Μόνο ψευδείς εντυπώσεις για την αρχαιοελληνική δωρική πόλη της Λατούς (προς τιμήν της Λητούς, δωριστί Λατούς, μητέρας του Απόλλωνα) αποκομίσαμε από το 11ο επεισόδιο της τηλεοπτικής σειράς ‘’ Καρτ Ποστάλ ‘’, βασισμένου στο ομώνυμο βιβλίο της Χίσλοπ.
Δύο (2) φορές η Λατώ αποκαλείται «χωριό» και, επιπλέον, χαρακτηρίζεται ως «καταφύγιο για γυναίκες που αγαπούσαν άλλες γυναίκες», τα δε παιδιά στην Λατώ ήταν «αποτέλεσμα βιασμών» αλλά, ευτυχώς κατά την Χίσλοπ, τα περιέθαλπε το «χωριό» αυτό.
Όλα, όμως, αυτά ουδεμία ιστορική τεκμηρίωση έχουν αλλά μαρτυρούν μόνο ένα ανιστόρητο, επιπόλαιο και απλώς «πιασάρικο» (κατά το κοινώς λεγόμενο) δυτικό πνεύμα. Κατ’ αρχάς η Χίσλοπ αγνοεί την αρχαιοελληνική «πόλιν», δηλαδή την συντεταγμένη κοινότητα των πολιτών, ανεξαρτήτως του μεγέθους του πληθυσμού, που είναι το δευτερεύον, ακόμη και αν υποτεθεί ότι η Λατώ είχε πολύ μικρό πληθυσμό, ως υπονοεί, χωρίς τεκμηρίωση, η Χίσλοπ. Πέραν τούτου, ουδεμία ιστορική πηγή, είτε πρωτογενή (οι επιγραφές των κρητικών πόλεων και τα λοιπά αρχαιολογικά ευρήματα) είτε δευτερογενή (οι Αρχαίοι Συγγραφείς), μαρτυρεί ότι η Λατώ ήταν «καταφύγιο για γυναίκες που αγαπούσαν άλλες γυναίκες» και ότι τα περισσότερα παιδιά στην Λατώ ήταν «αποτέλεσμα βιασμών».
Και, ενώ η Χίσλοπ πλέκει με την φαντασία της αυτή την κακοήθη μυθοπλασία, δεν έδειξε την στοιχειώδη ευαισθησία να πληροφορηθεί κάτι τεκμηριωμένο, κάτι αληθινό και ουσιώδες, για τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό (παράγωγο κι’ αυτό του «πόλις») και, ειδικότερα, για τις αρχαίες κρητικές πόλεις, μέρος του πολιτισμού αυτού, όπως η Λατώ. Εάν είχε την ευαισθησία αυτή, θα γνώριζε και θα αποτύπωνε στο σχετικό βιβλίο της (ή άλλα βιβλία) την γέννηση στις αρχαίες κρητικές πόλεις ομού της Δημοκρατίας και του Νόμου, που εμβληματικώς εμφαίνονται στο αδ’ έfαδε πόλι (αυτά αποφάσισε η κοινότητα των πολιτών)του πρώτου στην Ευρώπη γραπτού νόμου (και μάλιστα πολιτειακού) της γειτονικής της Λατούς Δρήρου (χρονολογουμένου τον 7ο π.Χ. αιώνα), ή στο τάδε συνέδεντο των πολιτών της ίδιας της Λατούς – των Λατίων (αυτά αποφάσισαν οι πολίτες), που βρίσκουμε στις επιγραφές συνθηκών (συμμαχίας, ισοπολιτείας κ.ά.) της Λατούς με την Ιεράπυτνα και άλλες κρητικές πόλεις. Τουλάχιστον θα μπορούσε να κάμει μια αναφορά, έστω σύντομη, για το ότι η Λατώ ήταν η γενέτειρα του Νεάρχου, του θρυλικού ναυάρχου του Μεγάλου Αλεξάνδρου, το οποίο θα μπορούσε να πληροφορηθεί από το σημερινό λιτό μνημείο και την επιγραφή στην είσοδο της Μαρίνας στον Άγιο Νικόλαο. Καμμιά, όμως, αναφορά από την Χίσλοπ σε τούτα, τα οποία μετά από πολλούς αιώνες άρχισε να ψηλαφίζει, ελαφρώς υποψιασμένη, η Αγγλία (απ’ όπου κατάγεται) και η Δύση γενικότερα.
Ασφαλώς το συγκεκριμένο σήριαλ δεν είναι ιστορικού περιεχομένου, αυτό όμως δεν δικαιολογεί αναλήθειες που εν τέλει προσβάλλουν τον τόπο μας.
Κάμαμε την Χίσλοπ επίτιμο δημότη του Δήμου Αγίου Νικολάου, της νέας Λατούς, όχι βεβαίως για να δυσφημεί τον τόπο μας, την Κρήτη γενικότερα, με χονδροειδείς αναλήθειες και μυθεύματα, να επηρεάζει αρνητικά τους νέους μας για τις ρίζες τους, και τους προγόνους του.
Γιάννης Μαρκάκης (νομικός-ιστορικός),
Γιώργης Λαγκαδινός (μουσικός-ερευνητής).
ΥΓ. Και μια υπόμνηση στις αρμόδιες υπηρεσίες, ιδίως στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου: Η αγγλική λέξη town (κωμόπολη) στις πινακίδες του οδικού δικτύου προς υποδήλωση της Λατούς, της Δρήρου και άλλων αρχαίων κρητικών πόλεων πρέπει, νομίζω, να αντικατασταθεί με το polis, αφού δεν μπορεί να αποδοθεί στην αγγλική γλώσσα η έννοια της πόλεως, ή, έστω, με το state (κράτος), ως η πλησιέστερη για την απόδοση της έννοιας αυτής αγγλική λέξη.
Ο περιφερειάρχης στα γυρίσματα Καρτ Ποστάλ
Ρυθμίσεις για τα γυρίσματα της σειράς καρτ ποστάλ
