Ο Κωσταντής του Χωραφονικολή
ο Κωνσταντής τραγουδά Ερωτόκριτο στο REX το 2006

Πέρασαν 40 μέρες που ο Κωσταντής ο Χωραφάς μας άφησε χρόνους και μια ιδιαίτερη κληρονομιά. Ήταν από τους τελευταίους παλιούς μερακλήδες βοσκούς που ήξερε να τραγουδά τον Ερωτόκριτο από μνήμης!  Μερακλής στη τυροκομική του (δημιουργούσε δεν έφτιαχνε απλά τυριά) συχνά κατέβαινε στην Κριτσά μ΄ένα κεφαλάκι τυρί στο χέρι να δει τους φίλους του και να πιει μια ρακί. Η επίσκεψη κρατούσε όσο να φαγωθεί το τυρί!

Αν κάποιος του ζητούσε να τραγουδήσει Ερωτόκριτο, τραγουδούσε ολόκληρο κεφάλαιο! Διότι όπως έλεγε  για να γίνει κατανοητή μια ιστορία πρέπει να ολοκληρώνεται το κεφάλαιο και να μην ΄πομένει μισό. Ο Κωσταντής όπως και κάθε λαϊκός που ήξερε τον Ερωτόκριτο από μνήμης, τον τραγουδούσε,  ποτέ δεν τον απήγγειλε. Γι΄αυτόν  ο Ερωτόκριτος δεν ήταν ένα λογοτεχνικό κείμενο μα ένα τραγούδι. Και ο τρόπος να το κρατήσει στη μνήμη του ήταν να το τραγουδάει με μια απλή επαναλαμβανόμενη μελωδία που δημιουργήθηκε στο πέρασμα του χρόνου από λαϊκούς ανθρώπους.

Όπως άλλωστε και όλα τα πολύστιχα δημοτικά τραγούδια (αφηγηματικά, ρήμες κ.λ.π.) τραγουδιόνται και δεν απαγγέλλονται. Κάποια από αυτά, όπως κι ο Ερωτόκριτος είναι ιδιόμελα, έχουν την δικιά τους μελωδία.  Και με αυτή την μελωδία ο στίχος αποκτά ζωή, έκφραση και διάρκεια στο χρόνο.  Ο Κωσταντής όταν τραγουδούσε τον Ερωτόκριτο ήταν τόσο εκφραστικός με τις κινήσεις του προσώπου του,  των χεριών του και με την εξαιρετική άρθρωση του λόγου του και τους τονισμούς του,  που έκανε τον ακροατή του συμμέτοχο στη δημιουργία εικόνων και συναισθημάτων.

Όταν το 2006 υλοποιήθηκε ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την μετάφραση του Ερωτόκριτου στη γαλλική γλώσσα, ο τότε αντιδήμαρχος πολιτισμού Μανώλης Θραψανιώτης κατάφερε με δικές του ενέργειες, να παρουσιαστεί η ολοκλήρωση και το αποτέλεσμα του προγράμματος  στον Άγιο Νικόλαο, σε μια εξαιρετική και ανεπανάληπτη εκδήλωση-συναυλία στο ΡΕΞ (21 Μαϊου2006).  Αφού προηγήθηκε η γνωριμία όλων των συντελεστών του προγράμματος με τον Κωσταντή στον Κρούστα, θεωρήθηκε  αυτονόητο και συμφωνήθηκε να ξεκινήσει  αυτός με το τραγούδι του την συναυλία! Αφού ολοκλήρωσε το τραγούδι του (από μνήμης πάντα) και καταχειροκροτούμενος ευχήθηκε σε όλους τους παρευρισκόμενους αιώνιο έρωτα!

Ο Κωσταντής του Χωραφονικολή μας άφησε μια κληρονομιά στους δύσκολους καιρούς που ζούμε. Μια κληρονομιά που παραδίδεται στις επόμενες γενιές ,αρκεί κάποιος να μπορεί και να θέλει να την παραλάβει. Η καλλιέργεια της μνήμης, η υλοποίηση της ανάγκης έκφρασης, το τραγούδι, η προφορικότητα. Έτσι προκαλούνται όμορφα συναισθήματα και χαμόγελα σαν κι αυτά που μονίμως χαρακτήριζαν την έκφραση του προσώπου  του κάθε φορά που τραγουδούσε τον Ερωτόκριτο.  Κωσταντή κάποιοι από εμάς που σε πράξαμε δεν χρειάζεται να σου κάνουμε μνημόσυνα, είσαι μέσα στη σκέψη μας γιατί μπήκες στην καρδιά μας με τον μοναδικό τρόπο σου.  Κάθε φορά που σε ανακαλούμε στη μνήμη μας είναι κι ένα μνημόσυνο. Έχουμε να πούμε πράγματα για σένα, για τον τελευταίο (;) βοσκό που τραγουδούσε  τον Ερωτόκριτο από μνήμης. Και ποιος ξέρει, μπορεί να εξακολουθείς να τον τραγουδάς εκεί που είσαι.

 Γιατί «φαίνεται να περνά καλά άνθρωπος σαν ΄ποθάνει,

για δεν εγιάγυρε κιανείς παράπονα να κάνει!»   Γιώργης Λαγκαδινός

Print Friendly, PDF & Email

Από giorgos