του ΓΙΩΡΓΟΥ ΕΜΜ. ΜΕΝΕΓΑΚΗ
Τα τελευταία χρόνια μετά την αλλαγή των δεδομένων του τουρισμού στην περιοχή μας, αλλά ιδίως μετά την τελματώδη κατάσταση της περσινής σεζόν, κυριαρχεί ένας έντονος προβληματισμός. Πραγματικά, πρέπει να κάνουμε κάτι, αλλιώς ο ¶γιος Νικόλαος και οι πολίτες του οδηγούνται σε οικονομικό μαρασμό. Εκκινούμενος από αυτή τη διαπίστωση προσπάθησα στο προηγούμενο άρθρο μου να καταδείξω την αναγκαιότητα λήψης μέτρων που θα βοηθήσουν στην ανόρθωση του τουρισμού, επικεντρώνοντας στην ανάγκη άρσης του καθεστώτος της «κορεσμένης τουριστικής ζώνης» για να μπορέσουν να κατασκευαστούν νέες ευέλικτες μικρομεσαίες μονάδες με υψηλή ποιότητα παροχής υπηρεσιών και της αποπεράτωσης του οδικού δικτύου προς το αεροδρόμιο. Όμως οι άμεσες κινήσεις που πρέπει να γίνον από πλευράς κράτους, δεν εξαντλούνται σ’ αυτά.
Οι ανάγκες της δεκαετίας του ’70 που ήταν ουσιαστικά η εναρκτήρια εποχή της τουριστικής ανάπτυξης του τόπου, καθόρισαν και τη γενικότερη ξενοδοχειακή ανάπτυξη η οποία με τη σειρά της έχει α κάνει με το αν μας προτιμούν τα ταξιδιωτικά γραφεία του εξωτερικού ή όχι. Εκείνη την εποχή, αναπτύχθηκαν μικρομεσαίου μεγέθους ξενοδοχεία τα οποία κάλυπταν τις απαιτήσεις των τότε τουριστών οι οποίες ήταν πολύ μικρότερες από τις σημερινές. Θεωρήθηκε ότι θα είχαν μια προοπτική βιωσιμότητας ως μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις κυρίως με τη μορφή Ανωνύμων Εταιρειών. Μάλιστα λόγω φορολογικών κινήτρων τη δεκαετία ’75-’85, συστάθηκαν πολλές μικρές Α.Ε. που διαθέτει κάθε μία από ένα μικρό ξενοδοχείο.
Τη δεκετία του ’80 και μέχρι το 1988, οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ, χωρίς προγραμματισμό και μάλλον με έναν πρόχειρο τρόπο ευνόησαν την κατασκευή ακόμα μικρότερων ξενοδοχείων ακόμη και με κίνητρα από τα ΜΟΠ, σαν και αυτά που βρίσκονται μέσα στην πόλη του Αγίου Νικολάου τα οποία όμως τη σημερινή εποχή θεωρούνται εντελώς ξεπερασμένα και γι’ αυτό δεν λειτουργούν εδώ και χρόνια.
Η εποχή έχει αλλάξει. Είναι γεγονός ότι δεν καταφέραμε να προσαρμοστούμε σε επαρκή βαθμό με τις σύγχρονες ανάγκες του τουρισμού και γι’ αυό περνάμε αυτή την κρίση. Τα περισσότερα ξενοδοχεία όπως είναι από παλιά, δεν μπορούν να καλύψουν τις σύγχρονες ανάγκες υπηρεσιών. Όμως δεν μπορούμε να καθόμαστε με σταυρωμένα χέρια. Πρέπει να πιέσουμε τους αρμόδιους ώστε να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα για την απόσυρη των παλιών ξενοδοχείων – που αποτελεί και προγραμματική δήλωση του Υπουργού Τουρισμού. Τα μέτρα που πρέπει να παρθούν αφορούν κυρίως την ευρύτερη περιοχή του Αγίου Νικολάου αλλά πρέπει να δοθεί προσοχή διότι υπάρχουν αντικειμενικές δυσκολίες που μόνο με την παρέμβασ του κράτους μπορούν να λυθούν. Στην ουσία χρειάζεται κατασκευή νέων μονάδων αλλά για να γίνει αυτό απαιτείται πρώτα μια γενναία μεταποίηση ορισμένων παλιών και η απόσυρση των υπολοίπων.
Πιο συγκεκριμένα: Τα μικρά και μεσαία ενοδοχεία της δεκαετίας του ‘70 και του ’80 όπως αναφέρθηκε, άρχισαν να λειτουργούν κυρίως με τη μορφή μικρών Α.Ε. Με το σημερινό φορολογικό καθεστώς, αν μια παλιά ξενοδοχειακή Α.Ε. αποφασίσει να διαλυθεί θα πρέπει να πληρώσει σχεδόν όσα θα πλήρωνε για να αγοράσει το ξενδοχείο. Αποτέλεσμα αυτού είναι να «στέκουν» κλειστά τα παλιά ξενοδοχεία και να μην υπάρχει ενδιαφέρον για νέες επενδύσεις. Αν το κράτος με κανονιστική ρύθμιση επιτρέψει τη φθηνή διάλυση των Α.Ε. αυτών, τότε μπορεί να γίνει πραγματικότητα η απόσυρση των παλιών ξενοδοχείων. Κι αυτό διότι οι ιδιοκτήτες τους θα μπορέσουν εύκολα να μεταποιήσουν τα παλιά κτίρια και να τα διαθέσουν για αστική χρήση, φέρνοντας χρήμα στην αγορά δηλαδή ανοίγοντας το δρόμο για την κατασκευή νέων ξενοδοχειακών μονάδων που να έχουν τα σύγχρονα .
Μαζί μ’ αυτό, θα πρέπει να αντιμετωπιστεί και το πρόβλημα των όρων δόμησης του παρελθόντος, διότι και αυτό δυσκολεύει την απόσυρση των παλιών ξενοδοχείων. Σε πολλές περιοχές εντός Οικισμών (όπως στο Ίστρο, την Αμμουδάρα, την Ελούντα και την Πλάκα) αν κάποιος θελε να χτίσει στο οικόπεδό του το σπίτι του, μπορούσε μέχρι επιφάνεια 400 τετραγωνικών. Στις ίδιες περιοχές για όσους ήθελαν να χτίσουν ένα μεσαίου μεγέθους ή ένα μικρό ξενοδοχείο, τους δινόταν άδεια μέχρι 1000 και 2000 τετραγωνικά. Όπως είναι ευνόητο δεν μπορούν αυτά τα παλιά ξενοδοχεία των 1000 και 2000 τετραγωνικών, απλώς να μετατραπούν σε αστικής χρήσης χωρίς να υπάρξει κάποια νομοθετική ρύθμιση. Μια καλή λύση θα ήταν να δοθούν νομοθετικά κίνητρα (ενδεχομένως με κάποια εισφορά από τους ιδιοκτήτες) για τη μετατροπή των παλιών ξενοδοχείων σε ακίνητ αστικής χρήσης. Έτσι μπορεί να προχωρήσει η απόσυρση και σ’ αυτές τις περιοχές με αποτέλεσμα να αρχίσει μια νέα τουριστική ανάπτυξη.
Λύσεις υπάρχουν, το ζήτημα είναι κατά πόσο έχουμε την πρόθεση να τις διεκδικήσομε και τελικά να ις επιβάλλομε. Δεν μας αξίζει να εγκαταλείψομε τον τόπο μας στους σχεδιασμούς όσων δεν ενοχλούνται με την προοπτική να υπάρχουν στην περιοχή μας μόνο οι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις ντόπιων ή και ξένων συμφερόντων και οι υπόλοιποι να είμαστε θεατές ή υπάλληλοί τους. Εκτός από αυτό, εάν δεν κινητοποιηθούμε, θα απογοητεύονται όλο και περισσότερο οι νέοι άνθρωποι και τελικά θα θεωρείται σαν «ιδανικό» η θέση στο Δημόσιο, όπως ήδη διαφαίνεται. Ας κάνουμε κάτι λοιπόν από τη στιγμή που και η σημερινή κυβέρνηση έχει ως βασική της πολιτική τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες πρέπει να αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά της νέας τουριστικής ανάπτυξης του τόπου μας.
Ο Γ. Μενεγάκης, είναι πολιτευτής της Ν.Δ., πρώην Δήμαρχος Αγίου Νικολάου.
