Του Πρωτ. Ευαγγέλου Παχυγιαννάκη
Λίγοι είναι εκείνοι που ζούνε τη ζωή του πνεύματος μέσα στη φύση. Κι όποιος αγνοεί αυτή την ομορφιά, που παρέχει απλόχερα το μεγαλείο της φύσεως, στερείται και του μεγαλείου της ζωής. Φύγαμε από τον καθαρό αέρα του βουνού και της θάλασσας και κλειστήκαμε μέσα στις αναθυμιάσεις των καυσαερίων και στους θορύβους των μηχανών. Και μέσα σε όλα αυτά εκείνο που συνεχώς χάνεται είναι το πνεύμα. Το Πνεύμα με το Π κεφαλαίο. Το Πνεύμα το Άγιο που «ζωογονεῖ πᾶσαν τήν κτίσιν».
«Ἁγίῳ Πνεύματι πᾶσα ἡ κτίσις καινουργεῖται παλινδρομοῦσα εἰς τὸ πρῶτον», διαβάζομε στους Αναβαθμούς του α΄ ήχου. Δηλαδή, με την ανακαινιστική και αναπλαστική δύναμη του Αγίου Πνεύματος όλη η κτίση αναπλάθεται και ανατρέχει στην προπτωτική της ομορφιά και ευγένεια. Λάμπει μέσα στο φως. Και ο άνθρωπος μαζί με την φύση ολόκληρη αναδύεται θεοειδής και θεόμορφος, γίνεται δηλαδή πνευματέμφορος.
Όλα μέσα στη χάρη του Αγίου Πνεύματος γεμίζουν φως, γίνονται φως. Μια όμορφη, αναγεννημένη πνευματική ψυχή περιγράφει τὶ είναι η ζωή: «Ήταν πρωί. Η τρελή συναυλία των πουλιών έφτανε στο κατακόρυφό της. Χαρούμενη ήταν η ανοιξιάτικη μέρα, μεθυστικές οι μυρουδιές των λουλουδιών… το κατάπευκο δάσος με της άνοιξης τη φλόγα και του ήλιου τη θαλπωρή, όλα ανάσαιναν και ξυπνούσαν… Την ώρα αυτή ένα μικρό αηδονάκι, που λουζόταν στις αχτίνες του ήλιου, φώναξε μ’ όλη του τη φωνή στ’ άλλα πουλιά: «ψάλτε, παιδιά, η ζωή είναι τραγούδι…»
Τότε ακούστηκε η φωνή μιας πολύχρωμης πεταλούδας να λέει φιλώντας τα μυριόχρωμα λουλούδια: «Φίλοι μου, η ζωή είναι απόλαυση…!»
«Λάθος! Η ζωή είναι κόπος και μόχθος». Είπε ένα μυρμήγκι, που προσπαθούσε να τραβήξει ένα βαρύ φορτίο. « Ἡ ζωή πρέπει να ’ναι διαρκής εργασία», παρατήρησε η μέλισσα, συλλέγοντας βιαστικά το νέκταρ των λουλουδιών. «Ἡ ζωή είναι δόξα», φώναξε από ψηλά ο αετός, ενώ γύμναζε τα φτερά του. «Ὀχι! Η ζωή είναι σοφία και μονάχα ο σοφός ζη πραγματικά», πρόσθεσε η κουκουβάγια.
Και τότε, μια ανθρώπινη φωνή διέκοψε όλους και η φωνή αυτή έλεγε: «Μάθετε, αγαπητοί κάτοικοι της πολιτείας του δάσους, πως η ζωή δεν είναι άλλο παρά αγάπη κι όποιος αγαπά ζη πραγματικά».
Η ιστορία των φτερωτών κατοίκων του δάσους για τη φιλοσοφία της ζωής είναι κι η ιστορία των ανθρώπων. Πανανθρώπινος πόθος, ζωντανή και φλέγουσα είναι η επιθυμία όλων των ανθρώπων για μια ζωή ειρήνης, χαράς, δικαιοσύνης και αγάπης. Μα για να γίνει αυτό πρέπει να σπουδάσει κανείς στο μυρίπνοο περιβόλι όπου υπάρχουν όλοι οι γλυκόχυμοι καρποί του Αγίου Πνεύματος και μ’ αυτούς να θρέψει την ψυχή και τη ζωή του.
Ο Άγιος Πορφύριος, ο Καυσοκαλυβίτης, περιγράφει μια τέτοια αγιοπνευματική εμπειρία μέσα στο δάσος. «Μιά μέρα», διηγείται, « ένα πρωινό προχώρησα μόνος μου στο παρθένο δάσος. Όλα, δροσισμένα από την πρωινή δροσιά, λαμπύριζαν στον ήλιο. Βρέθηκα σε μια χαράδρα. Την πέρασα. Κάθισα σ’ ένα βράχο. Δίπλα μου κρύα νερά κυλούσαν ήσυχα κι έλεγα την ευχή. Ησυχία απόλυτη. Τίποτα δεν ακουγόταν. Σε λίγο, μέσα στην ησυχία ακούω μια γλυκιά φωνή, μεθυστική, να ψάλλει, να υμνεί τον Πλάστη. Κοιτάζω, δεν διακρίνω τίποτα. Τελικά, απέναντι σ’ ένα κλαδί βλέπω ένα πουλάκι· ήταν αηδόνι. Κι ακούω το αηδονάκι να κελαηδάει, να σχίζεται· μάλλιασε, που λέμε, η γλώσσα του, φούσκωσε απ’ τους λαρυγγισμούς ο λαιμός του.
Αυτό το πουλάκι το μικροσκοπικό να κάνει κατά πίσω τα φτερά του, για να έχει δύναμη και να βγάζει αυτούς τους γλυκύτατους τόνους, αυτή την ωραία φωνή και να φουσκώνει ο λάρυγγάς του! Πώ, πώ, πώ! Να ’χα ένα ποτηράκι με νερό, για να του πήγαινα να πίνει και να ξεδιψάει!
Μου ήρθαν δάκρυα στα μάτια. Τα ίδια εκείνα δάκρυα της Χάριτος που κυλούσαν αβίαστα και τα οποία απέκτησα απ’ τον γερο – Δημά. Ήταν η δεύτερη φορά που το δοκίμαζα. Δεν μπορώ να σας μεταφέρω αυτά που ένιωσα. Αυτά που αισθάνθηκα. Σας φανέρωσα, όμως, το μυστήριο. Και σκεπτόμουν: Γιατί το αηδονάκι να βγάζει αυτούς τους λαρυγγισμούς; Γιατί να κάνει αυτές τις τρίλιες; Γιατί να ψάλλει αυτό το υπέροχο άσμα; Γιατί, γιατί, γιατί… Γιατί να ξελαρυγγιάζεται; Γιατί, γιατί, για ποιο σκοπό; Μήπως περιμένει να το επαινέσει κανείς; Όχι, βέβαια, εκεί κανείς δεν θα το κάνει αυτό». Μόνος μου φιλοσοφούσα.
Πόσα δεν μου είπε το αηδονάκι! Και πόσα του είπα μες στη σιωπή: «Αηδονάκι μου, ποιος σου είπε ότι εγώ θα περνούσα από δω; Εδώ κανείς δεν πλησιάζει. Είναι τόσο απρόσιτο το μέρος. Πόσο ωραία κάνεις χωρίς διακοπή το καθήκον σου, την προσευχή σου στον Θεό! Πόσα μου λες, αηδονάκι μου, πόσα με διδάσκεις! Θεέ μου, συγκινούμαι. Αηδόνι μου, μου δείχνεις με το κελάηδημά σου πώς να υμνώ τον Θεό, μου λες χίλια, πολλά, πάρα πολλά…».
Το αηδονάκι μα κι ο Άγιος Πορφύριος και η φύση ολόκληρη ήταν όλα λουσμένα μέσα στη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Ο ησυχαστικός Άγιος Πορφύριος γεμάτος από το Άγιον Πνεύμα εβίωνε τον καρπό της αγάπης του στην τέλεια ησυχία του δάσους, όπως και στην πολυθόρυβη πολιτεία της Αθήνας. Εμείς, γιατί γκρινιάζομε; Μήπως μας λείπει το Άγιον Πνεύμα;
