Του Πρωτ. Ευαγγέλου Παχυγιαννάκη
Όταν για πρώτη φορά ο Χριστός μίλησε στους μαθητές Του για την πορεία Του προς τον Σταυρό, το Πάθος και τη δόξα Του, ο Πέτρος, αυτός ο φλογερός και εκρηκτικός μαθητής Του, από αγάπη – πέρα για πέρα, όμως, ανθρώπινη – κινούμενος, προσπάθησε να πείσει τον αγαπημένο του Διδάσκαλο ότι πρέπει ν’ αποφύγει τον σταυρό και τον θάνατο. Και η απάντηση του Διδασκάλου είναι η έμπρακτη εφαρμογή των λόγων που στη συνέχει θα πει και θα τ’ αφήσει ως παρακαταθήκη σε όλους τους ανθρώπους που θέλουν να Τον ακολουθήσουν πιστά: «ὅς γὰρ ἐὰν θέλει τὴν ψυχὴν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσῃ αὐτήν»(Μάρ.8. 2).
Έτσι, λοιπόν, απαντώντας στον Πέτρο, ο Χριστός, όχι μόνο τον επέπληξε, γιατί δεν είχε καταλάβει τίποτα από τον ἐν σαρκὶ ερχομό Του στον κόσμο, αλλά κάλεσε και τα πλήθη του λαού κι έκαμε προς όλους αυτή την υπέροχη διδασκαλία που ακούσαμε σήμερα στο ευαγγελικό ανάγνωσμα της Κυριακής (Μάρ.8.34-9,1). «Εκείνος που θέλει να με ακολουθήσει και να γίνει πιστός μαθητής μου, πρέπει ν’ απαρνηθεί τον εαυτόν του. Κι αυτός που θα χάσει την ψυχή του για χάρη μου, αυτός είναι που θα τη σώσει».
Τί παράξενα, στ’ αλήθεια, λόγια! Ο άνθρωπος μέσα στην πτωτική του κατάσταση, που βιώνει ως εξόριστος της παραδεισιακής χάριτος, στον παρόντα κόσμο, είναι αιχμάλωτος των αισθήσεων, το εγώ του έχει γίνει υπερτροφικό και προσπαθεί με κάθε τρόπο και μέσο να το ταΐσει και να το θρέψει. Είναι φοβερά τσιγκούνης, σφιχτόκαρδος. Η καρδιά του είναι κλειδωμένη. Κι αυτή την κατάσταση την γνωρίζει πρώτιστα ο Χριστός γι’ αυτό με τα λόγια Του αυτά τα παράξενα, προσπαθεί να του δώσει τα μέσα για να την ξεκλειδώσει. Να διακόψει, δηλαδή, κάθε φιλία με τον παλαιό άνθρωπο που υπάρχει μέσα του, τα πάθη και τα θελήματά του, αυτά που του υπαγορεύει το ψεύτικο και αμαρτωλό του εγώ, η εμπάθεια και το μίσος και ό,τι άλλο του γίνεται εμπόδιο για τη σωτηρία της ψυχής του. Να αρνηθεί όλες εκείνες τις εσωτερικές δυνάμεις, που αλλοιώνουν το κενωτικό πρόσταγμα της θεϊκής φωνής, που επιτάσσει μέσα μας την άρση σταυρού για τη σωτηρία του άλλου και της ψυχής μας.
Δυστυχώς σ’ αυτή την ελεεινή κατάσταση που βιώνομε, ως ψευτοχριστιανοί, με την αυτονομία και τον επάρατο εγωκεντρισμό μας, δεν έχομε αντιληφθεί ότι η λατρεία του εγώ δαιμονοποιεί τη ζωή μας κι αντί να τη σώσομε, όπως ψευδώς πιστεύομε, την χάνομε ανεπίστρεπτα. Μόνον όταν η ψυχή μας δοθεί στον άλλο, τον συνάνθρωπό μας, ἐν Θεῷ, με τον ίδιο δηλαδή σταυρικό τρόπο κατά το πρότυπο του Χριστού, τότε και μόνο θα μπορέσομε να τη σώσομε.
Παράδειγμα ο Πέτρος. Με τον ψευτοπαλικαρισμό, που επέδειξε στο να υποστηρίζει μερικές φορές με ανθρώπινα εγωιστικά μέσα την αποφυγή του Χριστού από τον επώδυνο Σταυρό και τον θάνατο, τόνιζε την λαθεμένη επάρκεια του εγώ του, απόρροια της ολιγοπιστίας του κι αλίμονό του αν δεν επέστρεφε διά του δρόμου της μετανοίας στην ορθή πίστη, ώστε να γίνει «ἡ πέτρα τῆς πίστεως» με την τελείωσή του διά του μαρτυρίου που υπέστη, «ἐν τῷ.εὐαγγελίῳ τοῦ Χριστοῦ». Ο Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσανίνωφ κάνει την εξής σκέψη για την πίστη: «Η πίστη στον Χριστό είναι ζωή. Όποιος τρέφεται με την πίστη, γεύεται ήδη, στη διάρκεια της επίγειας πορείας του, την αιώνια ζωή, που ετοιμάστηκε για τους δικαίους στο τέλος αυτής της πορείας…Με την πίστη δέχονταν τις θλίψεις και τις στεναχώριες σαν δώρα του Τριαδικού Θεού οι Άγιοι, δώρα με τα οποία Εκείνος τους αξίωσε να γίνουν μιμητές των παθημάτων Του». Και μ’ αυτό τον τρόπο του μαρτυρίου και της αποδοχής των θλίψεων στο όνομα του Σταυρωμένου κι Αναστημένου Χριστού έχασαν την ψυχή τους για να τη σώσουν. Και την έσωσαν, έχοντας ως δώρο την ειρήνη και την κληρονομιά της αιώνιας ελπίδας, διότι, ως προείπεν ο Λόγος του Θεού «καὶ γὰρ ἐν ὄψει ἀνθρώπων ἐὰν κολασθῶσιν, ἡ ἐλπίς αὐτῶν ἀθανασίας πλήρους, καὶ ὀλίγα παιδευθέντες μεγάλα εὐεργετηθήσονται…» και «Δικαίων ψυχαὶ ἐν χειρὶ Θεοῦ καὶ οὐ μὴ ἅψηται αὐτῶν βάσανος», διαβάζομε στη Σοφία Σολομώντος.
Ο σύγχρονος άνθρωπος συμπεριφέρεται, στηριγμένος στα επιτεύγματα, του τόσο πολυδιαφημισμένου πολιτισμού του, σαν να κατέκτησε τον κόσμο όλο. Και όμως, μέσα σε όλη την πολυπραγμοσύνη του έχασε την ψυχή του. Μπορεί με τις πολλές δυνατότητες και τρομακτικές επιτυχίες του στον τεχνολογικό τομέα του πολιτισμού, να καυχησιολογεί ότι κατέκτησε τον κόσμο, όμως έγινε σκλάβος των επιτευγμάτων του. Πλήγωσε την ψυχή του αφάνταστα και την έκαμε κι αυτή σιδερένια και άφιλη σαν τα ψυχρά και άσπλαχνα επιτεύγματα των έργων του. Η ρύπανση του περιβάλλοντος, τα διεσπαρμένα σ’ ολόκληρο τον πλανήτη ραδιενεργά απόβλητα ανοίγουν δυστυχώς ρωγμές κρίσεως και οδύνης όχι μόνο στη φύση αλλά και στην ψυχή του ανθρώπου, που ζη την απελπιστική παγωνιά του θανάτου. Η προσταγή του σημερινού ευαγγελικού λόγου είναι τόσον επίκαιρη ώστε δεν έχομε άλλα περιθώρια. Αν αγαπάμε πραγματικά την ψυχή μας, τότε μόνο μπορούμε να τη σώσομε, όταν σταυρώσομε τα εγωκεντρικά μας θελήματα, με τα οποία βεβηλώνομε την Κτίση και την ψυχή του συνανθρώπου μας.
