι όλες αυτές οι άξιες δημιουργήθηκαν με γνώμονα την δημιουργία κατοικιών. Αυτό το ΠΔ ακολουθεί άλλα νομοθετήματα που στόχευσαν στη μείωση της αξίας της ακίνητης περιουσίας του Έλληνα (η προστασία της βιοποικιλότητας, κατάργηση παραχωρήσεων δρόμων εντός οικισμού, μείωση Σ.Δ. εντός οικισμού) αλλά είναι πολύ σκληρότερο και μαζικότερο από τα προηγούμενα. Αν συνδυάσουμε όλα τα παραπάνω με τα μέτρα για τη συνεχή μείωση της άξιας της δομημένης γης (έκτακτο τέλος ηλεκτροδοτούμενων επιφανειών, αυξημένος φόρος μεγάλης ακίνητης περιούσιας) το συμπέρασμα εξάγεται αβίαστα. Γίνεται αντιληπτό ένα μεθοδευμένο σχέδιο εκμηδενισμού της ακίνητης περιούσιας του Έλληνα.
Τέτοια μέτρα δεν δικαιολογούνται από την κρίση, ούτε από καμία προσπάθεια εξοικονόμησης πόρων ή ενίσχυσης της οικονομίας του κράτους παρά μόνο από διάθεση εκποίησης των προνομιακών εκτάσεων της χώρας μας σε ξένους επενδύτες που θα τις αγοράσουν με χαμηλά τιμήματα δεδομένης τόσο της αδυναμίας εκμετάλλευσης τους ως κατοικίες από τους ιδιοκτήτες όσο και της αυξανόμενης λιτότητας που πιθανότατα θα αναγκάσει τους ιδιοκτήτες να πουλήσουν.
Σε κάθε περίπτωση και για αν μην παρεξηγηθώ, δεν υποστηρίζω την διαιώνιση της εκτός σχεδίου δόμησης που έχει επιφέρει αναμφισβήτητα δεινά στο φυσικό τοπίο και περιβάλλον της χώρας μας, αλλά για να προηγηθεί η κατάργηση της πρέπει πρώτα να συντελεστούν ορισμένες προϋποθέσεις, όπως κυρίως η ολοκλήρωση των πολεοδομικών και χωροταξικών μελετών αλλά και η δημιουργία δασολογίου και ολοκλήρωση του κτηματολογίου στα οποία η πολιτεία έχει αποτύχει παταγωδώς, παρά τα τεράστια ποσά που έχει λάβει από την Ε.Ε. Η κατάργηση πρέπει να γίνει σταδιακά και με προϋπόθεση την παροχή φθηνής πολεοδομημένης γης στους πολίτες. Τα αναρίθμητα παραδείγματα πολεοδομικών μελετών (που μεταφράζονται σε εκατοντάδες χιλιάδες χαμένα ευρώ) που έχουν ριζώσει εδώ και δεκαετίες στα συρτάρια των γραφείων του Υπουργείου θα έπρεπε να προβληματίζουν περισσότερο τους ειδικούς και όχι το πώς να απαξιωθεί η ακίνητη περιουσία. Για τους σκοπούς αυτούς θεωρώ ότι οι τεχνικοί αλλά και όλοι οι πολίτες γενικότερα πρέπει να αντισταθούν σθεναρά στο σχέδιο αυτό που θα έχει καταστροφικές συνέπειες για όλους μας.
Μιχάλης Χωραφάς
Πολιτικός Μηχανικός ΑΠΘ
