Έπεσε πριν από λίγες μέρες η αυλαία των 11ων Πανελλήνιων Μαθητικών Καλλιτεχνικών Αγώνων με την πανελλήνια φάση των Αγώνων Θεάτρου και Ζωγραφικής, που έγιναν στην Αθήνα το τελεταίο δεκαήμερο του Ιουνίου. Αυτή τη φορά οι διακρίσεις των μαθητών της Κρήτης ήταν μεγάλες και σημαντικές: ένα 1ο Βραβείο στο Σύγχρονο Θέατρο από την θεατρική ομάδα του 1ου Ενιαίου Λυκείου Ιεράπετρας με την παράσταση του έργου του Νικηφόρου Βρεττάκου «Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη»,
και ένα 2ο Βραβείο στην Ζωγραφική με το έργο του μαθητή του 5ου ΤΕΕ Ηρακλείου Μάρκου Σμυρνάκη.
Παρουσία της Υπουργού Παιδείας κας Μαριέττας Γιαννάκου, η τελετή απονομής των βραβείων έγινε στις 27 Ιουνίου στην νέα αίθουσα όπερας ου Μεγάρου Μουσικής. Ο εκπληκτικός αυτός χώρος που εγκαινιάστηκε εκείνη την ημέρα- γέμισε από τα νιάτα της Ελλάδας που είχαν ξεχωρίσει για το ταλέντο, το μεράκι και την αγάπη τους για την Τέχνη. Μέσα σε μια ζωντανή και κεφάτη ατμόσφαιρα, οι μαθητές πανηγύρισαν τη νίκη τους, χειροκρότησαν τους άλλους, κάποιοι έκλαψαν, αλλά πάνω απ όλα έδειξαν ότι ξέρουν να υπηρετούν επάξια και τις Τέχνες και το θεσμό του «ευ αγωνίζεσθαι». Η τελετή ολοκληρώθηκε με την παράσταση που διακρίθηκε με το 1ο Βραβείο στο Αρχαίο Δράμα.
Στους Πανελλήνιους Αγώνς Ζωγραφικής συμμετείχαν όσα έργα μαθητών είχαν διακριθεί σε επίπεδο περιφέρειας με 1ο,2ο και 3ο βραβείο. Η κριτική επιτροπή απένειμε βραβεία διαχωρίζοντας τους μαθητές Γυμνασίων από αυτούς των Λυκείων ΤΕΕ, ενώ το θέμα ήταν κοινό και είχε τίτλο «Εικόνες του σήμερα». Μ ένα ολόλαμπρο ήλιο να δεσπόζει στο βάθος του δρόμου που διασχίζει την πόλη, το έργο του Μάρκου Σμυρνάκη από το 5ο ΤΕΕ Ηρακλείου ξεχώρισε όχι μόνο για τον φωτεινό και αισιόδοξο τρόπο με τον οποίο απέδωσε το σήμερα, αλλά και για την τεχνική του, αποσπώντας έτσι το 2ο Πανελλήνιο Βρβείο στην κατηγορία των Λυκείων ΤΕΕ. Όσο για τους Αθηναίους, είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν την ματιά των νέων για τον σημερινό κόσμο, καθώς όλα τα έργα είχαν εκτεθεί στον εκθεσιακό χώρο του Αττικού Μετρό στο Σύνταγμα.
Στους Αγώνες Θεάτρου συμμετείχαν 10 σχολεία με παραστάσεις Αρχαίου Δράματος, και 21 σχολεία με έργα του ευρύτερου σύγχρονου θεατρικού ρεπερτορίου (πρόκειται για ξεχωριστές κατηγορίες). Μέσα σε αυτά υπήρχαν σχολεία από την Κύπρο και, για πρώτη φορά φέτος, από την Αυστραλία που εκπροσώπησε τον απόδημο Ελληνισμό. Όλες αυτές ι μαθητικές παραστάσεις είχαν διακριθεί με 1ο βραβείο στους Αγώνες που διοργανώθηκαν τον Απρίλιο σε κάθε περιφέρεια. Στους Αγώνες της Κρήτης δεν υπήρχαν καθόλου συμμετοχές στο Αρχαίο Δράμα, έτσι ο τόπος μας εκπροσωπήθηκε μόνο στο Σύγχρονο Θέατρο από το 1ο Ενιαίο Λύκειο Ιεάπετρας.
Η «Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη» είχε αφήσει, ήδη με την παράσταση που δόθηκε στα Χανιά, άριστες εντυπώσεις και κρυφές ελπίδες για πανελλήνια διάκριση. Τελικά οι προσδοκίες δεν διαψεύστηκαν αφού η ποιότητα της προσέγγισης, η αρτιότητα της παράστασης και η εκπληκτική σκηνική απόδοση ενός δύσκολου έργου -στο οποίο δεσπόζει ο ποιητικός λόγος- συγκίνησε βαθιά και τους θεατές και την κριτική επιτροπή. Στο τέλος κοινό και κριτική επιτροπή χειροκροτούσαν όρθιοι με δάκρυα στα μάτια. Και δεν ήταν τόσο ο λόγος του Νικηφόρου Βρεττάκο που τους είχε αγγίξει, όσο η «ψυχή» που έδιναν σ αυτό το λόγο οι μαθητές του 1ου Ε. Λυκείου Ιεράπετρας. Η υπόθεση τοποθετείται λίγο μετά τη Άλωση. Καμπάνες χτυπούν πένθιμα. Ο κόσμος σε ένα τόπο που θυμίζει καμένη γη αναζητά διέξοδο στην απελπισία. Η ελπίδα αρχίζει να διαφαίνεται όταν ένας αγγελιοφόρος φωνάζει «ουκ εάλω». Οι γέροντες βγάζουν το πλήθος από το αδιέξοδο αποδεικνύοντας με το Λόγο τους ότι «ουκ εάλω η βασιλεύουσα ψυχή των Ελλήνων». Για το έργο αυτό ο Νικηφόρος Βρεττάκος βραβεύτηκε το 1982 με το 1ο Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Έχει ανεβαίει μόνο μια φορά από τον Μάνο Κατράκη στο Ηρώδειο το 1984 …
Οι μαθητές που συμμετείχαν σε αυτή την προσπάθεια είναι οι: Στέλλα Καρατζόγλου, Μαρία Κουτσελάκη, Μαριαλένα Λεοντίδου, Σταύρος Βασαρμίδης, Χρυσή Ζερβού, Μαρία Κωστάκη, Ράνια Τζώρτζη, Ειρήνη Χρυσοφάκη, Ειρήνη Χαδάκη, Μαρία Θεοδωρίδου, Μαρία Αθενάκη, Μιχάλης Κουναλάκης, Γιώργος Αγγελάκης, Γιώργος Αχλάτης, Θανάσης Τζανάκης, Κάλλια Ατζαράκη, Εμμανουέλα Χαρδάκη, Μιχάλης Βάβουλας, Αριάδνη Σοφία Πατεράκη.
Με συντονιστές τους καθηγητές τους, την Σοφία Κονταξάκη, φιλόλογο, που έκανε ην σκηνοθεσία και είχε την γενική επιμέλεια της παράστασης, και τον Αλέξανδρο Καραφωτιά, επίσης φιλόλογο, σε ρόλο βοηθού σκηνοθέτη, οι μαθητές της θεατρικής ομάδας δούλεψαν με θέληση και υπομονή. Έμαθαν να κοπιάζουν, να συνεργάζονται. Κατάλαβαν ότι το θέατρο είναι συναισθματα, δράση, έλεος και φόβος και κάθαρση μαζί, κατάλαβαν ότι είναι τρόπος ζωής … Και μέσα απ όλα αυτά «βίωσαν» την ιστορία της Ελλάδας, οδηγούμενοι σε μια αισιόδοξη και ελπιδοφόρα σύγχρονη ελληνική συνείδηση.
Η εμπειρία των 11ων Πανελλήνιων Μαθητικών Καλλιτεχνικών Αγώνων, τώρα που τα φώτα της ράμπας έχουν πια σβήσει, έδειξαν έμπρακτα αυτό που λέει χαρακτηριστικά η Στέλλα Καρατζόγλου, μαθήτρια του 1ου Ενιαίου Λυκείου Ιεράπετρας: «Τα καταφέραμε! Αποδείξαμε για άλλη μια φορά πως οι νέοι εκείνοι με τα σκισμένα τζιν και το ζελέ στα μαλλιά είαι παρόντες. Μπροστά και πάνω στη σκηνή . Εμείς έχουμε δύναμη, ψυχή. Προσπαθήσαμε και προσπαθούμε. Το δείξαμε και θα το δείχνουμε.»
Στους Πανελλήνιους Αγώνς Ζωγραφικής συμμετείχαν όσα έργα μαθητών είχαν διακριθεί σε επίπεδο περιφέρειας με 1ο,2ο και 3ο βραβείο. Η κριτική επιτροπή απένειμε βραβεία διαχωρίζοντας τους μαθητές Γυμνασίων από αυτούς των Λυκείων ΤΕΕ, ενώ το θέμα ήταν κοινό και είχε τίτλο «Εικόνες του σήμερα». Μ ένα ολόλαμπρο ήλιο να δεσπόζει στο βάθος του δρόμου που διασχίζει την πόλη, το έργο του Μάρκου Σμυρνάκη από το 5ο ΤΕΕ Ηρακλείου ξεχώρισε όχι μόνο για τον φωτεινό και αισιόδοξο τρόπο με τον οποίο απέδωσε το σήμερα, αλλά και για την τεχνική του, αποσπώντας έτσι το 2ο Πανελλήνιο Βρβείο στην κατηγορία των Λυκείων ΤΕΕ. Όσο για τους Αθηναίους, είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν την ματιά των νέων για τον σημερινό κόσμο, καθώς όλα τα έργα είχαν εκτεθεί στον εκθεσιακό χώρο του Αττικού Μετρό στο Σύνταγμα.
Στους Αγώνες Θεάτρου συμμετείχαν 10 σχολεία με παραστάσεις Αρχαίου Δράματος, και 21 σχολεία με έργα του ευρύτερου σύγχρονου θεατρικού ρεπερτορίου (πρόκειται για ξεχωριστές κατηγορίες). Μέσα σε αυτά υπήρχαν σχολεία από την Κύπρο και, για πρώτη φορά φέτος, από την Αυστραλία που εκπροσώπησε τον απόδημο Ελληνισμό. Όλες αυτές ι μαθητικές παραστάσεις είχαν διακριθεί με 1ο βραβείο στους Αγώνες που διοργανώθηκαν τον Απρίλιο σε κάθε περιφέρεια. Στους Αγώνες της Κρήτης δεν υπήρχαν καθόλου συμμετοχές στο Αρχαίο Δράμα, έτσι ο τόπος μας εκπροσωπήθηκε μόνο στο Σύγχρονο Θέατρο από το 1ο Ενιαίο Λύκειο Ιεάπετρας.
Η «Λειτουργία κάτω από την Ακρόπολη» είχε αφήσει, ήδη με την παράσταση που δόθηκε στα Χανιά, άριστες εντυπώσεις και κρυφές ελπίδες για πανελλήνια διάκριση. Τελικά οι προσδοκίες δεν διαψεύστηκαν αφού η ποιότητα της προσέγγισης, η αρτιότητα της παράστασης και η εκπληκτική σκηνική απόδοση ενός δύσκολου έργου -στο οποίο δεσπόζει ο ποιητικός λόγος- συγκίνησε βαθιά και τους θεατές και την κριτική επιτροπή. Στο τέλος κοινό και κριτική επιτροπή χειροκροτούσαν όρθιοι με δάκρυα στα μάτια. Και δεν ήταν τόσο ο λόγος του Νικηφόρου Βρεττάκο που τους είχε αγγίξει, όσο η «ψυχή» που έδιναν σ αυτό το λόγο οι μαθητές του 1ου Ε. Λυκείου Ιεράπετρας. Η υπόθεση τοποθετείται λίγο μετά τη Άλωση. Καμπάνες χτυπούν πένθιμα. Ο κόσμος σε ένα τόπο που θυμίζει καμένη γη αναζητά διέξοδο στην απελπισία. Η ελπίδα αρχίζει να διαφαίνεται όταν ένας αγγελιοφόρος φωνάζει «ουκ εάλω». Οι γέροντες βγάζουν το πλήθος από το αδιέξοδο αποδεικνύοντας με το Λόγο τους ότι «ουκ εάλω η βασιλεύουσα ψυχή των Ελλήνων». Για το έργο αυτό ο Νικηφόρος Βρεττάκος βραβεύτηκε το 1982 με το 1ο Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Έχει ανεβαίει μόνο μια φορά από τον Μάνο Κατράκη στο Ηρώδειο το 1984 …
Οι μαθητές που συμμετείχαν σε αυτή την προσπάθεια είναι οι: Στέλλα Καρατζόγλου, Μαρία Κουτσελάκη, Μαριαλένα Λεοντίδου, Σταύρος Βασαρμίδης, Χρυσή Ζερβού, Μαρία Κωστάκη, Ράνια Τζώρτζη, Ειρήνη Χρυσοφάκη, Ειρήνη Χαδάκη, Μαρία Θεοδωρίδου, Μαρία Αθενάκη, Μιχάλης Κουναλάκης, Γιώργος Αγγελάκης, Γιώργος Αχλάτης, Θανάσης Τζανάκης, Κάλλια Ατζαράκη, Εμμανουέλα Χαρδάκη, Μιχάλης Βάβουλας, Αριάδνη Σοφία Πατεράκη.
Με συντονιστές τους καθηγητές τους, την Σοφία Κονταξάκη, φιλόλογο, που έκανε ην σκηνοθεσία και είχε την γενική επιμέλεια της παράστασης, και τον Αλέξανδρο Καραφωτιά, επίσης φιλόλογο, σε ρόλο βοηθού σκηνοθέτη, οι μαθητές της θεατρικής ομάδας δούλεψαν με θέληση και υπομονή. Έμαθαν να κοπιάζουν, να συνεργάζονται. Κατάλαβαν ότι το θέατρο είναι συναισθματα, δράση, έλεος και φόβος και κάθαρση μαζί, κατάλαβαν ότι είναι τρόπος ζωής … Και μέσα απ όλα αυτά «βίωσαν» την ιστορία της Ελλάδας, οδηγούμενοι σε μια αισιόδοξη και ελπιδοφόρα σύγχρονη ελληνική συνείδηση.
Η εμπειρία των 11ων Πανελλήνιων Μαθητικών Καλλιτεχνικών Αγώνων, τώρα που τα φώτα της ράμπας έχουν πια σβήσει, έδειξαν έμπρακτα αυτό που λέει χαρακτηριστικά η Στέλλα Καρατζόγλου, μαθήτρια του 1ου Ενιαίου Λυκείου Ιεράπετρας: «Τα καταφέραμε! Αποδείξαμε για άλλη μια φορά πως οι νέοι εκείνοι με τα σκισμένα τζιν και το ζελέ στα μαλλιά είαι παρόντες. Μπροστά και πάνω στη σκηνή . Εμείς έχουμε δύναμη, ψυχή. Προσπαθήσαμε και προσπαθούμε. Το δείξαμε και θα το δείχνουμε.»
Η υπεύθυνη πολιτιστικών θεμάτων δ/νσης δ/θμιας εκπ/σης ν. Λασιθίου,
Ελένη Κοντουδάκη
Από τις 10 έως και τις 13 Μαΐου 2005 πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα η πανελλήνια φάση των Μαθητικών Αγώνων Μουσικής και Χορού όπου συμμετείχαν όσοι μαθητές διακρίθηκαν με 1ο Βραβείο σε κθε περιφέρεια της Ελλάδας. 2000 μαθητές σε συμφωνικές και φιλαρμονικές ορχήστρες, μαντολινάτες, χορωδίες, οργανικά και φωνητικά σύνολα παραδοσιακής μουσικής, ψαλμό, παραδοσιακό, έντεχνο και λαϊκό τραγούδι, σε ομάδες χορού, έδωσαν το παρόν στο μεγαλύτερο πολιτιστικό γεγονός της ελληνικής εκπαίδευσης.