«…Δι᾿ ημάς γαρ εγεννήθη παιδίον νέον, ο προ αιώνων Θεός» (Κοντάκιον εορτής).
Αγαπητοί μου αδελφοί και τέκνα εν Κυρίω αγαπητά,
Υμνούμε και δοξάζουμε τον εν Τριάδι Θεό, που μας αξίωσε και φέτος να φθάσουμε στη μεγάλη εορτή της κατά σάρκα Γεννήσεως του Σωτήρος Χριστού, η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο γεγονός όλων των αιώνων, την αρχή και την «Μητρόπολιν των εορτών», όπως την ονομάζει ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος. Ο «προ αιώνων Θεός» γεννιέται ως «Παιδίον νέον» για όλους τους ανθρώπους και για τον καθένα χωριστά. Ο Χριστός «γεννάται» ως άνθρωπος εφάπαξ, αλλά μέσα στην Εκκλησία, που είναι το σώμα του Χριστού, Αυτός σαρκώνεται διαχρονικά, ξαναγεννιέται, φανερώνεται, βιώνεται και εορτάζεται μυστηριακώς στο παρόν.
Η Εκκλησία με τους ωραιότατους ύμνους μας βοηθά να μεταφερθούμε νοερά στο σπήλαιο της Βηθλεέμ, να ατενίσουμε με τα όμματα της ψυχής μας τον Ενανθρωπήσαντα Θεό, να Τον προσκυνήσουμε με ευγνωμοσύνη μαζί με τους ταπεινούς ποιμένες και τους σοφούς μάγους, και να Τον δοξολογήσουμε συνοδεύοντας τους αγγέλους, εκπληττόμενοι από το μέγα Μυστήριο: Πως ο Δημιουργός των απάντων και «ο δρακί την πάσαν έχων κτίσιν», δηλ. Αυτός που κρατά το σύμπαν στην παλάμη Του, νηπιάζει, σμικρύνεται, προσλαμβάνει τη θνητή ανθρώπινη φύση μας και φανερώνεται ως αδύναμο Βρέφος· πως «ο άσαρκος σαρκούται, ο Λόγος παχύνεται, ο αόρατος οράται και ο αναφής ψηλαφάται, και ο άναρχος άρχεται»; (ύμνος Εσπερινού 26ης Δεκεμβρίου, ποίημα Ιωάννου Δαμασκηνού).
Σύμφωνα με τον ιερό υμνογράφο, η σάρκωση του Χριστού, η οποία είναι αδιαμφισβήτητο ιστορικό γεγονός, καθώς έχουν διασωθεί πολλές μαρτυρίες ιστορικών της εποχής για το πρόσωπο του Ιησού, αποτελεί μυστήριο «ξένον και παράδοξον», το «απ’ αιώνος απόκρυφον, και αγγέλοις άγνωστον μυστήριον». Λόγω της πλήρους ανατροπής των φυσικών νόμων παραμένει ακατάληπτο και «πάντα νουν ανθρώπου υπερβαίνει» κατά τον Μ. Βασίλειο. Δεν ερευνάται με τη λογική, αλλά φανερώνεται, κατά το δυνατόν, σ αὐτούς που με πίστη το δέχονται και το προσκυνούν.
Στο πρόσωπο του Χριστού ενώθηκαν ασύγχυτα και αδιαίρετα η θεία με την ανθρώπινη φύση. Με την ενανθρώπησή Του ο Υιός και Λόγος του Θεού έλαβε όλα τα συστατικά της φθαρτής και θνητής ανθρώπινης φύσης, πλην της αμαρτίας, γιατί με το όμοιο θέλει να θεραπεύσει το όμοιο, καθώς «το απρόσληπτον και αθεράπευτον» σύμφωνα με τον άγιο Γρηγόριο τον Θεολόγο.
Η Αγία Γραφή περιγράφει τη σάρκωση του Θεού ως κένωση, δηλ. ως άδειασμα, ταπείνωση και πτώχευσή Του. «Εαυτόν εκένωσε μορφήν δούλου λαβών» (Φιλ. 2,7) αναφέρει χαρακτηριστικά ο Απ. Παύλος. Είναι γεγονός ύψιστης ταπείνωσης και άκρας συγκατάβασης. Ο «Θεός εφανερώθη εν σαρκί» (Α Τιμ. 3,16) και ομολογουμένως «μέγα εστι της ευσεβείας μυστήριον» (Α´ Τιμ., 3,16). Ο Αιώνιος, Απρόσιτος και Ακατάληπτος Θεός «ενηνθρώπησε», γεννήθηκε ως άνθρωπος από σάρκα και αίμα (Εβρ. 2,14), «μετέσχε του ημετέρου φυράματος», δηλ. της δικής μας ανθρώπινης φύσεως, «ίνα ημείς θεοποιηθώμεν» κατά τον Μέγα Αθανάσιο. Ο «Ήλιος της δικαιοσύνης», ο Άναρχος και Άκτιστος Θεός, «ο αεί Ων», γεννάται εκ της Παρθένου Μαρίας και εισέρχεται μέσα στον χρόνο για να χαρίσει το πνευματικό φως σε εκείνους που κατοικούσαν στο πυκνό σκοτάδι της ασέβειας και τους σκίαζε ο θάνατος (Ματθ. 4,16), για να θεραπεύσει το «μέγα τραύμα» τον άνθρωπο, δηλ. τον εγωϊσμό, τη φιλαυτία και την ανυπακοή των πρωτοπλάστων και των ανθρώπων όλων των γενεών, και να μας ανοίξει ξανά τον Παράδεισο.
Αγαπητοί μου αδελφοί,
Το μήνυμα των Χριστουγέννων για ειρήνη, χαρά, ομόνοια, καταλλαγή, αγάπη και ενότητα των ανθρώπων που εξαγγέλει ο Νηπιάσας Χριστός παραμένει τραγικά επίκαιρο στις μέρες μας, που η αξία του ανθρωπίνου προσώπου συνεχώς ευτελίζεται και απαξιώνεται ως εικόνα του Θεού. Δυστυχώς και πάλι ηχεί η κλαγγή των όπλων, άμαχοι σκοτώνονται, συνάνθρωποί μας συνεχώς εκπατρίζονται και μεταναστεύουν, και σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη επικρατούν η ανασφάλεια, η ανισότητα, η κοινωνική αδικία και φαινόμενα βίας, μίσους, εκφοβισμού, εκμετάλλευσης, καταπίεσης και καταδυνάστευσης των αδύναμων από τους ισχυρούς.
Εύχομαι εγκάρδια να αξιωθούμε να ζήσουμε αληθινά Χριστούγεννα, για να γεννηθεί μέσα μας, να σκηνώσει και να κατοικήσει μόνιμα στις καρδιές μας ο Νηπιάσας Κύριος μας Ι. Χριστός. Και όπως οι τρεις Μάγοι Του προσέφεραν δώρα, χρυσό, λιβάνι και σμύρνα, και εμείς από δοξολογία και ευγνωμοσύνη να προσφέρουμε σ᾽ Εκείνον το τριμερές της ψυχής μας, τον νου, την καρδιά και τη βούλησή μας, και να γίνουμε ταπεινοί μαθητές Του. Γιατί όποιος ενωθεί με τον Χριστό από αυτή τη ζωή, θα είναι ενωμένος μαζί Του τώρα και πάντα και στους ατελεύτητους αιώνες. Αμήν!
Αδελφοί, Χριστός Ετέχθη!
Αληθώς Ετέχθη! Χριστούγεννα 2023
† Ο Ιεραπύτνης και Σητείας ΚΥΡΙΛΛΟΣ
Διάπυρος προς τον Ενανθρωπήσαντα Σωτήρα ευχέτης όλων σας